Co najmniej siedem dofinansowanych przez UE inwestycji, które miały być zakończone w przyszłym roku, zostanie przesuniętych na nową unijną perspektywę budżetową. Przeznaczone na nie pieniądze zostaną wykorzystane na dopłatę do innych inwestycji. Poza tym blisko 40% inwestycji tworzących Krajowy Program Kolejowy jest już ukończonych, a prawie 60% – na różnych etapach realizacji – wynika z przedstawionej przez zarządcę infrastruktury informacji o stanie wykonania Krajowego Programu Kolejowego.
39,1% inwestycji (o łącznej wartości ok. 30 mld zł) zostało już zakończonych. W trakcie realizacji jest kolejnych 59,5% (45,6 mld zł). W toku są przetargi na prace o wartości 400 mln zł (0,6% całości). Do tej kategorii należą – między innymi – przebudowa linii 202 w obrębie stacji Słupsk, przygotowanie dokumentacji projektowej dla odcinka Kędzierzyn-Koźle – Chałupki oraz modernizacji systemu sterowania ruchem przy wylocie CMK na stacji Zawiercie. Jedynie 0,8% środków (600 mln zł) jest przeznaczonych na zadania, dla których przetargów jeszcze nie ogłoszono. Oprócz rezerw i potencjalnych oszczędności jest to np. instalacja systemu ERTMS na odcinku Warka – Radom (Lot C, D i E), a także trzeci etap budowy dwupoziomowych skrzyżowań kolejowo-drogowych.
Większość kontraktów – już blisko końca
Spośród samych kontraktów w trakcie realizacji najwięcej (łączna wartość 33,6 mld zł) jest na etapie robót budowlanych. Zdecydowaną mniejszość stanowią te na etapie od projektowania po uzyskiwanie pozwolenia na budowę, a z drugiej strony – w trakcie dokumentacji powykonawczej, certyfikacji i odbiorów końcowych. W sumie największą grupę stanowią kontrakty wykonane w co najmniej 80% (16,6 mld zł). Inwestycje między 60% a 80% zaawansowania są warte 8,3 mld zł, a 40%-60% – 8,1 mld zł. Dwie grupy o najmniejszej wartości to 20%-40% (5,8 mld zł) i 0%-20% (2,9 mld zł).
Do 31 października zafakturowano prace warte łącznie 55 mld zł. Najmniej zaawansowane pod tym względem są zadania finansowane z unijnego Programu Operacyjnego „Infrastruktura i Środowisko”: do opłacenia i wykonania została tu ponad jedna trzecia łącznej wartości (10,2 z 28,8 mld zł). Następne w kolejności są zadania, które otrzymały dofinansowanie z Programu Operacyjnego „Polska Wschodnia” (na zafakturowanie czeka 600 mln z 2,5 mld zł) oraz z CEF (6 z 26,6 mld zł). Najdalej posunęły się inwestycje ze środków krajowych (pozostało 1,8 z 10,7 mld zł) oraz z Regionalnych Programów Operacyjnych (600 mln z 4,6 mld zł). Do tego dochodzą pozostałości zadań z poprzedniego okresu programowania (POIiŚ 2007-2013 – zostało 10 mln zł, refundacje i zobowiązania – wykonano w całości).
Dużym zagrożeniem dla polskich wykonawców inwestycji kolejowych – i dla całej kolei – jest jednak brak decyzji co do waloryzacji kontraktów w odpowiedniej do potrzeb skali.
Więcej na ten temat pisaliśmy wczoraj.
Fundusze UE się nie zmarnują
Są jednak zadania, których realizacja jest na tyle opóźniona, że ukończenie ich w przyszłym roku (warunek rozliczenia pozyskanego dofinansowania z Unii Europejskiej) nie będzie możliwe. W ich przypadku PKP PLK wnioskowała w Centrum Unijnych Projektów Transportowych o fazowanie – podzielenie ich realizacji między dwie unijne perspektywy budżetowe. Trwa ocena formalna wniosków. Następnie decyzję będzie musiała podjąć Komisja Europejska. Jeśli będzie ona pozytywna, projekt jako całość zostanie rozliczony w kolejnej perspektywie, a uwolnione środki zostaną przeznaczone na wsparcie innych inwestycji (zarządca infrastruktury wymienia wśród nich przebudowę warszawskiej linii średnicowej).
Na przykładzie POIiŚ 2014-2020 widać, że ich odsetek jest dość wysoki (15,5%, czyli 7 z 45 przedsięwzięć, dla których pozyskano fundusze z tego programu). Nie jest niespodzianką, że na ich liście znalazła się
budowa łódzkiego tunelu średnicowego. Pozostałe przewidziane do fazowania inwestycje to: drugi etap
modernizacji linii 7 z Warszawy do Otwocka, modernizacja linii 131 (magistrala węglowa) Chorzów Batory – Maksymilianowo, modernizacja i elektryfikacja linii 38 Ełk – Giżycko, modernizacja linii 202 Gdynia Chylonia – Słupsk oraz dwa zadania związane z systemem ERTMS (realizacja Narodowego Planu Wdrażania oraz osobno instalacja na odcinku Radom – Warka).
Ponad 9 tys. km wymienionych torów
Inwestycje, choć o różnym charakterze (modernizacja lub rewitalizacja linii z wymianą torów, elektryfikacja, montaż ERTMS, budowa wiaduktów i podnoszenie kategorii przejazdów, budowa i modernizacja stacji i przystanków, a nawet – rzadko – budowa nowych linii) są rozłożone geograficznie dość równomiernie. Do końca października na sieci PKP PLK ukończono 7100 km nowych nawierzchni torowych (w tym 6200 km w torach głównych zasadniczych i szlakowych), zmodernizowano 2425 przejazdów, wybudowano lub odnowiono 616 wiaduktów (kolejowych i drogowych) oraz 683 mosty.
Na 791 zmodernizowanych i 71 nowo wybudowanych stacjach i przystankach pojawiło się 1155 przebudowanych bądź wybudowanych w nowych miejscach peronów. Największe stacje, na których PKP PLK dzięki funduszom unijnym poprawia jakość infrastruktury obsługi podróżnych, to Gdańsk Główny, Szczecin Główny i Rzeszów Główny.
Zapisz się do newslettera:
