Pierwsze polskie Eurobalisy ETCS. Zrobotyzowana linia produkcyjna za miliony

To pierwsza Eurobalisa całkowicie zaprojektowana i produkowana w Polsce; dotąd urządzenia montowane w naszym kraju sprowadzane były w całości zza granicy. Teraz sytuacja się zmienia, bo uzyskany w marcu przez Rail-Mil certyfikat pozwala na stosowanie urządzenia na kolejach, w szczególności Kolejach Dużych Prędkości oraz liniach Metra na całym świecie.

Kluczowy komponent europejskiego systemu sterowania ETCS

Balisy to montowane bezpośrednio w torze urządzenia transmisji danych. Przekazują one do kabiny maszynisty informacje niezbędne do prowadzenia pociągu. Zastępują lub uzupełniają tradycyjnie stosowane sygnalizatory i wskaźniki, co pozwala podnieść zarówno bezpieczeństwo, jak i prędkość prowadzenia pociągów. To niezbędny element europejskiego systemu sterowania ETCS, który budowany jest na całej europejskiej sieci TEN-T, w tym w Polsce.

Eurobalisy ETCS montowane na stałe i pozbawione zasilania. Transmisja danych odbywa się jednokierunkowo – z balisy do lokomotywy; energia pochodzi tu z sygnału nadanego przez lokomotywę; jak tłumaczy Dobromir Jasiński, kierownik projektu w Rail-Mil, jest to podobna zasada do kart dostępowych w budynkach, również pozbawionych źródła zasilania. Czas uruchomienia tych zaawansowanych urządzeń wynosi poniżej 150 mikrosekund, co oznacza, że mogą przesłać telegram do pociągu jadącego z prędkością nawet 500 km/h.

Wczoraj pisałem o archaicznym Radiostopie a dziś... zwiedzam nowiutką, zrobotyzowaną linię produkcyjną balis systemu sterowania ruchem ERTMS!
5 lat przygotowań, 5 mln zł i jest - Rail-Mil z gr. Kombud pierwszym polskim dostawcą eurobalis 👌 pic.twitter.com/F7kHBKddRS

— Jakub Madrjas (@JMadrjas) September 1, 2023

W zakładzie zaprojektowany przez polskich inżynierów układ montowany jest precyzyjnie przez roboty w specjalnej obudowie, a następnie zalewany żywicą dwuskładnikową. Potem następuje aż czterostopniowa kontrola jakości - urządzenie ma bowiem działać aż przez 30 lat w każdych warunkach atmosferycznych, od –40 do +70 stopni Celsjusza.

Balisa jest programowalna; w przypadku urządzenia Rail-Mil, odbywa się to bezprzewodowo, za pomocą zbliżeniowego konfiguratora i komputera, wyposażonego w unikalny klucz szyfrujący. To praktycznie wyklucza włamanie do systemu.

Możliwa produkcja na cały świat

W nowym zakładzie zlokalizowanym na południu Warszawy powstają dwa typy eurobalis przełączalna (Q7-BL-TR) oraz stała (Q7-BL-FX). Są one , przystosowaneych do obsługi kolei, Kolei Dużych Prędkości i Metra. – Dzięki pełnej automatyzacji produkcji jesteśmy bardzo konkurencyjni pod względem jakości. Wprowadziliśmy unikalną funkcję elektronicznego blokowania balis, co umożliwia ich zabudowę w stanie zablokowanym (niewidocznym dla pociągu). Dzięki temu unika się stosowania ekranów przykrywających balisę w trakcie instalacji systemu. – mówi Dobromir Jasiński.

Zdolność produkcyjna nowej, w pełni zautomatyzowanej linii produkcyjnej to 70 urządzeń dziennie i 17 tysięcy rocznie – tylko przy wykorzystaniu ośmiogodzinnej zmiany. Ewentualana produkcja całodobowa może pozwolić potroić tą wartość. Pierwszych 300 Eurobalis zostało zabudowanych w tunelach warszawskiego Metra.

– Jako producent systemów sterowania zauważyliśmy, że na rynku, nie tylko europejskim, istnieje nisza dla dostawców urządzeń elektronicznych wymagających skomplikowanych procedur kolejowej certyfikacji. Upatrujemy tutaj szansy eksportowej, ponieważ dzięki zasadom interoperacyjności podzespoły ETCS mają taką samą specyfikację we wszystkich krajach Unii. Ponadto, wiele krajów spoza Europy przyjmuje europejskie standardy i również jest zainteresowanych naszymi urządzeniami. W szczególności balisy są niezbędne dla wszystkich projektów kolejowych dużych prędkości – mówi Anna Szczygielska, członek zarządu Kombud Group. Wartość globalnego rynku systemów sterowania ruchem kolejowym ma według szacunków wzrosnąć do 2028 roku aż do 13 mld dolarów.