Po 15 latach budowy na południu Szwajcarii otwarto tunel kolejowy skracający drogę przez Alpy. Nowy odcinek będzie odgrywał ważną rolę zarówno w ruchu pasażerskim (regionalnym i dalekobieżnym), jak i towarowym, w tym - międzynarodowym. Czas przejazdu między najważniejszymi miastami kantonu Ticino z jego wykorzystaniem skróci się o blisko połowę.
Nowy tunel o długości 15,4 km jest trzecim pod względem wielkości tego typu obiektem w Szwajcarii (dłuższe są tunele: św. Gottharda i Lötschberg). Stanowi on kluczową część Nowego Połączenia Kolejowego przez Alpy (NRLA) – magistrali Altdorf – Lugano, wchodzącej w skład europejskiego korytarza transportowego Morze Północne – Morze Śródziemne. Tworzące ją linie mają parametry umożliwiające ruch pociągów pasażerskich dużej prędkości (maksymalna prędkość w tunelu to 250 km/h) i ciężkich składów towarowych. Właśnie przejęcie dużej części ruchu towarowego z alpejskich dróg było jednym z celów jego budowy.
Tunel pod przełęczą Ceneri składa się z dwóch jednotorowych nitek, oddalonych od siebie w najszerszych miejscach o ok. 40 metrów. Ze względów bezpieczeństwa co 325 metrów połączono je przejściami, mogącymi w razie potrzeby służyć ewakuacji pasażerów i personelu. Budowa obiektu trwała aż 15 lat. Wcześniej – począwszy od przeprowadzonego w 1992 r. referendum – toczyły się prace przygotowawcze. W celu powiązania go z dotychczasową siecią kolejową zrealizowano też inwestycje towarzyszące, z których największą była budowa czterotorowego wiaduktu nad autostradą A2 w Camorino.
Oprócz pociągów towarowych i dalekobieżnego ruchu pasażerskiego tunel będzie wykorzystywany także przez regionalne połączenie Locarno – Lugano. Dzięki wykorzystaniu nowej infrastruktury czas przejazdu między oboma ośrodkami skróci się niemal o połowę – z 58 do 30 minut. Pociągi te uruchomiono na specjalne życzenie władz kantonu Ticino. Terytorium kantonu jest rozdzielone przez przełęcz Ceneri na dwie części: północną, górzystą Sopraceneri i bardziej równinną, położoną nad Jeziorem Lugano południową Sottoceneri. Oddanie do użytku tunelu kolejowego otwiera więc zupełnie nowe możliwości rozwoju społecznego i gospodarczego.
Początkowo planowano otwarcie tunelu do końca bieżącego roku. Jego uruchomienie już na początku września oznacza więc wyprzedzenie harmonogramu.