Transport kolejowy ma ogromne znaczenie dla przewozu towarów niebezpiecznych. W 2023 r. wzrosły podstawowe parametry, które charakteryzują tego typu transport – zwiększyła się zarówno masa ładunków (+3,5% w porównaniu z 2022 r.), jak i praca przewozowa (+4,4%). Większa była również liczba przewoźników. Towary niebezpieczne stanowiły niemal 14% masy wszystkich przewiezionych koleją towarów.
W 2023 r. przewozy towarów niebezpiecznych wykonywało 39 przewoźników. W 2022 r. było ich mniej o 3 podmioty – 36. Masa przewiezionych ładunków wyniosła 32 mln ton wobec 30,9 mln ton w 2022 r. (wzrost o 3,5 %). W wykonanej pracy przewozowej również widać wzrost – do 11,2 mld tkm z poziomu 10,7 mld tkm w 2022 r. (+4,4%).
Przewozy towarów niebezpiecznych w rynku kolejowym stanowiły 13,8% (12,4% w 2022 r.) masy wszystkich przewiezionych w zeszłym roku towarów. Udział w wykonanej pracy przewozowej wyniósł 18,2% (17,2% w 2022 r.). Jedna tona towaru była przewożona na średnią odległość ponad 350 km (347 km w 2022 r.).
Przewozy towarów niebezpiecznych realizowane są głównie w komunikacji krajowej. W 2023 r. transport krajowy stanowił 65,4% (67,8% w 2022 r.) według masy oraz 69,9% (72,2% w 2022 r.) według wykonanej pracy przewozowej. Import tych towarów według masy kształtował się na poziomie 21,2%, eksport 9,3%, a tranzyt 4,1%. W pracy przewozowej stanowił odpowiednio 15,4%, 8,3% i 6,4%.
Główną klasą ładunków w 2023 r. były – tak samo jak w 2022 r. – materiały zapalne ciekłe (klasa 3. według RID). Ich udział w przewiezionej masie towarów wyniósł 66,7% (65,9% w 2022 r.), a w wykonanej pracy przewozowej 72,6% (72,8% w 2022 r.). Następne miejsca zajęły grupy różne materiały i przedmioty niebezpieczne (klasa 9.) – 13,8% według masy oraz 11,2% według pracy przewozowej (13,2% i 10,7% w 2022 r.) oraz gazy (klasa 2.) – 9,8% według masy oraz 7,6% według pracy przewozowej (9,8% oraz 7,6% w 2022 r.).
Tab. 1 Klasy towarów zgodnie z klasyfikacją RID