Ponad 18 mld złotych dotacji dla PKP Intercity w nowym Planie Transportowym

Rozporządzenie ministra infrastruktury “zmieniające rozporządzenie w sprawie planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego w zakresie sieci komunikacyjnej w międzywojewódzkich i międzynarodowych przewozach pasażerskich w transporcie kolejowym”, czyli tzw. Plan Transportowy, ukazało się na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Dokument jest w trakcie uzgodnień międzyresortowych i opiniowania. Celem przyjęcia nowelizacji jest zawarcie na podstawie Planu nowej umowy ramowej PSC (public service contract) z PKP Intercity, o której pisaliśmy w tym miejscu.

Stan obecny

Jak stwierdzono w opisie istniejącego stanu połączeń międzywojewódzkich, oferta w zakresie liczby pociągów, których organizatorem jest minister infrastruktury w rozkładzie jazdy 2017/18 obejmuje średnio na dobę 281,3 pociągów międzywojewódzkich i 32,1 pociągów międzynarodowych. Zrealizowana łączna praca eksploatacyjna w roku 2018 wyniosła 50,55 mln pociągokilometrów, z czego dominujący udział (93,3%) przypada na ruch międzywojewódzki. Porównując liczbę pociągów międzywojewódzkich i pracę eksploatacyjną na przestrzeni ostatnich lat, zauważa się stały wzrost ich wartości od rozkładu jazdy 2013/14.
Wzrost popytu na przewozy okazał się w rzeczywistości większy niż pierwotnie prognozowano.

W Planie zapisano dwa scenariusze: podstawowy i pożądany. W scenariuszu podstawowym przyjęto, że oferta przewozowa w zakresie przewozów międzywojewódzkich zostanie ustalona poprzez uzupełnienie siatki połączeń funkcjonującej w ramach bazowego rozkładu jazdy 2017/18 o najważniejsze brakujące połączenia, biorąc pod uwagę przesłanki demograficzne i główne kierunki potoków samochodów osobowych i transportu autobusowego. W scenariuszu podstawowym najpóźniej od końca 2028 roku zakłada się obsługę dodatkowych odcinków linii kolejowych: Warszawa – CPK – Łódź (wraz z łącznicami), Olsztyn – Szczytno – Ostrołęka – Łapy, Ełk – Suwałkim Podłęże – Szczyrzyc – Chabówka, Szczyrzyc – Limanowa – Nowy Sącz (zamiast Tarnów – Nowy Sącz) oraz Szczecin Główny – Granica Państwa,.

W scenariuszu pożądanym przyjęto, że oferta przewozowa powinna być rozszerzona ponad scenariusz podstawowy w sposób zapewniający obsługę jak największej liczby ludności. Nowe, dodatkowe trasy założono na poziomie minimum 4 par połączeń codziennych. W tym scenariuszu jest możliwość zwiększenia poziomu dofinansowania dla przewoźnika, ale z uwagą, że początkowe zwiększenie dofinansowania może w rezultacie poskutkować zmniejszeniem deficytu przewozów z uwagi na zwiększenie się liczby podróżnych. 
 
W scenariuszu pożądanym od 2023 roku zakłada się obsługę dodatkowych odcinków (w stosunku do scenariusza podstawowego): Wrocław Główny – Kłodzko Gł. – Międzylesie (Lichkov), a najpóźniej od końca 2028 roku: Legnica – Żary, Zielona Góra – Żary – Węgliniec, Jaworzyna Śląska – Kamieniec Ząbkowicki – Nysa – Kędzierzyn Koźle, Opole – Nysa, Tłuszcz – Ostrołęka, Śniadowo – Łomża, Kielce – Staszów – Tarnobrzeg, Szczytno – Pisz – Ełk, Nasielsk – Sierpc – Brodnica – Grudziądz – Wierzchucin – Chojnice – Szczecinek – Runowo Pomorskie oraz Gajewniki (Zduńska Wola) – Herby Nowe.
Jak widać, już w podstawowej wersji programu zaplanowano obsługę linii kolejowych wybudowanych w ramach pierwszych etapów programu CPK. Uwzględniono otwarcie w 2028 roku nowej linii dużych prędkości Warszawa – CPK – Łódź, łącznicy CPK – CMK (Korytów), łącznic CPK z linią kolejową nr 1 w rejonie Grodziska i w rejonie Żyrardowa, oraz z linią kolejową nr 3 w rejonie Błonia i w rejonie Sochaczewa, a także z linią kolejową nr 11 w okolicach Bobrownik.

Większa dotacja dla PKP Intercity

W planie zapisano bardzo istotny wzrost dotacji dla PKP Intercity, która w 2019 wyniesie 703 mln złotych. Według planu,, w 2021 roku dotacja przekroczy miliard złotych i będzie dalej rosnąć, by w 2026 skokowo dojść do 2,5 mld złotych. Powinno to, zdaniem resortu, pozwolić na zrealizowanie scenariusza podstawowego. W kolejnych latach będzie się utrzymywać w okolicach 3 mld złotych rocznie. Łącznie w latach 2020-2029 będzie to kwota 18,86 mld złotych. Jak czytamy w dokumencie, w latach 2012–2018 dotacja dla przewoźnika wyniosła łącznie 3,4 mld złotych (o 0,4 mld zł więcej, niż pierwotnie planowano).
Oznacza to też podwojenie dotacji do pociągokilometra. W scenariuszu podstawowym w 2029 roku planowana jest praca w wysokości 106 mln pociągokilometrów, co oznacza 27,9 zł za 1 pckm (i 31,7 w 2027 r.). W 2019 roku dotacja wyniesie 14,9 zł za 1 pckm. W międzyczasie liczba pasażerów ma wzrosnąć z (przewidywanych) 39,3 mln w 2019 roku do 84,1 mln w 2029 roku. 

Ministerstwo zakłada uchwalenie znowelizowanego rozporządzenia w I kwartale 2020 roku, a podpisanie nowej wieloletniej umowy ramowej PSC z PKP Intercity do końca czerwca 2020 roku.