Ruszył pierwszy kolejowy skaner RTG na granicy Polski z Rosją

Jak podkreśla Krajowa Administracja Skarbowa, od 2018 r. Oddział Celny w Braniewie pełni jedną z kluczowych ról na szlaku kolejowym wschód-zachód w transporcie towarów i ma szanse stać się północnym punktem na Nowym Jedwabnym Szlaku. Kursują tędy pociągi w celu ominięcia rosnących zatorów w Małaszewiczach. - Wraz ze wzrostem liczby składów kolejowych rośnie jednak liczba zagrożeń dotyczących bezpieczeństwa i ochrony granicy państwowej. Odpowiedzią na te wyzwania jest wyposażenie Służby Celno-Skarbowej w nowoczesny i skuteczny sprzęt do kontroli. W tym przypadku jest to stacjonarny RTG do prześwietlania wagonów kolejowych – informuje KAS.

W skanerze zastosowano nowoczesne rozwiązania informatyczne oraz oprogramowanie zapewniające skanowanie 24h/d przez 7 dni w tygodniu, w każdych warunkach pogodowych. Jest całkowicie bezpieczne dla otoczenia oraz funkcjonariuszy obsługujących. Skaner będzie służył do wykrywania nielegalnych towarów, materiałów wybuchowych, broni a w szczególności do wykrywania skrytek w elementach konstrukcyjnych wszystkich rodzajów wagonów towarowych i kontenerów. Jest to nowoczesny i skuteczny sprzęt, którego zadaniem jest zapewnienie bezpieczeństwa towarowego, zdrowia obywateli, uczciwej współpracy międzynarodowej a przede wszystkim sprawnej i efektywnej kontroli.

Przypomnijmy, że poprzez brak takiego urządzenia odmawia wydania zgody na uruchomienie przewozów na naprawionej kosztem 29 mln złotych linii kolejowej przejścia granicznego Czeremcha – Wysokolitowsk – mimo że skanera nie ma również na innych przejściach; nie było go też, aż do teraz, w Braniewie.

Opóźniona inwestycja

Jak czytamy, projekt doposażenia Oddziału Celnego w Braniewie w stacjonarne urządzenie rentgenowskie do prześwietlania wagonów kolejowych wraz z montażem i instalacją oraz budową infrastruktury towarzyszącej, formalnie został rozpoczęty w 2018 roku lecz rozpoznanie wstępne dokonane było już wcześniej.

Według planów, skaner na przejściu Braniewo-Mamonowo miał zostać otwarty jeszcze w 2020 roku. W komunikacie Krajowa Administracja Skarbowa nie informuje o powodach opóźnienia. Podkreśla jednak skomplikowanie projektu: Rejon planowanej inwestycji znajdował się w przysłowiowym „polu”, brak było infrastruktury technicznej, w tym dróg dojazdowych i linii energetycznej o wymaganych parametrach. Do tego dochodził różny status gruntów (różni właściciele, teren otwarty i zamknięty, grunty leśne oraz rolne) – tłumaczy KAS.

Jak dodaje administracja, kluczowym zagadnieniem było wyznaczenie odpowiedniego miejsca posadowienia obiektów skanera oraz wstępne zaprojektowanie dróg dojazdowych. Należało wziąć pod uwagę, nie tylko odpowiednią odległość od granicy państwa, lecz również przyszłe plany związane z rozbudową linii kolejowej i budową stacji rozrządowej. Pierwsze uzgodnienia odbywały się przy udziale przedstawicieli PKP PLK S.A., PKP S.A., Warmińsko- Mazurskiego Urzędu Wojewódzkiego oraz Warmińsko-Mazurskiego Oddziału Straży Granicznej. Wspólne prace pozwoliły na wytypowanie optymalnej lokalizacji. Własność gruntów należała do trzech różnych podmiotów: PKP S.A., Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa oraz Lasów Państwowych. Przed przystąpieniem do procedury udzielenia zamówienia publicznego konieczne było pozyskanie niezbędnego terenu.

Współpraca 20 instytucji

Jak czytamy w komunikacie, olsztyńska IAS współpracowała z łącznie 20 instytucjami w ramach etapu przygotowawczego. Działania obejmowały instytucje i urzędy na poziomie gminy, powiatu, województwa, jak i na poziomie ministerialnym. Proces realizacji inwestycji został rozłożony na etapy. Wykonawca rozpoczął swoje prace od opracowania dokumentacji projektowej. Z uwagi na dwa statusy formalne terenu, właściwymi organami w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę był Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki (teren zamknięty PKP) oraz Starostwo Powiatowe w Braniewie (teren pozostały).

Procedura udzielenia zamówienia publicznego w przypadku zakupu skanera była dość skomplikowana. Ponieważ nie było możliwości przeprowadzenia powszechnie stosowanego przetargu nieograniczonego, zamawiający zastosował tryb negocjacji z ogłoszeniem, gdzie przedmiotem zamówienia były roboty budowlane wraz z zainstalowaniem urządzenia rentgenowskiego do wykonania w systemie „zaprojektuj i wybuduj”. Na ogłoszenie o zamówieniu odpowiedział jeden wykonawca – Nuctech Warsaw Company Limited Sp. z o. o. W wyniku przeprowadzonych procedur negocjacyjnych, 22 października 2019 roku zawarta została umowa o wartości 22 322 234,30 zł brutto. Finansowanie w całości pochodzi ze środków budżetowych.