Odgłos sójki, ujadanie psów w nagonce, rżenie konia, pisk przerażonego zająca…– właśnie takie dźwięki mają uchronić zwierzęta przed nadjeżdżającym pociągiem. PKP Energetyka zamontowała 89 Urządzeń Ochrony Zwierząt (UOZ-1) emitujących takie dźwięki w chotomowskich lasach, na czterokilometrowym odcinku kolejowym z Warszawy do Gdyni.
PKP Energetyka wykonująca prace związane z modernizacją odcinka kolejowego Warszawa – Legionowo – Nasielsk - Świercze (linia Warszawa – Gdynia) wybudowała 89 Urządzeń Ochrony Zwierząt (UOZ-1) na czterokilometrowym odcinku w chotomowskich lasach oraz w okolicach Pomiechówka. Dzięki temu pasażerowie jadący zmodernizowaną linią kolejową jak również zwierzęta mieszkające na tym terenie będą całkowicie bezpieczni.
UOZ-1 automatycznie emituje dźwięki odpłaszające zwierzęta na kilka minut przed przejeżdżającym pociągiem po czym milknie. Ich sekwencja została opracowana przez specjalistów z Zakładu Lasów Naturalnych w Instytucie Badawczym Leśnictwa. Dzięki temu dzikie zwierzęta otrzymują informacje o nadchodzącym zagrożeniu (pociągu), które prowokują je do ucieczki (odejścia od toru). Ma to szczególne znaczenie nie tylko dla ich życia, ale również dla bezpieczeństwa pasażerów podróżujących koleją. W historii miało miejsce kilka katastrof spowodowanych właśnie najechaniem pociągu na większe grupy zwierząt. W 2001 roku na szlaku Rzepin-Kunowice pociąg ekspresowy najeżdża na stado dzików wędrujących środkiem toru, w efekcie czego lokomotywa wykoleiła się. Podobny przypadek miał miejsce w Niemczech (2008 rok na trasie Hamburg – Monachium). Pociąg dużych prędkości ICE najeżdża na stado owiec tuż przed wjazdem do 10-kilometrowego tunelu co skutkuje awaryjnym hamowaniem, wykolejeniem czterech wagonów i obrażeniami dwudziestu pasażerów.
– Urządzenia, które montujemy właśnie dla PKP Energetyka to nowatorski i unikalny w skali światowej sposób na zapobieganie zderzeniom pociągów z dzikimi zwierzętami wykorzystujący naturalne mechanizmy lękowe zwierząt – mówi Piotr Stolarski, kierownik Działu Marketingu Neel Sp. z o. o. – Rozwiązanie takie od paru lat z powodzeniem wykorzystywane jest w Polsce i sukcesywnie montowane na wielu modernizowanych liniach kolejowych – dodaje.
Wśród najważniejszych zalet UOZ-1 należy wymienić:
• Nie odgradzanie torów kolejowych, a więc brak bariery dla przemieszczania się zwierząt
• Brak negatywnych skutków środowiskowych, gdyż zastosowane są naturalne dźwięki występujące w przyrodzie.
• Brak konieczności budowy kosztownych przejść dla zwierząt, co wpływa na obniżenie kosztów modernizacji linii kolejowej.
• Potwierdzony wieloletnią obserwacją brak efektu przyzwyczajania się zwierząt do emitowanych przez urządzenia UOZ-1 sygnałów akustycznych
Trwające od 2004 roku badania wykonane przez Wydział Leśny Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz Instytut Badawczy Leśnictwa potwierdziły skuteczność UOZ-1. Na odcinkach linii kolejowej objętych taką ochroną zanotowano tylko jeden przypadek kolizji dużego ssaka z pociągiem (była to sarna uciekająca przed psami), podczas gdy w tym samym czasie zanotowano wiele przypadków najechania pociągu na zwierzęta w miejscach nie objętych ochroną urządzeniami UOZ-1.
– Interesuje nas nie tylko profesjonalnie wykonanie obowiązków polegających na efektywnym wykonaniu modernizacji danego odcinka linii kolejowej” – mówi Tadeusz Skobel, prezes PKP Energetyka. – Jesteśmy zainteresowani również zapewnieniem optymalnego bezpieczeństwa dla pasażerów jak i środowiska naturalnego. Jesteśmy firmą w pełni odpowiedzialną za prowadzone prace i ich wpływ na otoczenie – dodaje.