62,3 mln ton ładunków – to łączne przewozy towarowe w trzecim kwartale bieżącego roku. Tak wysokiej kwartalnej pracy przewozowej (16 mln tonokilometrów) nie było od 2016 r., w którym zaczęto publikować statystyki grup towarowych – podkreśla regulator. Rosną szczególnie przewozy zboża oraz praca przewozowa w transporcie węgla i rud metali.
W porównaniu z trzecim kwartałem poprzedniego roku masa towarowa zalała o ponad 600 tysięcy ton, co oznacza spadek o ok. 1%. Jednocześnie o ponad 10% – 1,5 mld tkm – wzrosła praca przewozowa. Jak łatwo się domyślić, zwiększeniu uległa też średnia odległość przewozu jednej tony – z 231 do 257 km.
Przewozy zboża: cztery lata w rok
Wyniki przewozowe za 3 kwartały to 187,4 mln ton ładunków i 46,6 mln tkm. 51,5% pracy przewozowej i 61,1% masy stanowiły w tym czasie dwie grupy towarów: „węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny” (ponad 64,8 mln t) oraz „rudy metali, produkty górnictwa i kopalnictwa” (prawie 49,8 mln t). W stosunku do tego samego okresu 2021 r. wykonana przy ich przewozie praca przewozowa wzrosła o 1,2 punktu procentowego, ale masa spadła o 0,3 pp.
Prezes UTK dr Ignacy Góra zwraca uwagę szczególnie na zwiększenie transportu zbóż i innych płodów rolnych. W tym roku przewozy takich ładunków przez polską sieć radykalnie wzrosły – jest to spowodowane rosyjską inwazją na Ukrainę i poszukiwaniem przez władze tego kraju
alternatywnych dróg eksportu żywności wobec zablokowania przez agresora portów czarnomorskich. – Do końca września 2022 r. w grupie produktów rolnictwa, łowiectwa, leśnictwa, rybactwa i rybołówstwa przewieziono ponad 4,6 mln ton. Jest to o ponad 62% więcej w stosunku do całego 2021 r. W tym okresie transport zbóż klasyfikowany w ramach tej grupy to 2,7 mln ton, co jest wynikiem zbliżonym do masy zbóż przewiezionych w ciągu czterech ostatnich lat – podkreśla szef Urzędu. Jak uważa, świadczy to o umiejętności przystosowywania się przez kolej do zmieniających się okoliczności – choć,
jak wielokrotnie pisaliśmy, przepustowość infrastruktury na polsko-ukraińskich kolejowych przejściach granicznych pozostawia wiele do życzenia.
Nieco mniejszy udział intermodalu
Największą grupą ładunkową w trzecim kwartale bieżącego roku była grupa „węgiel kamienny, brunatny, ropa naftowa i gaz ziemny” (32,3% masy – 20,1 mln ton – i 24,4% pracy przewozowej, czyli 3,9 mld tkm). W komunikacie UTK uszczegółowiono, że przewozy samego węgla kamiennego wyniosły 19,9 mln ton i 3,8 mld tkm pracy przewozowej. Trzy czwarte masy ładunków z tej grupy przewieziono w komunikacji krajowej. Grupa „rudy metali i pozostałe produkty górnictwa i kopalnictwa” odpowiada za 28,4% masy (17,7 mln ton) i 27,9% pracy przewozowej (4,5 mld tkm). Największe podgrupy to rudy żelaza oraz kruszywa, piasek, żwir i gliny. Następna w kolejności grupa ładunków to „koks, brykiety, produkty rafinacji ropy naftowej, gazy wytwarzane metodami przemysłowymi” (12,4% masy, czyli 7,7 mln ton, i 17,2% pracy przewozowej – 2,8 mld tkm).
Przewozy intermodalne – zaliczane w statystykach do grupy „towarów nieidentyfikowalnych” (9,1% masy, 12,1% pracy przewozowej) – podobnie jak w poprzednich latach, odbywały się głównie w komunikacji międzynarodowej. Między styczniem a wrześniem ich udział w pracy przewozowej wyniósł 14,04% (wobec 14,76% w tym samym okresie 2021 r.). Zmalał również udział intermodalu w przewożonej masie (z 11,02% do 10,55%). Łączna praca przewozowa w trzech pierwszych kwartałach 2022 r. wyniosła 6,544 mld tkm. Przewieziona w tym czasie masa to 19,78 mln ton ładunków intermodalnych, co przekłada się na 2,16 mln TEU i ponad 1,33 mln jednostek. We wszystkich trzech kwartałach praca przewozowa w kolejowym transporcie intermodalnym przekraczała wartości z 2021 r. W przypadku pozostałych parametrach po pomyślnym pierwszym kwartale zaczęły się spadki rok do roku, sięgające od 1,21% do 3,93%.