Międzynarodowy Dzień Bezpieczeństwa na Przejazdach Kolejowych

Według danych i szacunków UIC na całym świecie jest pół miliona przejazdów kolejowych. Dlatego ważne jest, aby osoby przechodzące i przejeżdżające przez tory kolejowe przestrzegały przepisów ruchu drogowego i zwracały uwagę na znaki drogowe, sygnały i bariery, które mają ich chronić. 98% wszystkich wypadków na przejazdach kolejowo-drogowych spowodowanych jest celowym lub przypadkowym łamaniem przepisów ruchu drogowego przez kierowców. W niektórych krajach rośnie liczba wypadków z innymi użytkownikami, jak piesi i rowerzyści, którzy ignorują ostrzeżenia i sygnały lub ich po prostu nie słyszą, gdyż noszą np. słuchawki.

Mottem kampanii ILCAD w 2021 r. jest „Brak uwagi zabija”. Międzynarodowy Dzień Bezpieczeństwa na Przejazdach Kolejowych (International Level Crossing Awareness Day, ILCAD), to ogólnoświatowa kampania, zainicjowana przez UIC w celu zwiększenia świadomości i wiedzy na temat bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych - informuje UTK.

Bezpieczeństwo w polsce

W Polsce w 2020 r. na przejazdach kolejowo-drogowych doszło do 170 wypadków, w których zginęło 47 osób. Do końca kwietnia 2021 r. na przejazdach odnotowano 68 wypadków i 11 ofiar śmiertelnych. W Polsce najliczniejsze są przejazdy kategorii D, wyposażone jedynie w bierne systemy zabezpieczeń. Na tych przejazdach jest również najwięcej wypadków. Na przejazdach kategorii D w 2020 r. doszło do 109 wypadków, 23 osoby zostały zabite. Od stycznia do końca kwietnia 2021 r. na przejazdach kategorii D doszło do 47 wypadków, w których 7 osób straciło życie.

- Polska kolej jest bezpieczna, ale rok rocznie nawet 70% wypadków to zdarzenia z udziałem kierowców i osób przechodzących przez tory. Dlatego tak ważne dla poprawy bezpieczeństwa kolei są działania, które zmniejszą liczbę tych wypadków. Poza przebudową infrastruktury, z pewnością poprawę przyniesie edukacja i świadomość nieuchronnej kary w przypadku łamania przepisów. Takie inicjatywy podejmujemy – stwierdza dr inż. Ignacy Góra, Prezes Urzędu Transportu Kolejowego.

W lipcu 2020 r. w ramach pilotażu pod patronatem UTK uruchomiony został pierwszy system poprawy widoczności i monitorowania przejazdu kategorii D. Urządzenie zamontowano na przejeździe kolejowo-drogowym w miejscowości Imielin w województwie śląskim. System rejestrował informacje od sierpnia do listopada 2020 r. W okresie testowania systemu większość użytkowników przejazdu nie przestrzegała przepisów drogowych i ignorowała znaki ostrzegawcze. W pierwszym miesiącu testowania stosunek użytkowników przejazdu stosujących się (48%) i niestosujących się (52%) do przepisów był podobny, a w następnych miesiącach nastąpił wyraźny wzrost liczby kierowców nieprzestrzegających przepisów – 81%.

Kolejne testy rozpoczęto w 2021 r. Urządzenia pomiarowe zainstalowane zostały w Paszkurowicach koło Wrocławia, w Sędziszowie oraz w Bielawie. Z analiz dostawcy systemów wynika, że średni poziom wykroczeń to 41% wszystkich kierujących. Jednak to dopiero początek testów.

Zabudowa takich urządzeń na ok. 500 przejazdach kolejowo-drogowych kategorii D to koszt ok. 87,5 mln zł. Założeniem jest pozyskanie dofinansowania ze środków UE w ramach Programu FENiKS lub Krajowego Programu Odbudowy. Natomiast sensem całego projektu jest zapewnienie sprawnego mechanizmu wykorzystania pozyskanych danych o naruszeniach prawa czyli karanie osób naruszających zasady bezpiecznego pokonywania przejazdów kolejowych.

Edukacja dla poprawy bezpieczeństwa

Urząd Transportu Kolejowego przygotował dla kierowców i kandydatów na kierowców film edukacyjny „Bezpieczne przejazdy”. Animacja miała premierę w połowie października 2019 r. Powstał jako odpowiedź na dużą liczbę wypadków na przejazdach kolejowych. Materiał cieszy się bardzo dużą popularnością. W serwisie YouTube na kilku kanałach film miał blisko 1,5 miliona wyświetleń. Ponad 30 tysięcy razy wyświetlono go na stronach UTK.

Prezes UTK edukuje również najmłodszych. Prowadzona od 2017 r. „Kampania Kolejowe ABC” cieszy się ogromną popularnością i uznaniem odbiorców. Do końca 2020 r. w zajęciach edukacyjnych z zakresu bezpieczeństwa na terenach kolejowych wzięło udział już ponad 14,7 tys. dzieci z blisko 500 placówek oświatowych. Do końca 2021 r. zostanie przeprowadzonych 700 takich zajęć.

W drugiej edycji projektu planujemy przeprowadzić zajęcia dla 10 tysięcy dzieci. Kampanii „Kolejowe ABC II” towarzyszyć będzie intensywna kampania medialna realizowana na bardzo szeroką skalę i obejmie zarówno dzieci i młodzież, jak i ich rodziców, nauczycieli i wychowawców. Dzięki rozszerzeniu działań edukacyjnych do końca 2023 r. łącznie w ramach obu projektów w zajęciach edukacyjnych weźmie udział 31 tysięcy dzieci z ponad 1 000 placówek z całej Polski. Kampania jest dofinansowana ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Wartość projektu to 60 mln zł – podsumowuje UTK.