ZZM: Chcemy wywołać dyskusję na temat pociągów spalinowych pod siecią [aktulizacja]

Prezydent związku Leszek Miętek napisał w piśmie do wiceministra Andrzeja Bittela, że wniosek motywuje rosnącą tendencją takiej realizacji przewozów a "zakupy starych, używanych pojazdów spalinowych świadczą, że proceder będzie się rozszerzał". – Nie możemy się zgodzić z taką sytuacją zważywszy na kwestie klimatyczne, zielony ład i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, które są konieczne do wdrożenia ze względu na przyszłość środowiska, ale z drugiej strony przysparzają polskiej gospodarce wielu kłopotów i wyzwań w szczególności w branży górniczo-energetycznej i przemysłu energochłonnego – napisał Miętek.

– Polska kolej nie może być wyjęta z tych działań. Dlatego, obserwując działania firm kolejowych, które realizują i chcą rozszerzać swoją działalność nie bacząc na skutki klimatyczne, jedynym rozwiązaniem pozostaje wdrożenie ograniczeń prawnych zakazujących w pewnym zakresie prowadzenie przewozów trakcją spalinową na liniach zelektryfikowanych – podsumował związkowiec.

Trakcja spalinowa pod drutem zdarza się każdemu

Przewoźnicy kolejowi wydają się zaskoczeni wnioskiem – czekamy na ich stanowisko w tej sprawie; prośby o komentarz wysłaliśmy również do organizacji branżowych, Urzędu Transportu Kolejowego i samego Ministerstwa Infrastruktury. Zawartych w piśmie twierdzeń związku zawodowego nie można jednak pozostawić choćby bez krótkiego komentarza. Na prowadzenie przewozów trakcją spalinową pod siecią trakcyjną wpływa bowiem szereg czynników, przede wszystkim natury ekonomicznej i logistycznej, a ewentualne szkody ekologiczne można wyrównywać za pomocą odpowiednich opłat.

Jeśli chodzi o przewozy pasażerskie, prowadzenie pociągów spalinowych pod siecią trakcyjną stosują zarówno przewoźnicy regionalni, jak i PKP Intercity. Przyczynami jest zarówno prostsza obsługa (możliwość jazdy jednym pojazdem przez dłuższy odcinek), jak i wygoda pasażerów, którzy dzięki temu rozwiązaniu nie muszą się przesiadać. Dopiero ostatnio na rynku pojawiły się pojazdy hybrydowe, które umożliwią pełne wykorzystanie zelektryfikowanych odcinków w dowolnej relacji.

Przewoźnicy towarowi muszą z kolei brać pod uwagę to, że nie wszystkie bocznice są zelektryfikowane, a lokomotywy z dodatkowym silnikiem spalinowym (last mile) również są na rynku stosunkowo nowe. Zakaz przewozów trakcją spalinową pod siecią trakcyjną zmuszałby ich np. do kosztownego rozsyłania po kraju lokomotyw manewrowych. Są również kolejne kwestie, takie jak choćby dostępność efektywnych lokomotyw elektrycznych czy modernizacja sieci kolejowej, wymuszająca stosowanie objazdów po liniach niezelektryfikowanych. Lepiej wyjaśnią to jednak sami przewoźnicy - z pewnością opublikujemy ich komentarze na temat tej kontrowersyjnej propozycji. 

RBF: Należy odchodzić od diesla, ale nie nagłymi zakazami

- Ciekawe czy Związek zebrał informacje gdzie, gdyby w tej chwili wprowadzono taki zakaz, mieszkańcy nie zobaczyliby jutro pociągów Intercity, Polregio czy samorządowych? To nie jest kaprys puszczania droższej trakcji spalinowej na linie zelektryfikowane, tylko konieczność dostosowania rodzajów taboru do obsługiwanych linii. Z założenia musimy odchodzić od diesla m.in. w związku z koniecznością ochrony klimatu, ale nie nagłymi zakazami tylko elektryfikacją linii tam, gdzie to konieczne i opłacalne oraz wsparciem dla zakupu pociągów także z nowymi rodzajami paliwa, jak chociażby wodór - komentuje Adrian Furglaski, przewodniczący Railway Business Forum.

- Wymiana taboru pasażerskiego ma miejsce i mam nadzieję jeszcze bardziej przyspieszy i dzięki Krajowemu Planowi Odbudowy, i dzięki kolejnemu wieloletniemu budżetowi UE. Mam takie przeczucie, że zakaz bardziej intencjonalnie jest związany z chęcią pogorszenia warunków funkcjonowania niezależnych przewoźników towarowych i tym samym wsparciem dla PKP Cargo, ale to też nie jest metoda na trwający od lat problem nierównowagi funkcjonowania rynku drogowego i kolejowego, co w konsekwencji pociąga za sobą niestety także ograniczone możliwości inwestycyjne - podsumowuje.

Aktualizacja: Prezydent ZZM wyjaśnia intencję pisma

Po publikacji artykułu z redakcją skontaktował się prezydent Związku Zawodowego Maszynistów Leszek Miętek. - W naszym stanowisku istotą nie jest o zakazywanie czegokolwiek, a wywołanie dyskusji, której brakuje – tłumaczy prezydent ZZM Leszek Miętek. – Zgodzimy się chyba, że jazda trakcją spalinową po linii zelektryfikowanej jest pewną patalogią. Nie mówimy o dojazdach na naprawy, objazdy, czy do końcówek linii. Chodzi o sytuacje, w których przewoźnicy z założenia sprowadzają stare, spalinowe pojazdy po to, żeby jeździć nimi po całej sieci – mówi „Rynkowi Kolejowemu” Miętek.

Szef związku podkreśla, że rozwiązania mogą być różne – Są odcinki, gdzie brakuje sieci trakcyjnej, które trzeba zelektryfikować, ogromne pieniądze unijne do wydania na tabor hybrydowy i inne nowoczesne rozwiązania, które można stosować. Kolej jest jednak poza tymi trendami, poza strategią elektromobilności i nie chcemy żeby się okazało, że polska gospodarka zmienia się na bezemisyjną, a my będzie jeździć pod siecią trakcyjną starymi spalinówkami sprowadzanymi z Holandii. Dlaczego firmy kolejowe nie mają korzystać z pieniędzy na transformację energetyczną, w konsekwencji na zakupy taboru nowej generacji a w zamian mamy być skansenem Europy? Ten tabor nie jest przecież wycofywany na Zachodzie bez powodu – wyjaśnia.

Szef związku zapewnia, że we wniosku nie chodzi o poprawienie kondycji państwowych spółek (kosztem prywatnych), bo one również korzystają z takich rozwiązań. – Oczywiście, że często jazda pod siecią trakcyjną na silniku spalinowym ma uzasadnienie, ale gdy się jeździ starym spalinowym pociągiem po trasie, która jest w 80 czy 90 procentach zelektryfikowana, to nie jest to ekologia.

- Nikt nie podnosi, że wiele europejskich miast wprowadza zakazy wjazdu do centrów dieslami a wywołując temat w kontekście kolejowym mówi się, że to ograniczenie wolności gospodarczej. Czy zamykanie kopalń i transformacja energetyki nie jest zamachem na wolność gospodarczą? Cieszę się bardzo, że temat eksploatacji pojazdów spalinowych wywołał tak burzliwą dyskusję. Szkoda tylko, że mniej merytoryczną a bardziej skierowaną na personalny atak. Myślę, że czas zacząć rzeczową dyskusję na ten temat, zanim ponad głowami kolejowych spółek podzielone zostaną środki na bezemisyjną gospodarkę. Ważne też abyśmy pomyśleli o środowisku i tym co zostawimy przyszłym pokoleniom, bo nie o wszystkim powinien decydować wolny rynek – podsumowuje Leszek Miętek.