ŚDM sukcesem polskich kolei

Ogółem podróżni udający się na spotkanie z papieżem Franciszkiem skorzystali z 398 pociągów specjalnych uruchomionych na zamówienie diecezji a także 1160 pociągów rozkładowych, którym uczestnicy wydarzenia jechali do Krakowa i 1436 pociągów, którymi wracali.

Zaangażowano 10 tysięcy pracowników

Aby obsłużyć dodatkowy ruch na kolei przez 119 dni pracował specjalny sztab – Kolejowy Zespół Zarządzania Kryzysowego. Za obsługę przewozów na ŚDM odpowiadało łącznie 10 tysięcy pracowników kolei w tym 200 informatorów i 100 kasjerów mobilnych na dworcach. Szczególnym wyzwaniem były powroty, gdyż o ile dojazdy na ŚDM odbywały się stopniowo przez kilka dni o tyle podczas powrotów 31 lipca – 1 sierpnia z Krakowa wyjechało 550 tys osób. Pielgrzymów wracających z Krakowa odprawiano na stacjach Kraków Główny, Kraków Płaszów i Kraków Bieżanów, a w szczytowym okresie w niedzielę wieczorem pociągi odjeżdżały co 7 minut.

– Mamy epokowe wydarzenie za sobą. Dla nas organizacja takiej imprezy jaką były Światowe Dni Młodzieży, to przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa, którego w Europie dzisiaj nie ma, a które pasażerowie kolei doświadczają na co dzień dzięki naszej pracy. Pokazaliśmy, ze jesteśmy przygotowani na niespodziewane wydarzenia. Chcę podkreślić wspaniałą współpracę między spółkami w grupie. Serdecznie też dziękuję za dobrą interakcję z operatorami zewnętrznymi. Choć są różni właściciele, to dusza kolejarza zwyciężyła u wszystkich. Chciałbym takiej relacji na co dzień, aby te najlepsze chwile współpracy i idea bycia kolejarzem była widoczna. Pochwalić trzeba też służby państwowe policję, żandarmerię i straż pożarną, co było szczególnie ważne na węźle krakowskim. Służby te wspierało SOK – powiedział Mirosław Pawłowski, prezes PKP SA.

Odprawa jak na lotniskach

Na krakowskich dworcach uruchomiono strefę buforową, która była namiastką odprawy na lotniskach. PKP wynajęła zewnętrzną firmę, która przeprowadzała wyrywkowe kontrole. Podejrzane osoby były skierowane na badanie bagażu. Jak się okazało, jedna osoba miała niebezpieczne narzędzia czyli noże i pałki. Jedną osobę deportowano do Austrii.

Koordynatorem przewozów na Światowe Dni Młodzieży były PKP Polskie Linie Kolejowej, które przygotowały infrastrukturę i organizowały rozkład jazdy. Spółka rozpoczęła przygotowania do tej operacji logistycznej ponad rok temu.

– Musieliśmy przygotować infrastrukturę, która ma służyć na ŚDM i w przyszłości. Wykonaliśmy prace, które poprawiły estetykę i funkcjonalność jak kładka w Łagiewnikach i perony w Częstochowie. Ważne było też przygotowanie tras na dodatkowe pociągi. Szczytowy moment nastąpił w okresie 31 lipca – 1 sierpnia. Jak się okazało, było dwa razy więcej podróżnych niż zakładano. Pociągi wyjeżdżały z Krakowa co kilka minut – powiedział Ireneusz Merchel, prezes PLK SA.

Przystanki na żądanie

Na czas powrotów ŚDM uruchomiono swego rodzaju „przystanki na żądanie”. Sztab kryzysowy reagował na bieżąco w sytuacji gdy trzeba było podwieźć grupę pielgrzymów.
– Zdarzało się że wprowadzaliśmy nieplanowane postoje, na przykład gdy okazało się, że 16 osób z Gabonu stoi na Podłężu i trzeba ich dowieźć do lotniska Balice. Zatrzymaliśmy pociąg, który nie miał tam postoju. Zauważyliśmy każdego pasażera, któremu trzeba było pomóc – zapewnił Merchel.

Jak wyjaśnił wiceprezes PLK Andrzej Pawłowski, przygotowania spółki skupiały się na kilku obszarach działalności. Dotyczyło to infrastruktury, czyli przygotowania torów, a także kwestii bezpieczeństwa, gdzie PLK współpracowała z policja, żandarmerią i ABW. Spółka wykonała też zabezpieczenie techniczne czyli dodatkowe przeglądy i naprawy, które pozwoliły zminimalizować ryzyko awarii. Wreszcie dużym wyzwaniem było przygotowanie organizacyjne rozkładów jazdy i komunikatów w języku angielskim. To pozwoliło sprawnie wejść w fazę operacyjną, która rozpoczęła się wraz z początkiem Dni w Diecezjach kiedy ruszyły pociągi specjalne. Zdarzały się sytuacje niespodziewane. PLK zakładała na przykład, że powroty odbędą się z trzech krakowskich dworców, a wszyscy pielgrzymi kierowali się na dworzec główny, dlatego trzeba było przekierować pociągi z Płaszowa. PLK nie pobierała od przewoźników opłat za dostęp do infrastruktury na pociągi specjalne. Koszty jakie zarządca infrastruktury poniósł w związki z tym pokryje Ministerstwo Infrastruktury, które przekaże spółce ok. 1,5 mln zł – zdradził Andrzej Pawłowski.

Pociągi organizowane na zawołanie

Światowe Dni Młodzieży były dużym wyzwaniem także dla przewoźników. PKP Intercity przewiozło 250 tysięcy osób, które korzystały zarówno z pociągów rozkładowych, jak i specjalnych, w tym złożonych z dwóch jednostek Pendolino. Wykorzystano równie przygotowane wcześniej składy rezerwowe do wyprawiania tzw. „bisów”, rezerwa taborowa służyła też do wzmacniania pociągów, które były bardziej zatłoczone, wykorzystano też lokomotywy osłonowe. Również przewoźnicy regionalni uruchomili dodatkowe pociągi.

– Podjęliśmy działania przygotowawcze, gdyż nie było łatwo. Mieliśmy problemy taborowe. Teraz wszyscy jesteśmy przygotowani do takich imprez. Udało nam się szybko reagować, dzięki czemu uruchamialiśmy dodatkowe pociągi, jak Malinowski Bis. Udało się sprawnie sprzedać bilety dzięki kasjerom mobilnym – powiedział prezes PKP Intercity Marek Chraniuk.

Łącznie na Światowe Dni Młodzieży narodowy przewoźnik uruchomił 667 pociągów w tym 45 specjalnych. Spółka zatrudniła dodatkowych pracowników w załogach, a obsługę pielgrzymów wsparło też 20 wolontariuszy z PKP Intercity.

– Byliśmy przygotowani do uruchomienia 3 składów. Najdłuższe składy były 15-14 wagonowe uruchamiane od zaraz. PLK w ciągu kilku minut przygotowała rozkłady jazdy. Byliśmy przygotowani nawet na większą liczbę pasażerów – zapewnił Jarosław Oniszczuk, członek zarządu PKP Intercity.

Połowa floty z Łodzi w Krakowie

Łącznie w przewóz pielgrzymów na ŚDM zaangażowanych było 9 przewoźników, którzy koordynowali między sobą i PLK działania. Do Krakowa jechały także pociągi specjalne spółek należących do samorządów wojewódzkich.

– Koncepcja przyjęta w specustawie, która dała możliwość uruchomienia pociągów międzywojewódzkich spółkom samorządowym była dobrym ruchem. Również finansowanie tych pociągów przez Ministerstwo Infrastruktury i Budownictwo było dobrym posunięciem – powiedział Janusz Malinowski, członek zarządu Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej.

ŁKA uruchomiła 22 dodatkowe pociągi w tym 11 międzywojewódzkich do Częstochowy i Krakowa. Przewozy międzywojewódzkie były finansowane przez MIB lub kurię. Jak zapewnił Malinowski, koszty związane z przewozem pielgrzymów zostały w pełni pokryte. Natomiast samo zapewnienie pociągów specjalnych było dla spółek wojewódzkich sporym osiągnięciem.

– ŁKA miała 31 lipca połowę swojej floty w Krakowie a 1 sierpnia był poniedziałek kiedy musieliśmy uruchomić normalne pociągi aglomeracyjne. Udało się dokonać to dzięki naszej mobilizacji i pomocy PLK – powiedział Malinowski.