Zaproponowany przez PKP PLK nowy cennik usług dostępu do infrastruktury kolejowej, który ma zacząć obowiązywać w grudniu 2013 r., spotkał się głosami krytyki wielu przewoźników kolejowych. Zmodyfikowana taryfa nie satysfakcjonuje również Przewozów Regionalnych – największego polskiego przewoźnika kolejowego.
Koszty dostępu do infrastruktury kolejowej są bardzo istotną pozycją w strukturze kosztów funkcjonowania całego przedsiębiorstwa. W przypadku Przewozów Regionalnych, których głównym zdaniem jest świadczenie usług przewozowych w ramach misji publicznej, opłaty dostęp do torów mają znaczący wpływ na kształt oferty przewozowej w piętnastu województwach. Z naszych usług codziennie korzysta prawie 240 tys. pasażerów, z czego większość stanowią uczniowie, studenci oraz osoby codziennie dojeżdżające do pracy, do lekarza czy do urzędów.
Ze szczegółowej analizy zaproponowanego przez zarządcę infrastruktury nowego wykazu stawek za dostęp do infrastruktury kolejowej i tzw. opłat towarzyszących, związanych m.in. kosztami obsługi systemu informacji pasażerskiej, wynika, że w przypadku Przewozów Regionalnych koszty uruchamiania pociągów na liniach PKP PLK spadną jedynie nieznacznie, a niektóre opłaty nawet wzrosną. W stosunku do obecnie obowiązujących stawek wzrosną opłaty dla najpopularniejszych na liniach lokalnych pojazdów: jednoczłonowych autobusów szynowych (przeciętnie o 4 proc.), dwuczłonowych szynobusów (o około 3 proc.) i trójczłonowych składów spalinowych (średnio o 7 proc.). Gros połączeń Przewozów Regionalnych obsługują trójczłonowe składy elektryczne, w przypadku których koszt dostępu do infrastruktury spadek wyniesie jedynie 12 proc., przy średnim spadku dla pozostałych typów pociągów pasażerskich na liniach zelektryfikowanych o 21,3 proc. Z powyższej analizy wynika, że rzeczywista obniżka kosztów uwzględniająca opłaty za dostęp do torów i możliwość korzystania z peronów wyniosłaby zaledwie 10,3 proc.
- Biorąc pod uwagę publiczne informacje mówiące o obniżce kosztów dostępu do infrastruktury kolejowej o 20 proc., obawiamy się, że zostaniemy pokrzywdzeni takim poziomem stawek. Jeżeli rzeczywistym zamiarem PKP PLK jest obniżka kosztów dostępu do infrastruktury kolejowej o 20 proc, to również stawki w poszczególnych kategoriach powinny zostać obniżone o tę wartość. Przygotowując projekt nowego cennika dostępu do infrastruktury, należy wziąć pod uwagę również zaproponowanie przewoźnikom kolejowym rekompensaty z tytułu utraconych przychodów (zmniejszająca się liczba pasażerów) z powodu prac modernizacyjnych prowadzonych przez zarządcę infrastruktury na wielu liniach kolejowych. Liczne ograniczenia techniczne spowodowane remontami torowisk sprawiły, że na wielu trasach od kilku lat nie możemy zaproponować pasażerom takiej oferty przewozowej, jaka w pełni odpowiadałaby ich potrzebom – mówi Ryszard Kuć, prezes Przewozów Regionalnych.
Reasumując, najbardziej odczuwalnie obniżone zostaną opłaty za dostęp do infrastruktury dla pociągów o masach, których Przewozy Regionalne i inni przewoźnicy samorządowi nie uruchamiają w ogóle. Dokonaliśmy również porównania opłat podstawowych za dostęp i korzystanie z peronów. Koszt ten przy realizacji przyszłorocznego rozkładu jazdy pociągów (2013/2014), uwzględniający wygłaszanie komunikatów megafonowych, byłby wyższy nawet o ponad 50 proc., co mogłoby zmusić nas do rezygnacji z postojów na przystankach, z których korzysta stosunkowo niewielka liczba pasażerów. Redukcja liczby postojów wpłynęłaby na pogorszenie dostępności komunikacyjnej wielu mniejszych miejscowości.