Po raz pierwszy w historii tabor dla Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej dostarczy Pesa. Bydgoska firma podpisała umowę na dostawę 4 nowych EZT z opcją na 20 kolejnych. Pojazdy będą należały do nowej rodziny Regio160.
Wybór najkorzystniejszej oferty – po wielokrotnym przekładaniu terminu z powodu składania przez zainteresowanych producentów dużej liczby odwołań – ogłoszono 23 listopada. Pesa otrzymała 93% możliwych do zdobycia punktów. Oferta spółki okazała się korzystniejsza w kategorii ceny brutto dostawy, ceny usługi utrzymania oraz współczynnika efektywności kosztowej. W tym ostatnim przypadku przewaga nad jedynym konkurentem – Newagiem – była jednak minimalna (15 do 14,54 pkt). Obie firmy zremisowały w kategorii długości cyklu przeglądowego P1. Newag zaoferował korzystniejszy termin dostawy pierwszego pojazdu – było to jednak za mało, by wpłynąć na ostateczny wynik.
Trzy lata na dostawę pierwszego egzemplarza
Waga ceny jako kryterium udzielenia zamówienia wynosiła 70%. Przypomnijmy: za realizację zamówienia podstawowego (dostawa i utrzymanie 4 EZT) Pesa zażądała 140 170 800 zł, a Newag – 166 050 000 zł. Również zakres dodatkowy (dostawa i utrzymanie aż 20 kolejnych jednostek) ma kosztować mniej (700 854 000 zł), niż kwota, na którą wycenił go Newag (830 250 000 zł). Obie oferty były droższe od kosztorysu, zamawiającemu jednak udało się pozyskać dodatkowe środki. Dostawa pierwszego pojazdu ma nastąpić po 36 miesiącach od zawarcia umowy.
Warto przypomnieć, że zarówno Pesa, jak i Newag ubiegały się o dostawę taboru dla ŁKA już w przeszłości. W 2012 r. Pesa została pokonana przez Stadlera – zadecydowała o tym głównie stawka za utrzymanie taboru i deklarowane wskaźniki dostępności. W 2016 r. początkowo za najkorzystniejszą uznano ofertę Stadlera, jednak po złożonym odwołaniu i ponownym przeliczeniu punktów została ona odrzucona, a zwycięzcą został Newag. W postępowaniu z 2020 r. na jednostki hybrydowe był on jedynym oferentem.
Nie Elf, ale Regio160
- To pojazdy bardzo nowoczesne, elektryczne, rozwijające prędkość do 160 km/h, bardzo wygodne dla obsługi. Są ciche, wygodne dla pasażerów, wyposażone w pełną elektronikę, oczywiście są również dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych – zachwala przedmiot umowy prezes Pesy Krzysztof Zdziarski.
Złożona przez firmę oferta dotyczy pojazdu 60WE. To jednostka z zupełnie nowej rodziny, zwanej pod roboczą nazwą Regio160. Najważniejszą nowością jest skorupowy typ konstrukcji, w której poszycie pełni funkcje nośne. – Powoduje to, że pociąg jest znacznie lżejszy, ale wymusza jednocześnie zastosowanie nowych technologii spawania. Wymagania dotyczące montażu kolejnych podzespołów w pojazdach powodują, że są one coraz cięższe. Jednocześnie nie można zwiększać całkowitej masy pojazdu, bo to powoduje większe zużycie energii i infrastruktury. Dlatego chcemy wykonać krok do przodu – powiedział nam kilka miesięcy temu rzecznik Pesy Maciej Grześkowiak.
EZT Regio160 będą też miały nieco większą pojemność, niż produkowane już przez Pesę EZT Elf drugiej generacji o tej samej liczbie członów. Znakiem szczególnym rodziny Regio160 ma być też wysoka modułowość, a więc zastosowanie podobnych technologii produkcji dla pojazdów z różnymi typami napędu oraz pojemności. Oprócz tego nowa ma być stylistyka zewnętrzna i wewnętrzna.
Jakie pojazdy zamawia ŁKA?
Najważniejsze parametry nowych zespołów nie odbiegają zanadto od zamówionych w 2016 r. Impulsów 3 produkcji Newagu. Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego kupił trzyczłonowe, bogato wyposażone pojazdy o prędkości maksymalnej 160 km/h. Nowe EZT dla ŁKA będą pojazdami o długości maksymalnie 65 m. Masa własna pojazdu nie może przekraczać 110 ton, a masa eksploatacyjna przy normalnym ciężarze użytecznym – 130 ton. Konstrukcja pudła zostanie wykonana z aluminium lub stali o co najmniej 15-letnim okresie odporności na korozję. Pojemność musi wynosić co najmniej 300 osób (przy założeniu gęstości 4 osób na metr kwadratowy), w tym 160 na miejscach siedzących.
Asynchroniczne silniki prądu przemiennego mają być zasilane jednosystemowo prądem stałym. Zamawiający wymaga zastosowania co najmniej dwóch dwuosiowych wózków napędnych. Wózki muszą być wyposażone w hamulce tarczowe, system smarowania obrzeży i piasecznice. Konieczna będzie instalacja systemu ETCS poziomu 2.
Podłoga przy drzwiach wejściowych musi znajdować się na wysokości 76 cm nad główką szyny. Co najmniej 70% powierzchni wnętrza musi stanowić strefa niskiej podłogi (dopuszcza się zastosowanie pochylni). W każdym pojeździe ma znajdować się jedna kabina WC. Miejsca do przewozu osób na wózkach inwalidzkich (co najmniej 2), rowerów (co najmniej 5 sztuk, w tym 3 na wieszakach) oraz innych większych bagaży powinny znajdować się w pobliżu czoła jednostki. Przewidziano też strefę dla rodzin z dziećmi (ze specjalnym stolikiem do gier z obracającą się kostką). Czas potrzebny na zmianę kabiny maszynisty nie może być dłuższy, niż 5 minut.
Siedzenia mają być rozmieszczone naprzemianlegle (najwyżej 35%) i rzędowo, w taki sposób, by pasażer każdego siedzenia stałego miał dostęp do co najmniej 40% powierzchni okna na wysokości zagłówka. Przejścia między rzędami siedzeń mają mieć co najmniej 60 cm szerokości.
Serwisem zajmie się producent
Wyposażeniem Regio160 dla ŁKA będzie, między innymi, klimatyzacja przestrzeni pasażerskiej i kabiny maszynisty, system monitoringu CCTV, router WiFi, tablice dynamicznej informacji pasażerskiej, system automatycznego zliczania pasażerów, wysuwane stopnie i defibrylatory. W każdym EZT znajdzie się automat do sprzedaży biletów, a także dwa kasowniki do biletów papierowych (od kwietnia 2017 r. w granicach Łodzi obowiązuje pełna integracja taryfowa ŁKA z lokalnym transportem zbiorowym).
Wymagana żywotność to co najmniej 4 mln km przebiegu, a przewidywany okres eksploatacji – 35 lat. Wskaźnik gotowości taboru ma przez ten czas wynosić nie mniej, niż 95%, a wskaźnik niezawodności – co najmniej 98%. Pojazdy będą przystosowane do jazdy ukrotnionej w trakcji podwójnej lub potrójnej. Sprzęg samoczynny i hamulec pneumatyczny musi być mechanicznie kompatybilny z obecnym taborem ŁKA.
Podobnie jak w przypadku poprzednich partii, ŁKA zamówiła u producenta usługę utrzymania nowych pojazdów. Ma ona być świadczona do końca września 2034 r. Usługi utrzymania od poziomu P1 do P3 mają być wykonywane na terenie województwa łódzkiego. Dla poziomu P4 zamawiający dopuszcza przeprowadzanie ich w innej lokalizacji, ale koszty transportu będzie wówczas ponosił wykonawca. Producent będzie odpowiedzialny również za utrzymywanie pojazdów w czystości. Podobne umowy dla pozostałych EZT przewoźnika (Flirt 3 Stadlera oraz Impuls 2 Newagu) wygasają w roku 2030, a dla hybrydowych Impulsów – w 2032.
Zespołów będzie 4 lub… 24
Prawo opcji zostało bardzo rozbudowane. ŁKA zastrzegła sobie możliwość zamówienia aż 20 dodatkowych EZT – zamówienie dodatkowe może być zatem aż pięciokrotnie większe od podstawowego. – Zamówienie podstawowe obejmuje zakup 4 jednostek, ponieważ na tyle sztuk zapewnione jest (na dzień dzisiejszy) źródło finansowania: środki w ramach Rządowego Funduszu „Polski Ład” – Programu Inwestycji Strategicznych – informuje rzecznik ŁKA Joanna Osińska. Tym razem przewoźnik nie skorzystał ze wsparcia funduszy Unii Europejskiej, z którym kupiono cały dotychczasowy tabor (łącznie 39 EZT, w tym 5 hybrydowych). Jeśli pojawią się dodatkowe środki, spółka będzie zamawiała kolejne partie pojazdów.
Brak konieczności ogłaszania w takim wypadku nowego przetargu powinien znacznie przyspieszyć rozbudowę floty. – Wystarczy złożenie do wykonawcy stosownego oświadczenia. Takie działanie spowoduje skrócenie oczekiwania na nowe pojazdy nawet o 6 miesięcy, gdyż tyle może trwać postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego – mówi rzecznik Osińska. To ważne, ponieważ zapotrzebowanie ŁKA na pojazdy szynowe rośnie. - Samorząd województwa łódzkiego zamawia więcej połączeń. W 2022 roku byliśmy rekordzistą w skali kraju, jeśli chodzi o dynamikę wzrostu liczby pasażerów. Nowe pociągi są nam więc potrzebne już teraz - dodaje prezes przewoźnika Janusz Malinowski. Nowe Regio160 nie będą przypisane do żadnej konkretnej trasy.
Za kilka lat (oficjalnie – za niecałe dwa) ma nastąpić otwarcie kolejowego tunelu średnicowego pod centrum Łodzi, które jeszcze bardziej poprawi atrakcyjność kolei w podróżach po regionie. Warto wspomnieć też o przygotowaniach do budowy
nowej linii Chorzew Siemkowice – Wieluń oraz reaktywacji trasy
Piotrków Trybunalski – Bełchatów z przedłużeniem do Bogumiłowa. Dodatkową korzyścią będzie też większe ujednolicenie taboru i – tym samym – łatwiejsze zachowanie wysokich współczynników jego dostępności.