Na poligonie badawczym Polskich Linii Kolejowych w Świdniku trwają testy nowych rozjazdów zbudowanych z wykorzystaniem transportu w technologii blokowej. Przęsłowa technologia transportu i zabudowy bloków zwrotnicy wkrótce będzie standardem w polskich kolejach.
W przetargach organizowanych przez PKP PLK można zauważyć, że zarządca infrastruktury zaczyna premiowanie wykonawców, którzy stosują rozjazdy dostarczane z użyciem technologii umożliwiającej transport w blokach i przyznaje im więcej punktów w przetargach. Skutkiem tych działań jest wzrost zainteresowania wykonawców zamawianiem takich rozjazdów u producentów.
W 2014 r. PLK poinformowała rynek o planach wprowadzenia w przyszłości obligatoryjnego stosowania przęsłowej technologii transportu i zabudowy bloków zwrotnicy poprzez modyfikację zapisów Warunków Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych. Reakcja nastąpiła jedynie ze strony dwóch wiodących producentów rozjazdów, Track Tec podjął się gruntownej modernizacji wagonów-paltform wyprodukowanych przez Konstal, natomiast KZN „Bieżanów” postanowił stworzyć od podstaw, całkiem nową technologię logistyki rozjazdów.
Przywołane warunki techniczne zalecały już od 2006 roku blokową zabudowę rozjazdów jako technologię podstawową, jednak jak informuje PLK z przeprowadzonego rozpoznania wynikało, że rzadko ją wykorzystywano, szczególnie w ramach dużych procesów modernizacji.
PLK wdraża nową technologię
- Aktualnie PLK zakłada wprowadzenie takiego rozwiązania na przełomie 2015/2016 r. Najpierw obowiązywać będzie 3 miesięczny okres przejściowy od wejścia w życie nowelizacji WTWiO uwzględniający możliwość przygotowania wykonawców i dostawców. Po tym terminie postępowania na zamawianie robót budowlanych powinny przewidywać blokowy transport i zabudowę rozjazdów - wyjaśnia Mirosław Siemieniec, rzecznik PKP PLK.
Wraz z powyższym wymogiem dopuszczone będzie wprowadzenie indywidualnych wymagań transportu i/lub zabudowy rozjazdów blokami, przy czym wymagania takie trzeba będzie ująć w dokumentacji zakupowej poprzedzonej dialogiem technicznym w rozumieniu prawa zamówień publicznych.
Badanie rozjazdów
Na stacji Świdnik badane będą rozjazdy kolejowe krzyżowe podwójne Rkpd 60E1-190-1:9, na podrozjazdnicach strunobetonowych w pełnej odmianie spawanej, dedykowane do prędkości maksymalnej na wprost 120 km/h. Badaniom poddane będą trzy rozjazdy trzech różnych producentów posiadających fabryki w Polsce. Zgodnie z programem badań opracowanym przez Instytut Kolejnictwa i uzgodnionym przez zarządcę infrastruktury, badania eksploatacyjne będą polegały m.in. na badaniach parametrów geometrycznych, badaniach zużyć podstawowych elementów rozjazdów, badaniach defektoskopowych oraz parametrów współpracy układu rozjazd/napęd.
Oprócz tego przewiduje się wykonanie badań oddziaływań dynamicznych taboru na rozjazdach. Badania dynamiczne planuje się wykonać podczas jazd próbnych z prędkościami: 80 km/h, 100 km/h, 120 km/h i 132 km/h na tym kierunku zasadniczym rozjazdów, który umożliwia przeprowadzenie tych prób.
- Głównym celem projektu jest przebadanie prototypów do prędkości 120 km/h w celu wydania nowego bezterminowego świadectwa dopuszczenia dla ww. rozjazdów przez prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. Polskie Linie Kolejowe zakładają, że realizacja projektu pozwoli na poprawę bezpieczeństwa ruchu kolejowego na rozjazdach krzyżowych podwójnych, poprawienie parametrów eksploatacyjnych, zmniejszenie przyszłych kosztów utrzymania infrastruktury, unowocześnienie infrastruktury kolejowej - wyjaśnia Siemieniec.
Polska technologia
Rozjazdy przewożone w blokach zostały zamontowane na poligonie infrastrukturalnym PKP PLK w Świdniku i będą testowane przez najbliższy rok. Kolejowe Zakłady Nawierzchniowe "Bieżanów" dostarczyły rozjazd Rkpd na podrozjazdnicach strunobetonowych przewożony wagonami w blokach. Po pokazach technologii podczas targów Trako 2015, był to faktyczny chrzest bojowy, czyli pierwszy przypadek zastosowania systemu Switcher w praktyce.
Sam rozjazd został opracowany w biurze projektowym tego producenta i zastosowano w nim elementy zamknięć polskiej konstrukcji zaprojektowane przez specjalistów KZN Bieżanów we współpracy z PLK. W rozjeździe zastosowano krzyżownice wykonane ze staliwa bainistycznego, które cechują się lepszymi parametrami twardości i ścieralności niż rozwiązania wcześniej stosowane w Polsce.
- Pod względem stosowanych rozwiązań polscy konstruktorzy osiągnęli już takie same standardy jakie są stosowane na Zachodzie. Rozjazd, który dostarczyliśmy będzie odpowiadał wymaganiom zarządcy infrastruktury związanymi z zmodernizowanymi obecnie magistralami kolejowymi - mówi Magdalena Kamińska, kierownik biura badawczo-rozwojowego w KZN Bieżanów.
System Switcher opracowany przez KZN Bieżanów jest technologią unikatową gdyż w ramach jednego wagonu integruje platformę przewozu rozjazdów, moduł dźwigowy oraz moduły usztywnień i mocowań – zapewniając pełną mobilność i samodzielność technologii przy zachowaniu wysokich parametrów bezpieczeństwa i jakości. W przypadku innych rozwiązań do transportu rozjazdów wszystkie te elementy funkcjonują jako oddzielne rozwiązania (np. wagony platformy+dźwigi kolejowe).
Blokowy model logistyki rozjazdów jest obecnie stosowany w krajach o najwyższej kulturze kolejowej tj. w Szwajcarii i Austrii.Również niemiecki zarządca infrastruktury zaczyna stosować wagony specjalistyczne firmy Matisa. W Niemczech przetargi na prace budowlane na kolei są zorganizowane inaczej niż w Polsce. Tam DB Netz zapewnia kluczowe materiały budowlane wraz z ich logistyką.