Wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie opłaty peronowej. Istotny również dla Polski

W świetle wyroku oznacza to zidentyfikowanie braku w Dyrektywie 2012/34/UE podstaw do pobierania dodatkowych opłat za dostęp do peronów jako obiektu infrastruktury usługowej. W świetle wyroku, opłata za dostęp do peronu powinna natomiast być ujęta w ramach opłaty za usługi wykonane w ramach minimalnego dostępu do infrastruktury kolejowej, czyli w ramach tzw. opłaty podstawowej.

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożyła Schienen-Control Kommission (Organ Regulacyjny w Austrii) w dniu 23 marca 2018 r. Genezą wyroku był spór pomiędzy ÖBB-Infrastruktur, który jest austriackim zarządcą infrastruktury w rozumieniu art. 3 pkt 2 dyrektywy 2012/34 i zarządza największą częścią austriackiej sieci kolejowej a Westbahn Management, czyli pasażerskim przewoźnikiem kolejowym, korzystającym z infrastruktury kolejowej - w tym z peronów. Westbahn Management uznawszy, że opłata wymagana przez ÖBB-Infrastruktur za korzystanie z infrastruktury była zbyt wysoka, wniosła skargę dotyczącą zgodności z prawem tej opłaty do Schienen‑Control Kommission jako organu regulacyjnego austriackiego sektora kolejowego.

Strony nie zgadzały się co do tego, czy korzystanie z peronów pasażerskich wchodzi w zakres minimalnego pakietu dostępu, a w szczególności użytkowania infrastruktury kolejowej w rozumieniu pkt 1 lit. c) załącznika II do dyrektywy 2012/34 lub dostępu do obiektów infrastruktury usługowej w rozumieniu pkt 2 lit. a) załącznika II do tej dyrektywy.

Jak wskazywał Trybunał, kwestia ta była decydująca dla określenia dozwolonych kwot opłaty wymaganej za korzystanie z peronów pasażerskich. Opłaty za minimalny pakiet dostępu odpowiadają bowiem zgodnie z art. 31 ust. 3 dyrektywy 2012/34 kosztom, które są bezpośrednio ponoszone jako rezultat przejazdu pociągu. Natomiast zgodnie z art. 31 ust. 7 tej dyrektywy opłaty należne za dostęp do torów w ramach obiektów infrastruktury usługowej, o których mowa w pkt 2 załącznika II do wspomnianej dyrektywy, nie mogą przekraczać kosztów ich świadczenia powiększonych o rozsądny zysk.

Wyrok został wydany w formule orzeczenia prejudycjalnego TSUE, które w praktyce jest najważniejszym źródłem interpretacji prawa Unii Europejskiej oraz ma znaczenie nie tylko dla organu regulacyjnego i stron postępowania w jednym kraju członkowskim UE. W związku z tym należy się spodziewać, że sądy krajowe, organy regulacyjne i zarządcy infrastruktury kolejowej w innych państwach członkowskich UE będą dokonywać wykładni tych samych przepisów dyrektywy 2012/34 w analogicznym, wskazanym w omawianym orzeczeniu prejudycjalnym TSUE kierunku. Tym samym, skutki omawianego wyroku powinny być korzystne dla pasażerskich przewoźników kolejowych – jak należy się nie spodziewać – nie tylko w Austrii.

Od redakcji: PLK chce pobierać opłaty od grudnia

Tymczasem 10 lipca PKP Polskie Linie Kolejowe, tuż przed wydaniem wyroku, poinformowały „Rynek Kolejowy”, że zgodnie z wcześniejszymi przekazami, termin wprowadzenia w życie stawek jednostkowych za korzystanie z peronów zaplanowano na 15 grudnia 2019 r. tj. od wejścia w życie rozkładu jazdy pociągów 2019/2020.

– W celu pokrycia kosztów udostępniania peronów w bieżącym roku, PLK optymalizują inne wydatki – dowiedzieliśmy się w PKP PLK.