Wojewódka: PKP Cargo potrzebuje pożyczek – być może od akcjonariuszy

Łukasz Malinowski, Rynek Kolejowy: Czy byłoby dobrym pomysłem wprowadzenie wymogu dowożenia materiałów budowlanych na potrzeby inwestycji kolejowych wyłącznie koleją?

dr Marcin Wojewódka p.o. Prezesa Zarządu PKP CARGO: PKP CARGO musi się restrukturyzować i dopasowywać do takiego rynku, jaki jest, a nie do takiego, jaki mógłby być. Spółka powinna mieć koszty w wysokości odpowiedniej do pracy przewozowej, którą realnie da się osiągnąć na poziomie 60-70 mln tonokilometrów. Jeśli jednak na skutek takich czy innych zmian legislacyjnych – które co do zasady popieramy – udział transportu kolejowego w przewozie towarów zostanie zwiększony, będziemy gotowi przejąć także nadwyżki. Będzie tak nawet po zakończeniu obecnie podejmowanych działań
restrukturyzacyjnych, w tym – po zakończeniu zwolnień kilku tysięcy pracowników. Nadal będziemy mieli potencjał do wykonania większej pracy.

Przed nami kolejne działania: reorganizacja wewnętrzna, usprawnienie procesów, które pozwolą zwiększyć efektywność. Oprócz kosztów osobowych ograniczamy także te związane z nieruchomościami. Innymi słowy, będziemy gotowi funkcjonować bez ryzyka utraty płynności finansowej, z którym borykamy się do dziś. To jednak dopiero początek optymalizacji – która w kolejnych miesiącach będzie oznaczała już nie zmniejszanie zatrudnienia, lecz właśnie poprawę efektywności procesów.

Czy zarząd uważa zatem, że problemy mają źródło przede wszystkim w niej samej?

Przez ostatnich kilka miesięcy nie narzekaliśmy, lecz wykonywaliśmy wytężoną pracę. Po to tu przyszliśmy. Od początku przyglądaliśmy się kosztom: już 10 maja wypowiedzieliśmy umowę sponsorską Polskiemu Komitetowi Olimpijskiemu. Inne spółki Skarbu Państwa zrobiły to dopiero po tegorocznej olimpiadzie. Po pierwszych tygodniach pracy w spółce złożyliśmy zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez tych, którzy w naszej ocenie doprowadzili do jej trudnej sytuacji.

Czy będą kolejne zawiadomienia?

Trwają audyty i działania sprawdzające. Jeśli wykażą one zasadność złożenia takich zawiadomień, oczywiście się przed tym nie cofniemy.

Jakie są pomysły na konkretne działania optymalizacyjne?

To już nie pomysły, ale konkretne wdrożenia. Od trzech tygodni mamy w Grupie zauważalne wzmocnienie sprzedaży.. Od trzech tygodni Prezesem PKP CARGO International jest Łukasz Grzesło, którego zdaniem jest zunifikowanie funkcji sprzedażowej w całej Grupie PKP CARGO. Na targach Innotrans wspólnie spotykaliśmy się z potencjalnymi klientami dla naszych usług. Grupa przestała tylko mówić o wychodzeniu za granicę, a zaczęła to robić. Myślę, że w przyszłym roku pierwsze owoce podejmowanych dziś działań będą już widoczne.

Właśnie PKP CARGO International jest tą spółką, która działa w całej Europie Środkowej i posiada niezbędne licencje. Ma ona dobry standing finansowy – i jest już zrestrukturyzowana, w odróżnieniu od spółki – matki PKP CARGO czy PKP Cargotabor. Gdy została kupiona w roku 2014, 90% przewożonych przez nią ładunków stanowił węgiel – dziś jego udział spadł do niespełna 30%. Oznacza to, że można przestawić się na intermodal i przewóz naczep.

Czy należy to odczytywać jako docenienie kompetencji, jakie już wcześniej były w PKP CARGO International?

Jak najbardziej. Decyzja o kupnie ówczesnego AWT (poprzednia nazwa obecnego PKP CARGO International) była bardzo dobra. Dobrze też, że potem utrzymano ją z daleka od wpływów politycznych, które praktycznie zrujnowały spółkę –matkę – właśnie ta spółka była w całej Grupie chyba najmniej od nich zależna. Jako w pełni „zdrowa” spółka, która nie znajduje się w restrukturyzacji, jest ona także wiarygodnym partnerem dla naszych kontrahentów.

Jaką rolę w restrukturyzacji będą odgrywały PKP SA?

Cieszymy się, że nasz wiodący, choć nie większościowy (33,01%) akcjonariusz chce w sposób otwarty wspierać naszą spółkę. Wyrazem tej chęci są takie inicjatywy, jak ostatnia wspólna wizyta w Szwecji w celu poszukiwania kontrahentów czy wspólne stoisko na targach Innotrans. Wspólnie prowadzimy także rozmowy ze stroną np. ukraińską czy litewską. Chciałbym, żeby każdy z naszych akcjonariuszy wspierał nas w podobnym stopniu. Nie zawsze jednak tak było – do niedawna PKP CARGO były dla PKP SA „dojną krową”.

Czy jednak PKP SA nie będą wykorzystywały swoich możliwości, by przymusić kogoś do korzystania z usług PKP CARGO?

Przecież oczywistym jest, że spółka PKP SA nie posiada takich możliwości. W interesie PKP SA jest jednak, aby akcje naszej spółki zyskiwały na wartości. Nie dziwię się więc, że wiodący akcjonariusz nam pomaga. Jesteśmy jednak prywatną spółką – a w PKP SA 100% udziałów ma Skarb Państwa, w grę wchodzą zatem szczególne regulacje. Na bieżąco realizujemy swoje zobowiązania dzięki otwartemu procesowi sanacji – musimy jednak wciąż przyglądać się każdej wydawanej złotówce. Potrzebujemy finansowania zewnętrznego – i nikt, kto będzie chciał nam pożyczyć pieniądze na dobrych warunkach, nie zostanie odprawiony z kwitkiem. Może to być akcjonariusz, ale także zewnętrzny podmiot komercyjny. Wyjdziemy obronną ręką z obecnej sytuacji – ale nie zrobimy tego własnymi siłami, potrzebujemy więc finansowania zewnętrznego. Spółka PKP SA jest w dialogu z nami na temat formy takiego wsparcia: być może będzie to pożyczka, a może inne rozwiązanie.

Co z kosztami innymi niż zatrudnienie – takimi jak opłaty za energię elektryczną czy za dostęp do infrastruktury?

Jak wynika z przepisów prawa restrukturyzacyjnego, otwarcie sanacji oznacza, że wszelkie zobowiązania sprzed dnia jej otwarcia (25 lipca) nie są wymagalne i nie musimy na razie ich spłacać. Zostaną one pokryte z masy sanacyjnej. Począwszy od sierpnia, wszelkie zakupione usługi i towary opłacamy jednak na bieżąco. Ekwilibrystyka finansowa nie jest łatwa – ale prądu nikt nam nie wyłączył. Oczywiście mamy, jak w każdej sytuacji, zaległości – związane np. z nagrodami jubileuszowymi oraz odprawami emerytalnymi za lipiec i sierpień. Musimy stosować takie zabiegi – bo musimy zapłacić za prąd, żeby nasze lokomotywy mogły jeździć i zarabiać na spółkę.

Choć jesteśmy na dobrej drodze, nie ma w nas hurraoptymizmu. Rok 2025 będzie trudny, widzimy jednak światełko w tunelu. W przeciwnym razie nie podjęlibyśmy się tego wyzwania. Notowania giełdowe jasno wskazują, że akcjonariusze nam ufają: akcje PKP CARGO kosztują ok. 18 zł – a w dniu naszego przyjścia do spółki oferowano za nie zaledwie 12,20 zł. Mimo trudnej obecnej sytuacji rynek wierzy w przyszłość naszej spółki.

Jaki jest pomysł na obsługę przewozów do i z Ukrainy?

Podczas targów Innotrans odbyło się spotkanie z przedstawicielami Kolei Ukraińskich. Jesteśmy gotowi odbierać towar z Ukrainy i wieźć go na Zachód Europy. Budujemy relację z naszymi ukraińskimi partnerami. To jednak dopiero początki, a wojna z Rosją cały czas się toczy. Musimy jednak być gotowi na to, co nastąpi po jej zakończeniu.