Nowa taryfa PKP Cargo

Taryfa zawiera ogólne i szczególne postanowienia taryfowe, tabele opłat podstawowych i współczynników korygujących oraz opłaty dodatkowe. - czytamy w tygodniku. Zharmonizowany spis towarów (NHM) stanowi oddzielne wydanie. Taryfa została poddana modyfikacji i nieco uproszczona. Wiele postanowień o charakterze prawno-przewozowym trafnie zostało przeniesionych do regulaminu RPT. Taryfa ma ujednolicony i wyższy poziom opłat. W przepisach ogólnych podano jej definicję, wskazując, iż określa ceny i zasady ich ustalania za przewóz towarów i usługi dodatkowe oraz stanowi podstawę do ich pobierania zgodnie z Zasadami sprzedaży usług przewozów towarowych przez PKP Cargo SA w 2004 r.

Taryfę towarową PKP Cargo S.A. stosuje się do przewozu przesyłek towarowych (bez określenia przesyłka wagonowa) przewożonych na podstawie krajowego prawa przewozowego (przesyłka krajowa) oraz międzynarodowego kolejowego prawa przewozowego (przesyłka międzynarodowa). Taryfa definiuje pojęcie przesyłki, którą stanowią przyjęte do przewozu na podstawie jednego listu przewozowego towary, m.in. załadowane do jednego lub większej liczby wagonów i próżne wagony ze znakiem "P" lub "W". W zależności od terminu przewozu przesyłki dzielą się na przesyłki zwyczajne i przesyłki z umownym terminem przewozu.

Podstawę do obliczenia opłaty za przewóz przesyłki, a więc przewoźnego, stanowią: rodzaj towaru, masa taryfowa przesyłki, odległość taryfowa, rodzaj przesyłki oraz inne warunki przewidziane w taryfie. Dla ustalenia przewoźnego miarodajna jest nazwa towaru podana przez nadawcę w liście przewozowym. Nazwa ta, wraz z numerem pozycji towaru, jest określana na podstawie Zharmonizowanego spisu towarów (NHM). Towary niebezpieczne powinny być określane zgodnie z brzmieniem użytym w przepisach o przewozie koleją towarów niebezpiecznych.

Przewoźne oblicza się za masę rzeczywistą przesyłki lub inną przewidzianą w postanowieniach szczególnych taryfy (masa taryfowa). W zasadzie masa rzeczywista obejmuje wszystko, co zawiera przesyłka. Jeżeli przewoźnik nie ustalił masy przesyłki, przy przyjęciu jej do przewozu za masę taryfową tej przesyłki uważa się masę podaną przez nadawcę w liście przewozowym. Minimalna masa obliczeniowa wynosi dla wagonu dwuosiowego

- 10 ton, a dla wagonu więcej niż dwuosiowego - 20 ton. Przy obliczaniu przewoźnego masę taryfową przesyłki zaokrągla się do 1 tony, przy czym masę poniżej 500 kg pomija się. Odległość przewozu, zwykle najkrótszej dostępnej drogi przewozu przyjmowaną do obliczenia przewoźnego (odległość taryfowa), ustala się na podstawie Wykazu odległości taryfowych PKP Cargo. Minimalna odległość taryfowa przewozu wynosi 10 km.

Przewoźne ustala się oddzielnie za każdy wagon. Zasada ta nie ma zastosowania do przesyłek SMGS przeładowywanych z jednego wagonu szerokotorowego do dwóch lub więcej wagonów normalnotorowych, przy których przewoźne oblicza się za łączną masę przesyłki. Jednak to odstępstwo nie jest stosowane przy przewozie w kierunku odwrotnym, ładunków z Polski do krajów b. ZSRR, co stanowiłoby czynnik proeksportowy, zwiększający konkurencyjność transportu kolejowego, zwłaszcza, że i inne promocje taryfowe w imporcie SMGS były stosowane w latach 2001, 2003.

Opłatę za przewóz oblicza się mnożąc właściwą dla określonej odległości taryfowej, opłatę podstawową za przesyłkę o masie 25 ton przez współczynnik korygujący odpowiedni dla masy taryfowej przesyłki.

Opłaty i stawki zawarte w taryfie wyrażone w:

- złotych - stosuje się głównie do przesyłek przewożonych w komunikacji krajowej oraz międzynarodowej (eksport/ import), z wyjątkiem przypadku opłacania należności przez klientów mających siedzibę za granicą Polski;

- euro - do przesyłek przewożonych w tranzycie oraz w eksporcie/imporcie w razie opłacania należności przez klientów mających siedzibę za granicą, w tym w krajach Unii Europejskiej.

Podstawowe opłaty taryfowe są zawarte w tabeli A-1 i A-2, a współczynniki korygujące w tabeli A-3. Opłaty za usługi dodatkowe ustalane są oddzielnie za określoną usługę związaną z przewozem. Przewoźne i opłaty dodatkowe nie zawierają podatku od towarów i usług (VAT).

W szczególnych postanowieniach taryfowych zamieszczone są unormowania dotyczące obliczania przewoźnego za przesyłki, m.in. towarów niebezpiecznych, taboru kolejowego toczącego się na własnych kołach, pojazdów samochodowych, przewożone w bezpośredniej kolejowej komunikacji linią promową Świnoujście-Ystad (Szwecja), jednostek transportowych UTI, towarów w wagonach przegubowych lub wieloczłonowych, towarów przewożonych w wagonach prywatnych lub wynajętych od kolei, przekraczające skrajnię ładunkową, przy użyciu wagonów sprzęgowych, całopociągowe oraz za specjalne usługi przewozowe.

Za przewóz towarów niebezpiecznych taryfa, z uwagi na stopień potencjalnego zagrożenia bezpieczeństwa przewozowego, przewiduje dla towarów szczególnie niebezpiecznych, jak np. chlor, cyjanowodór, materiały promieniotwórcze - 100-procentową podwyżkę przewoźnego, dla materiałów wybuchowych i gazów (z wyjątkiem szczególnie niebezpiecznych)

- 60-procentową podwyżkę i dla pozostałych towarów niebezpiecznych - 30-procentową podwyżkę przewoźnego.

Opłatę za przesyłkę pojazdów samochodowych oblicza się za każdy użyty wagon, bez względu na masę przesyłki. Podstawę stanowią: liczba osi wagonu, jego długość ładunkowa, odległość taryfowa i inne warunki przewidziane w taryfie. Opłaty podstawowe za te przesyłki są podane w tabeli B-1 i B-2, a współczynniki korygujące w tabeli B-3. Przy tych przesyłkach nie mają zastosowania przepisy taryfowe o przewozach całopociągowych. Natomiast za przesyłkę w wagonie przegubowym lub wieloczłonowym, posiadającym co najmniej trzy osie lub trzy wózki wagonowe, przewoźne oblicza się według postanowień ogólnych, jak za jeden wagon.

W warunkach liberalizacji rynku usług transportowych istotnego znaczenia ekonomicznego nabiera świadczenie usług przewozu ładunków w wagonach prywatnych lub wynajętych. Taryfa PKP Cargo przewiduje stosowanie zasad ogólnych z obniżeniem przewoźnego o 15 proc., co nie sprzyja znaczniejszemu poszerzaniu prywatnych parków wagonowych. Dla przesyłek taboru próżnego ze znakiem "P" lub "W", taryfa zawiera oddzielne 4 tabele wyliczonych opłat za przewóz w złotych i euro, z uwzględnieniem wykonywania przewozu ładownego, przez PKP Cargo lub innego przewoźnika kolejowego. Podstawą zastosowania odpowiednich, znacznie zróżnicowanych, opłat jest zamieszczenie w liście przewozowym stosownego oświadczenia przez nadawcę wagonu próżnego.

W strukturze usług przewozowych coraz większą pozycję zajmują przewozy całopociągowe wymagające wcześniejszego uzgodnienia między nadawcą i PKP Cargo S.A. Przewoźne za przesyłkę całopociągową składającą się z towaru z jednej pozycji spisu NHM oblicza się za łączną masę przesyłki, a gdy zawiera towary z różnych pozycji NHM, ustala się za każdy wagon oddzielnie według ogólnych postanowień taryfowych. Taryfa w zależności od masy przesyłki całopociągowej przewiduje nowe, większe obniżki przewoźnego. Za specjalne usługi przewozowe opłata jest ustalana przy uzgadnianiu warunków przewozu przesyłki towarowej.

Z przewozem ładunków związane są też usługi dodatkowe świadczone na rzecz nadawcy lub odbiorcy przesyłki, za którą przewoźnik pobiera oddzielną opłatę dodatkową. W praktyce najczęściej stosowane są opłaty z tytułu pozostawania wagonu należącego do kolei w dyspozycji nadawcy/odbiorcy przesyłki, prac manewrowych lokomotywy, a niekiedy także za poprawienie umocowania ładunku na wagonie, z powodu przeszkód w przewozie i w wydaniu przesyłki na stacji przeznaczenia.

PKP Cargo SA wraz ze zmianą taryfy wprowadziły również znowelizowane zasady sprzedaży usług przewozowych w 2004 r. Postanowienia te normują m.in. warunki ogólne sprzedaży tych usług, zawieranie specjalnych umów akwizycyjnych, także wieloletnich stwarzających korzystne oferty przewozowe. Zasady sprzedaży usług przewidują też różne formy i terminy płatności za wykonane usługi, a także możliwości stosowania różnych instrumentów finansowych, m.in. skonta w celu zabezpieczenia interesów finansowych przewoźnika.