Powstaje tworzona społecznie baza wypadków na przejazdach

W maju na łamach portalu Enkol.pl pojawił się ciągle edytowany wątek, który w formie tabelarycznej gromadzi informacje o zdarzeniach na przejazdach kolejowo-drogowych. Choć na razie liczba zgromadzonych tam danych jest stosunkowo niewielka, bo do bazy wprowadzono wypadków z przeszłości, to prawie każdego dnia na polskiej sieci kolejowej dochodzi do sytuacji, która mieści się w ramach kategorii zdarzenia na przejeździe. Inicjatywa ma obrazować skalę problemu, jakim jest bezpieczeństwo na styku ruchu szynowego i kołowego.

Znaczna część kosztów wypadków nie jest nawet podliczana

– Pierwsze wpisy prowadziłem w brudnopisie – aż do chwili, gdy stwierdziłem, że to trzeba pokazać szerzej. Dodatkową przesłanką było to, że na – swoją drogą dobrej – stronie bezpieczny-przejazd.pl są opisy pewnych wypadków, lecz jest to przedstawione jako osobne wpisy podobne do notek prasowych, zaś moim pomysłem było zebranie danych w sposób bardziej syntetyczny – mówi Jacek Fink-Finowicki, pomysłodawca spisu.

Ostatecznym impulsem do stworzenia bazy był dla niego niedawny wypadek w Radlinie, ale wcześniej autor wykazu myślał o takiej formie agregowania informacji m.in. w związku ze sprawą rozbitego w Ozimku pendolino. – Artykuł z „Rynku Kolejowego” pokazywał, jak niewielką część kosztów naprawy pokryje ubezpieczyciel. Pojawiła się też refleksja, że skład stał dwa lata, tracąc na wartości, PKP IC musiało zwracać pasażerom za bilety i ponosić koszty objazdów innych pociągów, PLK musiało naprawiać infrastrukturę, służby prowadziły akcję ratunkową itd. Znaczna część kosztów wypadku nawet nie została więc zapewne policzona – mówi nasz rozmówca.

Informacje o wypadkach pojawiają się tylko na stronach straży pożarnej

Jacek Fink-Finowicki podkreśla, że przed rozpoczęciem prac nad spisem nie spodziewał się, że skala problemu wypadków na przejazdach jest tak duża, jak wynika to z prowadzonego od zaledwie kilku tygodni wykazu. – Bardzo często mimo „globalnej wioski” i teoretycznego dostępu do informacji umyka nam to, co dzieje się nie tylko na małych drogach powiatowych, ale także nawet na wojewódzkich. Czasem informacja o jakimś wypadku jest dostępna praktycznie wyłącznie na stronie lokalnej jednostki Państwowej lub Ochotniczej Straży Pożarnej – tłumaczy. – Przypuszczam, że gdy spis uda się doprecyzować, i to już nie w postaci prostej tabeli, ale jako rodzaj społecznej bazy danych, o problemie będzie można powiedzieć więcej. Może uda się też znaleźć jakieś pomysły zaradcze – mówi.

– Na razie spis powstaje i rozwija się wówczas, gdy mam chwilę, by coś do niego dopisać – przyznaje jego autor. Wynika to w dużej mierze ze złożoności tzw. wikikodu, w którym napisana została tabela opublikowana na łamach działającej podobnie do Wikipedii strony Enkol.pl. – Niemniej dostaję czasem od różnych osób linki do artykułów prasowych czy nawet ich własne zdjęcia z miejsca zdarzenia. Mam więc odczucie, że spis nie jest tylko moim szalonym wymysłem i może być przydatny dla innych – stwierdza Jacek Fink-Finowicki.

Inicjatywa wydaje się cenna, czas na nowe rozwiązania techniczne

Wskazuje on przy tym na plan wprowadzenia rozwiązania, które wyeliminuje problemy z wprowadzaniem danych do tabeli przez edytorów innych niż sam pomysłodawca arkusza. Wraz z Pawłem Niemczukiem (jednym z twórców Enkol.pl) Jacek Fink-Finowicki zamierza utworzyć semantyczną bazę danych opartą na mechanizmie semanticmediawiki, do której trafią również dane znajdujące się już w spisie. Ma on być prostszy w obsłudze i edycji. – Innym osobom będzie więc łatwiej dołączyć do inicjatywy – podkreśla nasz rozmówca.

Dodatkową zaletą ma być wprowadzenie większej liczby pól danych – zwłaszcza związanych z kosztami usuwania skutków wypadku – i ułatwienie wyszukiwania wydarzeń dzięki systemowi prostych kwerend. – Jeśli takie narzędzie przyda się szerszej grupie, to może nawet sam „Bezpieczny przejazd” dołączy do grona edytorów? – podsumowuje.

219 wypadków na przejazdach w 2018 r.

Na dużą skalę problemu bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych wskazuje także Urząd Transportu Kolejowego. – W 2018 r. było 219 wypadków na przejazdach. Zginęło w nich 49 osób, 26 było ciężko rannych. Pierwszy kwartał tego roku to już 51 takich zdarzeń. Niestety są to bardzo często poważne wypadki i dla kierujących oraz pasażerów często kończą się tragicznie. Przez trzy miesiące 2019 r, na przejazdach zginęło 12 osób, a 11 zostało rannych – wylicza dr inż. Ignacy Góra, prezes Urzędu Transportu Kolejowego. Wskazuje on także, że zgodnie z obowiązującą do 2021 r. strategią działalności UTK prowadzi program poprawy biezpieczeństwa na przejazdach, którego główne filary to działania edukacyjne i nadzorcze oraz ścisła współpraca z różnymi podmiotami, m.in. samorządami, MEN, Policją czy zarządcami infrastruktury kolejowej.