Wagon Opole w upadłości. PKP IC Remtrak zatrudnił część pracowników

Produkcja i naprawa wagonów w Opolu ma już długą i burzliwą historię – także tę najnowszą. Zakłady istnieją od 1907 roku, ale przez przemiany ustrojowe nie przeszły bez szwanku. W 1991 r., wyodrębniono Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego Opole, później przekształcone w TS Opole. Firma popadła w problemy po ograniczeniu zleceń na naprawy przez PKP Cargo i w lutym 2014 ogłosiła upadłość. Kilka miesięcy później ok. 350 pracowników zakładów otrzymało wypowiedzenia. Wstępne rozmowy w sprawie przejęcia zakładów prowadziło wówczas PKP intercity, ale ostatecznie nie złożono żadnej propozycji. W zakładach pozostało jedynie 45 osób, zatrudnianych przez syndyka.

W kolejnym roku zainwestować w opolskie zakłady postanowił słowacki biznesmen Peter Varačka. Utworzono spółkę Wagon Opole, która zawarła z syndykiem masy upadłościowej TS Opole umowę dzierżawy całego przedsiębiorstwa. Wagon Opole przejął od syndyka wraz z przedsiębiorstwem również, na mocy art. 23’ Kodeksu Pracy, wszystkich zatrudnionych w TS pracowników. Spółce udało się pozyskać zlecenia, m. in. w 2017 roku podpisano umowę na wykonanie napraw okresowych łącznie 104 wagonów PKP Intercity, a w czerwcu 2018 roku – na naprawy P3 i P4 łącznie 184 wagonów tej spółki.

Pracownicy przestali dostawać pensję

W 2019 roku lokalne media zaczęły donosić o złej sytuacji w fabryce. Radio Opole informowało o protestach 300 pracowników zatrudnionych przez spółki Wagon Opole i Trinites, którzy od kilku miesięcy nie otrzymali wynagrodzeń,. Jak donosili pracownicy, w firmie przestał pojawiać się zarząd i właściciel, a produkcja stanęła. Według dokumentów, do których dotarł „Rynek Kolejowy”, pod koniec grudnia 132 pracowników Wagonu Opole złożyło wniosek o upadłość firmy i ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego z powodu niewypłacania wynagrodzeń przez trzy kolejne miesiące. W zawiadomieniu do sądu wskazywali na nieuregulowane zaległości względem ZUS i Urzędu Skarbowego. Wskazywali też na wzrost cen surowców i spadek zapotrzebowania na usługi remontowane jako możliwe przyczyny braku płynności finansowej firmy.

Według pisma, do którego dotarliśmy, w połowie stycznia Sąd Rejonowy wyznaczył przymusowego zarządcę spółki. Taki nadzór ma szersze uprawnienia, niż powoływany w takich przypadkach rutynowo nadzorca – może objąć rachunki bankowe czy zwalniać i zatrudniać pracowników (w tym wypadku sąd zastrzegł tylko, że na ewentualne zbycie majątku musiałby wyrazić zgodę). Takie rozwiązanie przyjęto ze względu na to, że w firmie – jak zawiadomili pracownicy – przez dwa miesiące nie było nikogo wykonującego czynności zarządcze.

Informacje te potwierdza Aneta Rempalska z biura prasowego Sądu Okręgowego w Opolu - w sprawie ustanowiono tymczasowego nadzorcę sądowego oraz odebrano zarząd organom spółki dłużnika. Z zarządem i właścicielami Wagonu Opole nie udało nam się skontaktować, ale Jerzy Pałys, zarządca przymusowy Wagon Opole zgodził się odpowiedzieć na pytania „Rynku Kolejowego” w tej sprawie. Jak wyjaśniał w lutym, po złożeniu przez pracowników wniosku o ogłoszenie upadłości spółki sąd badał, czy spółka jest niewypłacalna i czy ten stan ma charakter trwały, oraz czy możliwe będzie pokrycie związanych z tym kosztów np. zapłaty podatku od nieruchomości.

Sąd ogłosił upadłość spółki

Według naszych informacji, w momencie wejścia przymusowego zarządu do spółki, z ok. 250 pracowników kilkudziesięciu odeszło z własnej woli (najczęściej z powodu naruszenia prawa pracy przez pracodawcę), a ok. 120 osób już od listopada rozpoczęło  pracę w PKP Intercity Remtrak. Dzięki temu można było kontynuować rozpoczęte naprawy, tak by przywrócić wagony PKP IC do eksploatacji lub przynajmniej przetoczyć je do innego zakładu. 

Rozpoczęcie działalności przez PKP Intercity Remtrak umożliwiło kontynuowanie pracy dużej części załogi, ale jednocześnie ostatecznie pogrążyło sam Wagon Opole – przewoźnik rozwiązał wszystkie umowy zawarte w wyniku przetargów, naliczając spółce wielomilionowe kary. Firma utraciła zatem zarówno zlecenia, jak i możliwość startu w przetargach w przyszłości. Przymusowy zarząd w takiej sytuacji rozwiązał umowy z przyczyn ekonomicznych, leżących po stronie zakładu pracy praktycznie wszystkim pozostałym pracownikom i przygotował wnioski do Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, żeby z jego pomocą otrzymali przynajmniej część swoich należności.

Wniosek taki wolno złożyć jednak dopiero, gdy Sąd podejmie decyzję w sprawie zakładu (ogłosi jego upadłość lub oddali wniosek w tej sprawie, z uwagi na brak majątku dłużnika na pokrycie kosztów). Jak poinformował nas Sąd Okręgowy w Opolu, 13 lutego 2020 r. zapadło postanowienie, na mocy którego "ogłoszono upadłość dłużnika Wagon Sp. z o.o. w Opolu z siedzibą w Opolu". Oprócz tego wezwano wierzycieli upadłego do zgłaszania swoich wierzytelności w terminie 30 dni od daty obwieszczenia postanowienia o upadłości w Monitorze Sądowym i Gospodarczym oraz wezwano do zgłoszenia się w tym samym terminie osób, którym przysługują prawa lub prawa osobiste i roszczenia ciążące na nieruchomości należącej do upadłej, jeśli nie zostały ujawnione przez wpis w księdze wieczystej. Do tego wyznaczono sędziego komisarza oraz jego zastępcę i  ustalono wynagrodzenie zarządcy przymusowego oraz zasądzono od dłużnika koszty postępowania.

PKP Intercity Remtrak wznowił produkcję. Co dalej?

Jak informuje „Rynek Kolejowy” rzeczniczka PKP Intercity Katarzyna Grzduk od końca 2015 roku Wagon Opole „pełni rolę podwykonawcy i jest jednym z pięciu zakładów naprawczych taboru współpracujących ze spółką PKP Intercity Remtrak na podobnych zasadach”. Jak podaje, trwa audyt, mający ocenić kondycję i możliwości spółki Wagon Opole. - PKP Intercity Remtrak zdecydowało o wynajęciu stanowisk pracy na terenie zakładu oraz zatrudnieniu 135 jego dotychczasowych pracowników – potwierdza Grzduk. Jak dodaje, takie działanie pozwala zdaniem spółki na sprawną realizację bieżących zamówień oraz dokończenie wykonania zaległych przeglądów poziomu trzeciego i czwartego wagonów należących do PKP Intercity.

- W grudniu, styczniu i lutym PKP Intercity Remtrak dokonało w Opolu 30 przeglądów wagonów na poziomie P4 i nadal przystosowuje teren zakładu oraz znajdujące się tam urządzenia do realizacji zaległych napraw. Obecnie trwa realizacja kolejnych, zaległych zleceń nie wykonanych przez Wagon Opole  – poinformowała rzeczniczka PKP Intercity.

Co dalej? Pod koniec lutego Janusz Kowalski, wiceminister aktywów państwowych, gościł na terenie upadłej fabryki w obecności członka zarządu PKP Intercity Adama Laskowskiego. - Jeżeli prywatni właściciele zakładu remontującego wagony dla PKP Intercity upadną, my odbudujemy-zrepolonizujemy tą ważną część polskiej gospodarki w Opolu - zapowiedział potem na Twitterze minister (warto zauważyć, że było to już po ogłoszeniu upadłości przez sąd). - Jeśli udało by nam się doprowadzić do przejęcia, to zatrudnienie mogłoby wzrosnąć do 400 osób - zaznaczył z kolei Adam Laskowski cytowany przez Radio Opole.

Na razie nie ma jeszcze decyzji w tej sprawie. - Aktualnie obowiązująca umowa na wynajem stanowisk została przedłużona do 31 maja br. Decyzja w sprawie dalszych działań dotyczących Zakładu w Opolu jest przedmiotem analiz spółki PKP Intercity Remtrak - informuje Katarzyna Grzduk.