Raport taborowy. Kontrakty za 13 mld zł w 2024 r.

Nigdy wcześniej polska branża taborowa nie notowała zamówień o tak wysokiej wartości. Dla porównania: w 2023 r. łączna wartość kontraktów wyniosła około 3,29 mld zł, a w całym okresie 2017-2023 zawarto umowy o wartości niższej (!) niż zeszłoroczna suma. Tym samym 2024 zapisał się jako rok największych inwestycji w nowoczesny tabor kolejowy w historii III RP.

W 2024 r. podpisano kontrakty na dostawy łącznie aż 130 elektrycznych zespołów trakcyjnych, 300 wagonów pasażerskich, 35 dwunapędowych zespołów trakcyjnych oraz 63 lokomotyw mających prowadzić składy pasażerskie. Zamówione EZT to przede wszystkim jednostki cztero- i pięcioczłonowe, przeznaczone do obsługi połączeń regionalnych.

Podmiotem zamawiającym w 2024 r. tabor o największej wartości była spółka PKP Intercity, która w styczniu zawarła umowę z Newagiem na dostawę 63 lokomotyw Griffin 200, z opcją na dodatkowe 32 pojazdy. Lokomotywy te osiągną prędkość 200 km/h i obsłużą połączenia międzynarodowe, a ich dostawy rozpoczną się w 2026 roku. W lipcu PKP Intercity podpisało kolejny kontrakt z Newagiem na 35 spalinowo-elektrycznych zespołów trakcyjnych o wartości 2,7 mld zł netto. Mają one trafić na niezelektryfikowane trasy Podlasia, Podkarpacia i Zamojszczyzny w latach 2027-2029.

Największym zamówieniem PKP Intercity w 2024 r. była jednak umowa z H. Cegielski – FPS na dostawę 300 wagonów o wartości 4,239 mld zł brutto, z opcją na dodatkowe 150 wagonów. Nowe pojazdy, dostosowane do jazdy z prędkością 200 km/h, będą wykorzystywane w składach EIC i IC – i będą stanowić kluczowy element strategii przewoźnika w zakresie liberalizacji rynku po 2030 roku. Umowa ta jest największym kontraktem na dostawy nowych wagonów pasażerskich złożonym w III RP.

Znaczące zamówienia złożyły również Koleje Mazowieckie – drugi największy zamawiający w 2024 roku. Dzięki dofinansowaniu z KPO i Funduszy Europejskich podpisały one umowy ze Stadlerem na dostawę 50 pięcioczłonowych EZT Flirt. W czerwcu zawarto umowę ramową na 50 jednostek, a następnie wykonawcze kontrakty na 25 pojazdów, przeznaczonych do obsługi tras wokół Warszawy. Kolejne 15 pociągów zamówiono w lipcu za ponad 1,6 mld zł, a następnie rozszerzono zamówienie o dodatkowe 10 jednostek.

Urzędy marszałkowskie kilku województw również dokonały dużych zakupów. Województwo śląskie zamówiło 22 czteroczłonowe Impulsy II od Newagu za 880,9 mln zł netto, a następnie rozszerzyło kontrakt o 4 dodatkowe pojazdy. Województwo zachodniopomorskie domówiło 4 Impulsy II – poszerzyło wcześniejsze zamówienie. Województwo kujawsko-pomorskie podpisało umowę na dostawy 2 czteroczłonowych Regio160 od Pesy Bydgoszcz za 94 mln zł, a w czerwcu zwiększyło zamówienie do 7 jednostek – tym samym osiągnęło ono wartość 240 mln zł. Województwo pomorskie wykorzystało opcję na 9 dodatkowych Impulsów II, które mają trafić na tamtejsze tory w 2025 roku. Dzięki temu flota regionu zwiększy się do 45 pojazdów z tej rodziny.

Wartość kontraktów na dostawy nowych pasażerskich pojazdów kolejowych zawartych w latach 2014-2024 (w mln zł)

W sierpniu ubiegłego roku Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego częściowo wykorzystał opcję do umowy zawartej w lutym 2023 roku. Zgodnie z nią Pesa Bydgoszcz dostarczy 10 trójczłonowych Elfów 3.0 (znanych wcześniej jako Regio160). Składy będą wykorzystywane przez Łódzką Kolej Aglomeracyjną. Zostaną one pozyskane ze wsparciem z Krajowego Planu Odbudowy. Pociągi pojadą z Łodzi Widzewa do Zgierza oraz Pabianic, a także z Sieradza do Skierniewic, z Łowicza do Radomska oraz z Kutna do Tomaszowa Mazowieckiego.

Również pod koniec sierpnia Koleje Dolnośląskie podpisały umowę na dostawę 10 pięcioczłonowych pojazdów Elf. Kontrakt przewiduje opcję na produkcję kolejnych 10 jednostek. Zakup został sfinansowany z umowy kredytowej zawartej przez samorząd z PKO Bankiem Polskim. Pociągi mają jeździć m.in. z Wrocławia do Opola przez Oławę i Brzeg. Pierwsze z nich mają trafić na dolnośląskie tory w lutym 2026 roku, a ostatnie – najpóźniej w czerwcu 2026 r. Dostawa zwiększy pulę Elfów użytkowanych na Dolnym Śląsku do 35 jednostek.

We wrześniu Koleje Małopolskie zawarły z nowosądeckim Newagiem umowę ramową na produkcję 25 Impulsów II, razem z pierwszą umową wykonawczą na 6 takich pięcioczłonowych pojazdów. Mają one zostać dostarczone w 2026 roku. Ich zakup zostanie częściowo sfinansowany ze środków unijnych, w ramach programu Fundusze Europejskie dla Małopolski 2021-2027. Planowane są kolejne umowy wykonawcze: na zakup 14 EZT (finansowanych z KPO lub z FEnIKS) oraz kolejne 5 jednostek (planowane finansowanie z FEM 2021-2027).

W listopadzie 2024 r. władze województwa podkarpackiego podpisały kontrakt na dostawę 3 pięcioczłonowych EZT Impuls II od Newagu. Mają one trafić do zamawiającego w 2027 roku. Inwestycja ta będzie współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach projektu dotyczącego zakupu bezemisyjnego taboru kolejowego. Nowe pociągi trafią na linie z Rzeszowa do Przemyśla i Tarnowa.

Ostatni w 2024 r. kontrakt na dostawy nowego pasażerskiego taboru kolejowego został podpisany w grudniu. Zawarł go Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego z bydgoską Pesą. Umowa objęła dostawę 5 Elfów 3.0, które mają trafić na tamtejsze tory w ciągu 48 miesięcy od daty jej zawarcia. Kontrakt obejmuje dostawę 2 czteroczłonowych i 3 trójczłonowych jednostek; zakłada także możliwość skorzystania z opcji na dostawy kolejnych 15 pojazdów.

Największy udział w 13-miliardowym kolejowym „torcie” w 2024 r. zapewnił sobie Newag Nowy Sącz. Wartość zamówień na tabor kolejowy pozyskanych przez tego producenta wyniosła 5,78 mld zł. Drugie miejsce przypadło poznańskiej spółce H. Cegielski – FPS z zamówieniami wartymi 3,43 mld zł, co w dużej mierze wynikło z gigantycznego kontraktu na wagony dla PKP Intercity. Na trzeciej pozycji uplasował się Stadler, który zakontraktował dostawy taboru o wartości 2,64 mld zł i stał się kluczowym dostawcą pojazdów dla Kolei Mazowieckich. Stawkę zamknęła bydgoska Pesa, która zdobyła zamówienia o wartości 1,15 mld zł.