PKP PLK: Na Podlasiu duże zmiany

Najważniejsze inwestycje PKP PLK na terenie województwa podlaskiego to budowa trasy Rail Baltica, realizacja rządowego programu przystankowego i planowany powrót pociągów do Łomży. Są też przedsięwzięcia lokalne, ale nie mniej ważne, np. w Augustowie lub Hajnówce, a także wręcz symboliczne – jak planowany powrót pociągów do Białowieży. –Wszystkie przygotowaliśmy z myślą o dobrych, wygodnych podróżach – zarówno tych krótkich, codziennych, jak i na dłuższych trasach – deklaruje zarządca infrastruktury.

Coraz dłuższa Rail Baltica

Przebudowana stacja Białystok stała się wizytówką miasta. Przez ostatnie lata diametralnie zmieniła swoje oblicze, a od września tego roku jest już w pełni funkcjonalna. Z czterech wygodnych peronów odjeżdżają pociągi dalekobieżne i regionalne, a nowe zadaszenie robi wrażenie na mieszkańcach i turystach. Dostępność wszystkim pasażerom zapewnia przejście podziemne, ruchome schody i windy. Prace na odcinku Czyżew – Białystok obecnie są na ukończeniu. Inwestycja objęła 71 km linii kolejowej, 6 stacji i 12 przystanków. Powstało 25 bezkolizyjnych skrzyżowań dróg z torami, które zwiększają bezpieczeństwo. Odczuwalnym efektem są wygodniejsze i szybsze podróże – najszybsze pociągi pokonują trasę Białystok – Warszawa Centralna w nieco ponad półtorej godziny.

Modernizacja linii oraz stacji jest częścią przedsięwzięcia „Prace na linii E75 na odcinku Czyżew – Białystok”. Wartość prac to prawie 3,4 mld zł. Inwestycja otrzymała dofinansowanie ze środków instrumentu „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility – CEF).

Już w nowym roku ogłoszono rekordowy, wart 6 mld zł, przetarg na modernizację odcinka Białystok – Ełk, obejmujący 100 km linii kolejowej, 8 stacji i 10 przystanków. Prace budowlane są planowane na lata 2025-2029. Odcinek Ełk – Trakiszki jest na etapie projektowania i pozyskiwania decyzji środowiskowej. Częścią tego etapu będzie modernizacja stacji Suwałki. Rail Baltica w założeniu ma być dwutorowa i zelektryfikowana na całym przebiegu, a pociągi pasażerskie będą na wybranych odcinkach kursować z prędkością 200 km/h lub więcej.

Pociągiem do Łomży

W listopadzie otwarto oferty w przetargu na rewitalizację kolejowej trasy Łapy – Śniadowo – Łomża – inwestycji, która ma umożliwić powrót połączeń pasażerskich do trzeciego co do wielkości miasta w województwie. Na odcinkach linii kolejowych o łącznej długości 79 km PKP PLK planują odtworzenie infrastruktury do obsługi ruchu pasażerskiego. Zakres inwestycji obejmuje kompleksową modernizację linii Łomża – Śniadowo, budowę i przebudowę przystanków osobowych na odcinku Śniadowo – Łapy oraz odbudowę dwóch stacji.

Pociągi między Łomżą i Łapami miałyby jechać maksymalną prędkością 80-120 km/h, a średni czas przejazdu pociągu z Łomży do Białegostoku, po zakończeniu wszystkich prac i uzyskaniu niezbędnych zezwoleń, ma wynosić ok. 1 h 35 min. Projekt jest realizowany w ramach Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej Kolej Plus do 2029 r.

Lokalne przystanki – wygodne dojazdy

W roku 2024 zarządca infrastruktury kontynuował inwestycje z „Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021 – 2025”. Tzw. program przystankowy w województwie podlaskim zwiększa dostępność kolei i ułatwia podróżowanie. Inwestycje zmniejszające wykluczenie komunikacyjne obejmują modernizację lub budowę łącznie 15 przystanków na liniach Białystok – Czeremcha (5 przystanków) i Sokółka – Suwałki (10 przystanków). W grudniu do użytku został oddany ostatni przystanek z tej puli – co ważne, nowy na kolejowej mapie Podlasia – Repczyce w gminie Kleszczele.

Uzupełnieniem inwestycji peronowych jest budowa 7 parkingów przy przystankach Kleszczele, Repczyce, Augustów Port i Morze oraz stacjach w Bielsku Podlaskim, Hajnówce i Sidrze. Łączny koszt prac w ramach programu w województwie to około 28,2 mln zł.

Zmiany w Augustowie i Hajnówce dzięki KPO

Ważne inwestycje prowadzone są także w innych miastach regionu, w ramach środków z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności. Dzięki budowie Miejscowego Centrum Sterowania ruchem kolejowym w Augustowie ruch pociągów na stacjach Sidra, Dąbrowa Białostocka, Jastrzębna i przystanku Szczepki będzie nadzorowany centralnie, z jednej lokalizacji. Zmiana zapewni lepszy nadzór nad kursowaniem pociągów na linii z Sokółki do Suwałk. Wzrośnie też przepustowość linii, a więc będzie po niej mogło jeździć więcej składów. Wartość inwestycji to 74 mln zł.

Podróże usprawni też zbliżająca się ku końcowi inwestycja na stacji w Hajnówce. PKP PLK zbudowały tam nowy peron nr 5 i wydłużyły do 250 m peron nr 4. Zabudowano także dwa rozjazdy i nowe urządzenia sterowania ruchem kolejowym. Przebudowa stacji zwiększy możliwości ruchu pociągów dalekobieżnych: długie składy PKP Intercity będą mogły krzyżować się, czyli mijać w obrębie stacji. W efekcie wzrośnie przepustowość – można będzie przyjmować więcej pociągów. Wartość robót to 32 mln zł.

Pociągiem do Białowieży?

– Poza realizacją inwestycji podejmujemy również starania o przywrócenie do użytku linii wcześniej zaniedbanych. Dostrzegamy potrzebę przywrócenia ruchu kolejowego na odcinku linii kolejowej Hajnówka – Białowieża – deklarują PKP PLK. Ponowne uruchomienie połączeń kolejowych otworzyłoby nowe możliwości w zakresie rozwoju lokalnej komunikacji oraz ruchu turystycznego. Trwają rozmowy na temat przywrócenia połączenia z zainteresowanymi stronami: PKP SA i Starostwem Powiatowym w Hajnówce.

Poza nowymi inwestycjami zarządca na bieżąco prowadzi działania dla utrzymania bezpieczeństwa i odpowiedniego stanu linii kolejowych. W ramach prac utrzymaniowych w 2024 roku na terenie województwa wykonano, między innymi, naprawy i regulację prawie 170 km torów i 150 rozjazdów (dla porównania: cała sieć kolejowa w województwie liczy 792 km linii i 901 km torów – część linii jest dwutorowa). Wykorzystano przy tym 12 km szyn, 12 tys. podkładów i 32 tys. ton tłucznia. Bezpieczeństwo na skrzyżowaniach torów z drogami zapewniły naprawy jezdni i wymiana nawierzchni torowej na 40 przejazdach kolejowych. Na peronach regularnie prowadzone są naprawy i wymiany elementów wyposażenia oraz oznakowania.