Rok 2021 ustanowiony został Europejskim Rokiem Kolei. Z tej okazji Instytut Spraw Obywatelskich i partnerzy z koalicji „Europe on Rail” zlecili YouGov przeprowadzenie reprezentatywnego badania opinii publicznej, które pokazało wyraźnie, że Polacy, Niemcy, Francuzi, Hiszpanie i Holendrzy gotowi są przesiąść się na kolej.
Jak się okazuje blisko 2/3 respondentów jest zainteresowana korzystaniem z kolei w podróży międzynarodowej. Ponad połowa badanych gotowa jest także zastąpić podróże lotnicze – kolejowymi (dotyczy to zarówno korzystających z lotów, jak i tych którzy nigdy nie podróżują samolotami). Co również istotne, gotowość do rezygnacji z lotów jest wyższa wśród osób latających regularnie niż wśród latających ze średnią częstotliwością. Wśród osób latających z dużą częstotliwością ponad połowa (57%) twierdzi, że podróżami koleją byliby w stanie zastąpić połowę lub więcej swoich podróży.
Konkurencyjność kolei względem transportu lotniczego
Wielu ekspertów od transportu wskazuje również, że kolej jest konkurencyjna wobec lotów samolotem, ale tylko w sytuacji, gdy podróż koleją trwa mniej niż 4 godziny, ponieważ tyle mniej więcej trwa dotarcie do lotniska, odprawa, lot i dotarcie do celu. Ale badanie pokazało, że 37% dorosłych Europejczyków zaakceptowałoby czas podróży dłuższy niż 5 godzin. 23% stwierdziło, że aby zastąpić lot samolotem spędziliby w pociągu nawet 7 godzin lub więcej.
W tej kwestii istnieją także duże różnice pomiędzy obywatelami poszczególnych krajów. Dla przykładu ponad połowa Polaków (53%) jest gotowa skorzystać z kolei nawet, jeśli podróż przekraczałaby 5 godzin. Z kolei takiej samej odpowiedzi udzieliło zaledwie 25% Niemców.
– Wielu wieściło już zmierzch kolei, jako przestarzałego środka transportu pasażerskiego. Wielu mówiło również, że w Polsce kolej już nie wróci do łask. Tymczasem badanie pokazuje, że Europejczycy pragną renesansu kolei. Z kolei Polska wbrew pozorom nie zostaje w tyle za Europą w tym temacie, a wręcz staje się jej przodownikiem – powiedział Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Bezpieczny, ekologiczny i efektywny jak Polak. Lubimy pociągi nocne
Choć dla niektórych wyniki te mogą być zadziwiające to Polacy na tle innych dominują w badaniu w trzech bardzo istotnych kategoriach. Według badania prawie trzy czwarte Europejczyków (73%) twierdzi, że emisja zanieczyszczeń przez transport stanowi poważny problem w ich kraju. Szczególnie są tym jednak zaniepokojeni mieszkańcy Polski i Hiszpanii (odpowiednio 84% i 83%).
Polacy są również liderami, jeśli chodzi o troskę o bezpieczeństwo. Aż 58% stwierdziło, że to właśnie bezpieczna podróż jest dla nich priorytetem. Dlatego są zainteresowani koleją, jako tym środkiem transportu, który wydaje się być najbezpieczniejszy. 66% ankietowanych Polaków ceni też kolej za możliwość pożytecznego wykorzystania czasu w podróży.
Aż 73% polskich respondentów powiedziało „tak” dla pociągów nocnych. Wyższy wynik osiągnęła tylko Hiszpania. Ciekawostką jest również to, że takimi połączeniami zainteresowana jest nie tylko młodzież, ale także osoby 55+.
– Wyniki powinny dać do myślenia polskim politykom. Choć zapał Polaków do podróżowania jest wielki, to zapóźnienia w kontekście polskiej infrastruktury kolejowej są duże. W tym miejscu widać najlepiej ten kontrast pomiędzy oczekiwaniami polskiego społeczeństwa, a rzeczywistością. To przykre, że potencjał kolei w Polsce jest tak duży, a jednocześnie jesteśmy krajem z jednym z największych wykluczeń transportowych w Europie. Dotyczy to przede wszystkim kolei. Drodzy decydenci, czas na zmiany – powiedział Rafał Górski, prezes Instytutu Spraw Obywatelskich.
Europejczycy chcą tańszej kolei
Chociaż wyniki badania są bardzo optymistyczne dla międzynarodowej kolei, to pasażerowie stawiają jednak pewne warunki. Dominującym argumentem, który skłoniłby Europejczyków do wybrania kolei są atrakcyjne ceny i jakość usług. Większość twierdzi zgodnie, że podróż koleją powinna być tańsza niż podroż samolotem na tym samym dystansie.
– Zaskakująco dużo osób w Europie jest gotowa przesiąść się na kolej - nawet w przypadku przekraczania granic i długich podróży. Jednak aby wykorzystać ten potencjał, europejski transport kolejowy musi stać się znacznie bardziej atrakcyjny i tańszy w porównaniu do lotów. Europejscy ministrowie odpowiedzialni za transport powinni już teraz zobowiązać się do odrodzenia kolei w Europie – powiedziała Lena Donat, pełnomocnik ds. mobilności przyjaznej dla klimatu w Germanwatch.
Raporty Instytutu dotyczące kolei można bezpłatnie
pobrać i przeczytać TUTAJ.