Strategia taborowa PKP Intercity nieco kuleje

Aby utrzymać rosnący trend (wzrostu liczby pasażerów – dop. red.), PKP Intercity zamierza inwestować w tabor. Przewoźnik przygotował nową strategię taborową na lata 2016-2020, w ramach której zainwestuje ok. 2,5 mld zł. Znaczna część pieniędzy zostanie przeznaczona na odnowę parku taborowego. Plan zakłada modernizację 455 wagonów i zakup 55 nowych. Dodatkowo przewoźnik kupi 40 lokomotyw – 30 elektrycznych i 10 spalinowo-elektrycznych, a kolejnych 20 lokomotyw elektrycznych serii EU/EP07 w ramach modernizacji zostanie przystosowana do prędkości 160 km/h – pisaliśmy w 2016 roku o "Strategii PKP Intercity do roku 2020". Jak poszło?

Modernizacja wagonów szła nieźle

Przewoźnik rzeczywiście zmodernizował w Pesie i FPS setki wagonów, z różnym skutkiem dla pasażera, ale są to już wagony z klimatyzacją, nowoczesną informacją pasażerską i automatycznymi drzwiami, co jest wizerunkowym skokiem. Kupno 55 nowych wagonów (łącznie dostarczono ich 81, bo skorzystano z prawa opcji) udało się zrealizować, jednak ostatnie wagony z tego zamówienia PKP Intercity dostało dopiero w styczniu 2023.

Z kolei 30 nowych lokomotyw Griffin w komplecie jeździ od stycznia 2022. PKP Intercity nie ma jednak ani jednej nowej lokomotywy spalinowo-elektrycznej. Należy natomiast pochwalić pomysł przewoźnika, czyli rezygnację z modernizacji starych EU07. Zamiast tego PKP Intercity kupiło 20 nowych Griffiów (po przetargu), które właśnie wchodzą do taboru. Dzieje się to jednak późno, co ma wpływ na posiadane przez spółkę rezerwy taborowe, które są obecnie niewystarczające.

Jeszcze gorzej idzie z przebudową zapleczy. Udało się zmodernizować (zbudowano nowoczesną myjnię) stację postojową w Warszawie i we Wrocławiu, ale inne inwestycje w zaplanowanych 13 innych lokalizacjach albo się nie zaczęły, albo są opóźnione.

Pandemia i wojna wymusiły zmiany w Strategii

PKP Intercity wyjaśnia, że pewne założenia musiały ulec zmianie. Nikt nie był w stanie bowiem przewidzieć pandemii, a później wojny na Ukrainie.

– Trzeba zwrócić uwagę na lata 2020 – 2022, które każdemu inwestorowi bardzo pokrzyżowały plany. Od wiosny 2020, w czasie covidu, walczyliśmy, aby utrzymać się na powierzchni. W takiej sytuacji raczej nie myśli się o wielkich inwestycjach. Skupialiśmy się na przetrwaniu. Gdy sądziliśmy, że zaczynamy mieć to za sobą, rozpoczęła się wojna na Ukrainie. Jej efektem są m.in. wysokie ceny energii elektrycznej, a więc rosnące koszty naszej działalności. Wydłużyły się też łańcuchy dostaw, podrożały komponenty, efektem czego nowe lokomotywy i ezety są znacząco droższe – powiedział Tomasz Gontarz, wiceprezes PKP Intercity.

To jedna z przyczyn zmian w nowej Strategii spółki do roku 2030. W styczniu 2022 ogłoszono, że zamiast 19 miliardów złotych PKP Intercity chce do 2030 roku wydać 27 miliardów, co zyskało aprobatę rządu.

W praktyce na czas do 2030 roku przeniesiono część niezrealizowanych do 2020 projektów, m.in. zakup 16 lokomotyw hybrydowych (w Pesie kupiono je w 2022, jednak producent ma czas aż do wiosny 2025 na przekazanie PKP Intercity pierwszej sztuki), czy stacje postojowe.
 
W ramach inwestycji taborowych PKP Intercity planuje do 2030 roku zakup 35 nowych ezetów. Z tej puli dostarczono 12 nowych Flirtów, w ciągu najbliższych miesięcy ma się też pojawić przetarg na 23 szybkie składy zespolone podobne w charakterystykach do Pendolino. Zgodnie z obietnicami rozpoczęto też przetarg na zakup 35 hybrydowych zespołów trakcyjnych.

Nowe lokomotywy zgodnie z planem

W 2022 roku zapowiedziano też kupno 162 nowych lokomotyw. Na razie trwają dostawy 20 Griffinów (nie licząc tych 30 dostarczonych do 2022 roku) na 160 km/h, zamówiono kolejnych 46 takich elektrowozów. Dodatkowo zamówiono właśnie 63 lokomotyw Griffin 200 na 200 km/h z opcją na zakup 32 kolejnych (za chwilę rozpoczną się dostawy 15 takich pojazdów z zamówienia sprzed 2022 roku). Można więc powiedzieć, że Strategia w tym zakresie jest realizowana (161 zakontraktowanych pojazdów licząc z opcją).

Znacznie słabiej PKP Intercity idzie z wagonami. Zaplanowano zakup łącznie 926 nowych wagonów, a na razie jest zamówienie na 300 z opcją na kolejnych 150. O reszcie na razie nikt nie mówi. Do roku 2030 roku PKP Intercity zaplanowało też modernizację 1489 wagonów. Obecnie 90 wagonów 174A od 2022 dostarcza FPS, 60 kolejnych wagonów z układem miejsc 1 i 2 klasy buduje PKP Intercity Remtrak, 40 wagonów „Z” modernizuje FPS i Pesa. 50 wagonów Combo buduje FPS, kolejnych 45 – Remtrak. Razem daje to zaledwie 285 sztuk. Trudno nam za modernizację uznać naprawy P4 ponad 300 wagonów, zakontraktowane w Remtraku w 2023 roku…

Wiadomo już, że zakup 38 siedmiowagonowych składów piętrowych typu push-pull wraz z 45 lokomotywami elektrycznymi wielosystemowymi można włożyć raczej między bajki. Kwota, jakiej Pesa chce z Newagiem (startowały w konsorcjum) jest bardzo wysoka i przewoźnik raczej skłoni się do zakupu 35 piętrowych ezetów, z nieznanym, lecz na pewno długim terminem dostaw.

PKP Intercity udaje się za to konsekwentnie odnawiać park lokomotyw manewrowych. W 2022 dostarczono komplet 10 manewrówek CZ Loko, obecnie trwa przetarg na zakup 18 kolejnych. Takie też były założenia.

W Strategii z 2022 roku zapisano też zakup realizowany od 2019 roku. Chodzi tu o modernizację 13 lokomotyw spalinowych SM42 do wersji dwuagregatowej, którą dawno zakończył FPS. Wpisanie tej inwestycji do znacznie późniejszej strategii to przejaw pewnej kreatywności w jej opracowywaniu. Nie ma bowiem przetargu na modernizację kolejnych SM42.

– W 2030 roku PKP Intercity ma dysponować 429 lokomotywami różnego rodzaju (o 11% więcej niż obecnie), 109 elektrycznymi zespołami trakcyjnymi (o 47% więcej niż obecnie), 35 hybrydowymi zespołami trakcyjnymi (obecnie brak), 2466 wagonami (o 18% więcej niż obecnie) oraz 38 siedmiowagonowymi składami typu push-pull (obecnie brak). Inwestycje mają zapewnić skok jakościowy w spółce – zapewniał w 2022 roku prezes PKP SA, Krzysztof Mamiński.

Wzrost liczby pasażerów na razie nie będzie spektakularny. Brakuje nowych pojazdów

Na razie realizacja nowej Strategii idzie powoli. Rosnące potoki podróżnych na kolei będą musiały wyhamować, bo spółka niemal nie ma rezerw taborowych na uruchamianie nowych pociągów czy wydłużanie istniejących (czasami nie pozwala na to infrastruktura). Znajduje to odbicie w założeniach spółki na 2024 rok. Planuje się bowiem przewiezienie 70 milionów pasażerów, a to jedynie o 2 miliony pasażerów więcej niż w 2023 roku (w 2022 było ich 59 milionów).

Jednak w 2030 roku spółka chciałaby wozić 88 milionów osób rocznie. Najbardziej będzie do tego potrzebowała nowych i zmodernizowanych wagonów. Zaplanowany kilkunastoprocentowy wzrost ich liczby w stosunku do 2022 roku nie sprawi, że pomieszczą więcej pasażerów, bo liczba miejsc w nowych wagonach jest mniejsza niż w najstarszych, ośmiomiejscowych przedziałowcach (było ich 80). W nowych wagonach bezprzedziałowych, których PKP Intercity zamawia najwięcej, jest ich jedynie 72.

Komentarz PKP Intercity do naszego tekstu można przeczytać TUTAJ.