Lokomotywa wodorowa 6Dn trafi wkrótce na testy do Orlenu, gdzie jej parametry pozwolą jej zastąpić maszynę serii SM42. Pesa podkreśla, że jej wyrób uzyskał homologację jako pierwszy tego typu pojazd na świecie. Opracowane rozwiązania wodorowe będą mogły być wykorzystane w przyszłych pojazdach pasażerskich, których konstrukcja ma być gotowa za 3-4 lata.
Jak podał UTK, świadectwo dopuszczenia do eksploatacji zostało wydane "do celów przeprowadzenia prób eksploatacyjnych". Jak czytamy, wykonawca modernizacji dla instalacji wodorowej oraz zbiornika zastosował procedurę określoną w załączniku V do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie homologacji typu pojazdów silnikowych napędzanych wodorem oraz zmieniające dyrektywę 2007/46/WE (Dz. Urz. UE L 35 04.02.2009 r.), jako metodę potwierdzenia jakościowo-technicznego zastosowanego rozwiązania dla instalacji wodorowej.
Jak już pisaliśmy, wydane przez prezesa Urzędu Transportu Kolejowego świadectwo dopuszczenia do eksploatacji pozwoli rozpocząć testy na terenie jednego z obiektów Orlenu. Koncern jest
partnerem Pesy w rozwoju technologii wodorowych, a zarazem – dużym producentem wodoru, który będzie mógł wykorzystywać także do tankowania lokomotywy.
Pionierska homologacja
– Zarówno dla Pesy, jak i dla UTK proces dopuszczenia do eksploatacji tej innowacyjnej lokomotywy to była podróż w nieznane. Dziękuję prezesowi Górze i całemu zespołowi UTK za merytoryczną współpracę i zapewniam, że będą kolejne podobne wnioski homologacyjne, bo pracujemy już nad pojazdem pasażerskim zasilanym z trakcji elektrycznej i ogniw wodorowych – stwierdził prezes Pesy Krzysztof Zdziarski.
Procedurę homologacji wodorowego pojazdu szynowego przeprowadzono w Polsce po raz pierwszy. Również europejskie przepisy – jak informuje prezes UTK dr inż. Ignacy Góra – na razie nie określają wymagań dla takiego przypadku. – Dlatego dla UTK było to bardzo ciekawe doświadczenie. Mam nadzieję, że pojazdów kolejowych o napędzie wodorowym będzie przybywać, bo dzięki temu kolej staja się bardziej przyjazna dla środowiska – deklaruje szef Urzędu.
Moc jak w SM42, ale z czystej energii
Pesa rozpoczęła prace nad lokomotywą wodorową w roku 2019. Producent postanowił oprzeć konstrukcję na ostoi lokomotywy SM42 (stąd oznaczenie typu 6Dn. – Koncepcja i projekt to dzieło konstruktorów PESA, a przy jego realizacji spółka z Bydgoszczy współpracowała z wieloma uznanymi, krajowymi i zagranicznymi partnerami technologicznymi. Były wśród nich takie firmy jak ABB, Ballard, Worthington, Luccini, Rawag, TSA czy CADD – wylicza rzecznik Pesy Maciej Grześkowiak.
Po modernizacji i wyposażeniu w napęd wodorowy lokomotywa jest całkowicie bezemisyjna, zachowując jednocześnie takie same parametry trakcyjne, jak lokomotywa spalinowa, którą ma zastąpić. Za wytwarzanie energii odpowiadają dwa ogniwa wodorowe o łącznej mocy 170 kW. Poprzez baterię trakcyjną zasilają one cztery asynchroniczne silniki trakcyjne o mocy 4x180kW, co pozwala na rozwijanie prędkości do 90 km/h. Wodór jest pobierany ze zbiorników o łącznej pojemności 175 kg. Jedno tankowanie wystarczy – w standardowych warunkach – do pracy manewrowej lokomotywy przez całą dobę. 6Dn została wyposażona ponadto w system jazdy autonomicznej, umożliwiający maszyniście jednoosobowe sterowanie radiowe pojazdem w czasie ustawiania składów oraz antykolizyjny system rozpoznawania przeszkód.
Za 4 lata zespół wodorowo-elektryczny?
– Ta lokomotywa idealnie wpisuje się w potrzeby przewoźników intermodalnych czy operatorów kolejowych, np. w Zielonych Portach. Jest ona ekologicznym, bezemisyjnym odpowiednikiem spalinowych lokomotyw manewrowych. Doświadczenia zebrane przy budowie jej napędu pozwalają zdecydowanie przyspieszyć prace nad wodorowym pojazdem pasażerskim, którego prototyp powinien być gotowy na przełomie 2026 i 2027 roku – zapowiada dr Lech Lipiński, odpowiedzialny w Pesie za realizację projektów wodorowych. Również inne nowe konstrukcje pojazdów Pesy mają być projektowane
tak, by ich napęd dało się łatwo zastąpić wodorowym.
Oprócz ogniw wodorowych ma on być wyposażony w odbierak, umożliwiający korzystanie z sieci trakcyjnej na trasach zelektryfikowanych. Pesa zamierza oferować przewoźnikom nie tylko pojazdy, ale również – we współpracy z PKN Orlen – infrastrukturę tankowania i dostawy wodoru. Powołano zespół omawiający z Urzędami Marszałkowskimi koncepcję budowy „ekosystemów wodorowych”, obejmujących odnawialne źródła energii, elektrolizery, magazyny wodoru i stacje tankowania dla wszystkich wodorowych środków transportu zbiorowego.