Trako 2017: UIC wspiera konkurencyjność kolei

– UIC ułatwiała sprawne działanie europejskich kolei prawie 100 lat, zanim jej kompetencje przejęły agendy unijne, a uzgodnienia przeniesiono na poziom legislacyjny – rozpoczął swoje wystąpienie Żurkowski. Rozwiązania, które stawały się międzynarodowym standardem, powstawały w drodze dyskusji ekspertów różnych kolei. Współpraca taka istniała nawet przed rokiem 1989 ponad żelazną kurtyną. – Poziom technologiczny zachodnich kolei był wprawdzie dużo wyższy, ale my także mieliśmy koncepcje rozwojowe. Znacznie trudniejsze w bloku wschodnim było natomiast ich wdrażanie. Dziś rola UIC nieco się zmieniła, ale współpraca jest nadal bardzo intensywna. Została ona zinstytucjonalizowana w 2005 r., kiedy to powołano międzynarodową platformę badawczą – kontynuował dyrektor IK.

Jakie wyzwania w przyszłości?

Rolą platformy jest zachęcanie do przyjmowania innowacyjnych rozwiązań. – Inwestycje na kolei są zwykle bardzo kosztowne, a unowocześnianie istniejących urządzeń – skomplikowane. Tabor ze względu na tempo postępu technicznego szybko się starzeje, ale nie opłaca się wymieniać go co kilka lat – tłumaczył potrzebę zachęcania dyrektor IK.

Jednym z ważniejszych obszarów działalności platformy jest odświeżenie globalnej wizji rozwoju kolei – do zajmującej się nim grupy roboczej należy także sam prelegent. – Poszukujemy odpowiednich rozwiązań dla przyszłych wyzwań, nawet tych jeszcze nieznanych. Staramy się je antycypować – mówił Żurkowski. Należy do nich bez wątpienia odporność na zakłócenia, w tym cyberataki oraz anomalie pogodowe i klęski żywiołowe, szczególnie w przypadku linii zelektryfikowanych. Zawieszenie przewozów z któregoś z tych powodów przy dzisiejszych potokach pasażerskich stanowi bardzo poważny problem społeczny i gospodarczy. – Jest wiele technicznych możliwości przeciwdziałania, ale nie zawsze umiemy je wykorzystać – powiedział dyrektor.

Każdy środek transportu ma swoje miejsce

Specyfika branży kolejowej wymaga koordynacji badań nad infrastrukturą, taborem i organizacją ruchu, a także unifikacji rozwiązań i korzystania z osiągnięć innych. Atutem Polski jest posiadanie jednego z 6 europejskich i 8 na świecie okręgu badawczego, zlokalizowanego w Żmigrodzie. Ośrodek wraz z torem doświadczalnym jest udostępniany do celów badań nad standaryzacją, harmonizacją, innowacjami oraz zarządzaniem informacją. – Myślimy o powołaniu stowarzyszenia okręgów, z których każdy zajmuje się inną sferą technologii – poinformował Żurkowski.

Prelegent poruszył także temat wizji zrównoważonego transportu i rozumienia tego pojęcia. – Nowoczesny system transportowy to taki, w którym każdy środek transportu pełni właściwą sobie funkcję. Nie warto, na przykład, latać samolotem tam, gdzie działa kolej dużych prędkości. Aby odzyskać przewagę konkurencyjną, kolej musi też umieć rezygnować z tego, co nie ma uzasadnienia ekonomicznego – ocenił.

2018 – światowa konferencja UIC w Warszawie

Platforma badawcza nie jest jedyną formą współpracy międzynarodowej członków UIC. Inne jej postaci to m.in. praca w kolegiach redakcyjnych. – Choć na każdym kontynencie kolej jest „szyta na miarę” według jego specyfiki, doświadczenia można dzielić i wykorzystywać. Wspieramy podmioty kolejowe w zakresie edukacji, rozumianej nie tylko jako dobre przygotowanie kadr, ale i ustawiczne ich szkolenie – stwierdził Żurkowski.

– Obszar ten wymaga wymiany bardzo wielu pomysłów i wizji. Dlatego na jesień przyszłego roku planujemy zorganizowanie w Warszawie, zamiast dorocznej konferencji Instytutu, światowej debaty nad kierunkami rozwoju badań w transporcie – poinformował Żurkowski.