Nowy tabor to sprawa wagi egzystencjalnej dla Polregio

„Rynek Kolejowy”: Styczeń to tradycyjnie czas podsumowań. Jak pod kątem liczby pasażerów zakończył się dla POLREGIO ubiegły rok i jakie są plany największego przewoźnika pasażerskiego na rok 2024?

Adam Pawlik, prezes zarządu POLREGIO S.A.: W 2023 r. z usług POLREGIO skorzystała rekordowa liczba ponad 97 mln 288 tys. pasażerów, co stanowi wynik aż o 11,6% wyższy niż w 2022 roku. Oznacza to wzrost liczby pasażerów aż o 10,1 mln osób w porównaniu z 2022 rokiem. Znacząco, bo aż o ponad 8 mln pobiliśmy nasz dotychczasowy rekord z 2019 roku, kiedy to przewieźliśmy blisko 89 mln pasażerów. Są to wyniki historyczne.

To ogromny sukces, ale również wyzwanie dla POLREGIO, największego przewoźnika pasażerskiego w Polsce, zwłaszcza pod względem taborowym. Stąd też w styczniu 2023 roku podpisaliśmy umowy ramowe z czterema producentami taboru na dostawę nawet 200 nowych EZT-ów. Jesteśmy gotowi do ogłoszenia aukcji elektronicznych i podpisania umów wykonawczych zaraz po uruchomieniu finansowania, co znacząco skróci okres oczekiwania na dostawy nowych pojazdów trakcyjnych.

2023 rok upłynął w POLREGIO również pod kątem cyfryzacji kanałów sprzedaży. Na targach TRAKO pokazaliśmy nasze nowe urządzenia samoobsługowe do sprzedaży biletów, co wpisuje się w trend dalszej cyfryzacji i ułatwienia podróżnym zakupu biletów. Sprzedaż w kanałach zdalnych w porównaniu z rokiem 2022 wzrosła o niemal 40%!

Wzrost przewozów i bardzo dobre wyniki sprzedaży cyfrowej przełożyły się zwiększenie przychodów o ok. 130 mln złotych. W tym roku prognozujemy dalszy wzrost i przekroczenie granicy 100 mln pasażerów. Wraz z wejściem w życie nowego rozkładu jazdy zwiększyliśmy pracę eksploatacyjną aż o 10%, przy czym liczba tras wzrosła aż o 16%. Obecnie zatrzymujemy się na ok. 1950 stacjach, a codziennie na tory w całym kraju wyjeżdża ponad 1750 pociągów!

Ponadto we wrześniu 2023 r. podpisaliśmy porozumienie ze związkami zawodowymi działającymi w spółce. Dzięki temu każdy pracownik otrzymał 800 zł podwyżki wynagrodzenia w uposażeniu zasadniczym.

Jednym z najważniejszych wydarzeń w ubiegłym roku było uruchomienie nowego centrum utrzymania taboru w Skarżysku-Kamiennej. Jak wpłynęło to na możliwości spółki?

To bardzo ważna inwestycja, którą uruchomiliśmy w rekordowym tempie – zaledwie dwunastu miesięcy. Oprócz standardowo wykonywanych przeglądów na poziomie P1 oraz P2 w nowym obiekcie planujemy wykonanie ok. 150 przeglądów na trzecim poziomie utrzymania, a także minimum 37 napraw rewizyjnych P4 do 2030 roku. W nowej hali będziemy serwisować pociągi z województw: świętokrzyskiego, małopolskiego oraz podkarpackiego, jak również tabor innych operatorów. Poza oczywistymi zaletami z perspektywy utrzymaniowej – nowoczesne centrum to również kolejny element, który pozwala znacząco podnieść standard i prestiż pracy w POLREGIO, a zatem przyciągnąć nowych pracowników. Ten aspekt też planujemy rozwijać w kolejnych latach, uruchamiając szeroko zakrojony projekt z zakresu employer brandingu. Aktualnie jesteśmy na etapie badania oczekiwań naszych pracowników i określania najpilniejszych potrzeb.

Jakie są plany na 2024 rok?

Chcemy dalej rozwijać ofertę, zwiększać zakres połączeń i wychodzić naprzeciw oczekiwaniom pasażerów. Stawiamy na współpracę m.in. z PKP PLK. Pierwsze efekty już widać. W styczniu 2024 roku wprowadziliśmy całoroczne połączenie z Zamościa do Bełżca i Hrebennego oraz uruchomiliśmy dodatkowe pociągi z Zamościa do Lublina.

Na nasz wniosek zarządca infrastruktury zgodził się na obniżkę stawek dostępu do torów. To pierwszy taki przypadek na polskiej kolei. Dzięki temu pasażerowie otrzymali znacząco więcej połączeń kolejowych z Bełżca i Hrebennego do Zamościa i Lublina. Przez dwa kolejne lata będą nam naliczane obniżone stawki za dostęp do infrastruktury.

To kwestia istotna, ponieważ pomimo wzrostu popularności kolei w ostatnich miesiącach i latach ten wzrost nie rozkłada się równomiernie i na przykład w niektórych województwach na wschodzie Polski, choćby województwie lubelskim czy podlaskim, pasażerowie podróżują zdecydowanie rzadziej niż w województwie łódzkim czy dolnośląskim. O tym wspominał niedawno w wywiadzie dla „Rzeczpospolitej” także minister Piotr Malepszak, a naszym zadaniem jest zachęcanie mieszkańców wszystkich rejonów do wybierania kolei – poprzez zwiększanie oferty, dokładanie kolejnych par pociągów i polepszanie standardu podróżowania.

Jak spółka odnajduje się w sytuacji zwiększonego popytu i rosnącej liczby pasażerów?

W pewnym sensie padliśmy ofiarą własnego sukcesu i tego, że z powodu otrzymania pomocy publicznej w 2015 r. spółka nie mogła ubiegać się o fundusze unijne na zakup nowego taboru w poprzedniej perspektywie finansowej.

Rynek rośnie znacznie szybciej niż zasoby taborowe będące w gestii operatorów czy marszałków województw. W części województw wzrost pracy eksploatacyjnej jest bardzo znaczący. Mówimy tu o województwie podkarpackim, gdzie zbliżamy się już do maksimum wynikającego z umowy. Podobna sytuacja jest na Pomorzu – tam mamy dwa kontrakty, osobno na obsługę linii PKM i pozostałych relacji regionalnych. W ostatnich latach bardzo szybko rosły też przewozy w województwie lubuskim.

Oczywiście zdajemy sobie sprawę z pilnej potrzeby wymiany najstarszych EZT-ów. Dlatego POLREGIO złożyło łącznie 10 wniosków w konkursie organizowanym przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych na 98 pojazdów w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Te środki są absolutnie niezbędne, aby wymienić przynajmniej część najbardziej wysłużonych, często kilkudziesięcioletnich jednostek typu EN-57.

Jakie jeszcze działania spółka podejmuje, aby wymienić tabor?

Aby w sposób całościowy odpowiedzieć na to pytanie, musimy nieco cofnąć się w czasie. Warto pamiętać, że POLREGIO w latach 2015-2018 było w procesie restrukturyzacji. Był to dla nas bardzo trudny czas. Z uwagi na udzieloną pomoc publiczną nie mogliśmy, w przeciwieństwie do innych przewoźników, ubiegać się o środki unijne na zakup nowego taboru, musieliśmy również zwolnić 2749 osób. Na szczęście te trudne czasy już za nami, a od tamtych lat w POLREGIO zaszły wielkie zmiany. Dziś jesteśmy na etapie ciągłego wzrostu, pensje od tamtego czasu wzrosły o 75%, od 2016 roku odnotowujemy dodatni wynik na działalności podstawowej, osiągamy rekordowe rezultaty sprzedażowe, finansowe i przewozowe. Brakuje nam jedynie nowoczesnego taboru.

Obecnie, dzięki podpisanym umowom ramowym, o których wspominałem wcześniej, jesteśmy przygotowani na każdy scenariusz. Liczymy, że razem z innymi źródłami finansowania, w tym z programem FEnIKS oraz regionalnymi funduszami unijnymi, jak również dzięki własnym środkom oraz finansowaniu dłużnemu ze źródeł komercyjnych będziemy mogli zakupić znaczną część taboru.

Muszę podkreślić, że potrzeby taborowe POLREGIO są niezwykle pilne. Potrzebujemy 300 nowych składów, a w ramach KPO i programu FEnIKS na cały nasz kraj przewidziano pociągów 221 pociągów, o które może ubiegać się 27 beneficjentów. Jest to sprawa wagi egzystencjalnej dla spółki, zwłaszcza że do 2035 roku aż 148 naszych pojazdów zostanie wyłączonych z realizacji procesu przewozowego ze względu na osiągnięcie przez nie terminu naprawy głównej P5, która może okazać się nieuzasadniona technicznie i ekonomicznie, a w związku z tym powstanie ogromna luka taborowa.

Cały czas staramy się wymieniać także tabor na liniach niezelektryfikowanych poprzez zakup używanych spalinowych pojazdów dostępnych na rynku, gdyż tutaj finansowanie ze środków europejskich jest niemożliwe. W przypadku nowych jednostek spalinowych atrakcyjną alternatywą kosztową może być też wynajem lub leasing nowych pojazdów.

Obecnie jesteśmy w zupełnie innym miejscu niż jeszcze kilka lat temu i dla banków czy instytucji finansowych jesteśmy atrakcyjnym partnerem. Jednak warto w tym miejscu także wspomnieć o samej kwestii finansowania branży przewozów regionalnych w Polsce. W mojej opinii to w tym obszarze niezbędne są zmiany, które w dłuższej perspektywie mogą znacznie polepszyć sytuację taborową.

Zachęcamy do prenumeraty!