Państwowe egzaminy dla kandydatów na maszynistów. Jest podpis prezydenta

– Państwowe egzaminy dla kandydatów na maszynistów to nowa jakość i z pewnością krok ku jeszcze bezpieczniejszej kolei. Egzaminy prowadzone przez UTK w sposób bezstronny zweryfikują wiedzę i umiejętności. Sprawdziany te będą również innowacyjne, ponieważ wykorzystany do egzaminowania symulatory – podkreśla dr inż. Ignacy Góra, prezes Urzędu Transportu Kolejowego. – Możemy mówić o wielkim sukcesie i zwieńczeniu pracy nad nowelizacją ustawy – dodaje Ignacy Góra.

Co się zmieni?

Nowelizacja zmieni przebieg procesu egzaminowania maszynistów. Od 1 stycznia 2023 r. egzaminy na licencję maszynisty oraz pierwsze świadectwo maszynisty przeprowadzał będzie Prezes UTK. Dotychczasowa forma egzaminu na świadectwo maszynisty zostanie rozszerzona o zadanie na symulatorze pojazdu kolejowego. W tym celu powstanie Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów, wyposażone w nowoczesne sale egzaminacyjne oraz trzy symulatory pozwalające na egzaminowanie maszynistów we wszystkich kategoriach świadectwa. Powstanie także prowadzony przez Prezesa UTK rejestr egzaminatorów – osób które będą uprawnione do przeprowadzania egzaminów zarówno z ramienia Prezesa UTK, jak i w ośrodkach szkolenia, które powstaną z obecnych ośrodków szkolenia i egzaminowania.

Powstanie krajowy rejestr maszynistów i prowadzących pojazdy kolejowe, gromadzący w jednym miejscu wszelkie dostępne informacje o osobach uprawnionych do prowadzenia pojazdów kolejowych, posiadanych przez nich uprawnieniach i kwalifikacjach, a także o przebiegu ścieżki zawodowej. Rejestr umożliwi stałe monitorowanie zatrudnienia maszynistów i ich uprawnień oraz pozwoli na skuteczną wymianę informacji pomiędzy pracodawcami w ramach zarządzania ryzykiem. Zasilanie rejestru w niezbędne dane stanie się ustawowym obowiązkiem podmiotów zatrudniających maszynistów.

Obecni maszyniści

Z punktu widzenia maszynistów czynnych zawodowo ustawa nie wprowadza zmian, wpływających na utrzymanie przez nich posiadanych uprawnień, czy zaostrzenie wymagań względem nich. Licencje maszynisty i świadectwa maszynisty wydane przed dniem wejścia w życie ustawy zachowują ważność przez okres, na który zostały wydane. Także zasady zachowania uprawnień oraz ich poszerzania będą odbywać się na dotychczasowych zasadach.

Jednocześnie w związku z wprowadzeniem egzaminów państwowych, maszyniści będą mogli ubiegać się o wpisanie do rejestru egzaminatorów w celu prowadzenia tych egzaminów. Osoby widniejące obecnie w wykazach egzaminatorów poszczególnych ośrodków szkolenia i egzaminowania stają się egzaminatorami w rozumieniu znowelizowanej ustawy.

Potrzeba wprowadzenia zmian potwierdzona w parlamencie

Zmiany wprowadzane projektem ustawy spotkały się z uznaniem Sejmu i Senatu. Na posiedzeniach izb wielokrotnie podnoszono istotny wpływ proponowanych zmian na poziom bezpieczeństwa transportu kolejowego i bezwzględną konieczność ich wprowadzenia. Dostrzeżono także wysoki poziom merytoryczny i rzetelność opracowanego projektu.

Sejm uchwalił projekt zdecydowaną większością głosów (433 za, 5 przeciw, 8 wstrzymało się) 23 lipca 2021 r., natomiast 6 sierpnia za uchwaleniem ustawy Senat głosował jednomyślnie. Ustawa 14 sierpnia 2021 r. została podpisana przez Prezydenta.