Niemcy. Wąskim torem nad Bałtyk

Na północnym wschodzie w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie znajduje się Rugia, największa wyspa Republiki Federalnej Niemiec. Jest to jednocześnie jeden z najpiękniejszych zakątków wybrzeży Bałtyku, znany z lasów bukowych, kredowych klifów i przedwojennych willi. Cenną atrakcją jest przemierzająca wyspę kolej wąskotorowa Rügensche BäderBahn. Kolejka łączy Putbus, najmłodsze miasto wyspy z miejscowością uzdrowiskową Göhren, a trasa wiedzie przez Binz – znany kurort nad Morzem Bałtyckim.

130 lat historii

Kolejka funkcjonuje nieprzerwanie od 1895 roku. Dawniej wąskie tory oplatały całą wyspę, sieć składała się z kilku linii o długości kilkuset kilometrów. W połowie XX wieku transport samochodowy zaczął wypierać przewóz towarów koleją, dlatego większość odcinków wąskotorówki została zamknięta, a następnie rozebrana. Z dawnej sieci ocalała jedna linia o długości 27 km. Ponadto w 1999 roku dobudowano 3-kilometrowy odcinek do miejscowości Lauterbach Mole, biegnący w splocie z torem o prześwicie 1435 mm, z którego korzystają również pociągi regionalne.

Pociągi wąskotorowe poruszają się po torze o prześwicie 750 mm z „wycieczkową” prędkością nieprzekraczającą 30 km/h. Linia w większości biegnie przez obszary leśne. Na trasie jest zlokalizowanych 7 stacji i 8 przystanków osobowych. Wszystkie pociągi są prowadzone trakcją parową. Przewoźnik dysponuje aż 7 parowozami różnych typów. Najstarsze pochodzą jeszcze sprzed I wojny światowej, najnowsze zbudowano w latach 50. XX wieku.

Poza sezonem składy zestawione są kilku, a w miesiącach wakacyjnych nawet z kilkunastu wagonów. Dwuosiowe wagoniki w kremowo-zielonym malowaniu oferują dawny klimat podróży. Do dyspozycji pasażerów są wygodne skajowe siedzenia, ale równie przyjemnie podróżuje się na stojąco na odkrytych pomostach. W wagonach zainstalowane są żeliwne piece węglowe, zapewniające ogrzewanie w miesiącach zimowych. Latem do składów jest włączany wagon bufetowy oraz tzw. letniak, czyli wagon odkryty.

Kolejka Rügensche BäderBahn kursuje przez cały rok. Sezon trwa od początku maja do końca października, wówczas wykonywanych jest 7 kursów w relacji Putbus – Göhren. Odjazdy z Putbus są dwugodzinnym takcie od 8:08 do 20:08. Wybrane pociągi mają wydłużoną relację, zaczynając bieg w Lauterbach Mole, gdzie znajduje się wspomniany splot torów 750 i 1435 mm.

Ponadto na najbardziej frekwencyjnym odcinku Binz – Göhren są uruchamiane dodatkowe kursy, co daje takt 60-minutowy. Poza sezonem od listopada do końca kwietnia rozkład jazdy przewiduje 6 kursów w dwugodzinnym takcie od 8:08 do 18:08 w relacji Putbus – Göhren. Bilety na przejazd kolejką można kupić przez Internet, w kasach biletowych na wyznaczonych stacjach lub u konduktora. Obowiązuje taryfa strefowa. Przejazd w pełnej relacji z Putbus do Göhren w jedną stronę kosztuje 13 euro. Opłacalnym rozwiązaniem jest zakup biletu jednodniowego za 33 euro na nieograniczoną liczbę przejazdów we wszystkich relacjach.

Na przejażdżkę kolejką i krótkie zwiedzanie wyspy Rugia można zaplanować jednodniowy wypad z Pomorza Zachodniego. Ze Szczecina do Putbus można dojechać w niecałe 4 godziny z trzema przesiadkami w Pasewalku, Stralsundzie i Bergen na Rugii. Dwa pierwsze pociągi do Pasewalku i Stralsundu obsługuje DB Regio, trzeci do Bergen na Rugii przedsiębiorstwo Ostdeutsche Eisenbahn GmbH, a ostatni odcinek od Bergen do Putbus przewoźnik Pressnitztalbahn.

Parowozem przez centrum miasta

Z wyspy Rugia przenosimy się 140 km na zachód, pozostając w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie. Niedaleko Rostocku znajduje się urocza, nadmorska miejscowość uzdrowiskowa Kühlungsborn. Od ponad 100 lat dociera tutaj kolej wąskotorowa Bäderbahn Molli, która dowozi turystów i plażowiczów nad piaszczyste plaże Bałtyku. Kolejka Ciesząca się bardzo dużą popularnością kolejka każdego roku przewozi ponad pół miliona pasażerów.

Historia Bäderbahn Molli rozpoczęła się w 1886 roku od wybudowania pierwszego, niespełna 7-kilometrowego odcinka Bad Doberan – Heiligendamm. Koncesję na budowę i eksploatację linii wydał Wielki Książę Maklemburgii i Schwerinu Fryderyk Franciszek III. Niecałe ćwierć wieku później trasę wąskotorówki przedłużono do Ostseebad Arendsee (obecnie Kühlungsborn), dzięki czemu od 1910 roku pociągi zaczęły docierać nad Morze Bałtyckie.

Trasa kolejki liczy 15,4 km. Pociągi poruszają się po torze o nietypowym prześwicie 900 mm i osiągają prędkość do 40 km/h. Przejazd całym odcinkiem zajmuje 43 minuty. Po drodze jest 5 stacji i 8 przystanków. Trasa kolejki jest niezwykle atrakcyjna, a zwłaszcza jej początkowy odcinek przebiegający przez centrum miasteczka Bad Doberan. Ułożony w bruku tor prowadzi wąską uliczką, będącą głównym deptakiem miasta. Widok dymiącego parowozu przeciskającego się wśród kamienic i ogródków restauracyjnych jest dla przybywających tu turystów czymś niezwykłym. Dalsza część trasy prowadzi wzdłuż alei lipowej, a ostatnie kilometry pokonuje się przez pola, równolegle do wybrzeża Bałtyku. Stacja Kühlungsborn West wita pasażerów okazałym budynkiem dworca i pełnym zapleczem technicznym wąskotorówki. Przed kursem powrotnym odbywa się proces nawęglania i wodowania parowozu.

Bäderbahn Molli zapewnia obsługę wszystkich pociągów trakcją parową. Składy zestawiane są z dwuosiowych wagoników z otwartymi pomostami w kremowo-czerwonej malaturze. Oprócz wagonów z miejscami do siedzenia, w każdym składzie znajduje się wagon bufetowy i bagażowy do przewozu rowerów. Brakuje za to odkrytych wagonów letnich. Popularność kolejki jest na tyle duża, że w sezonie letnim pociągi zestawia się nawet z 12 wagonów.

Wąskotorówka Bäderbahn Molli działa przez cały rok. Sezon trwa od kwietnia do października. W tym okresie realizowanych jest 11 połączeń, a kursy odbywają się co godzinę od 8:35 do 18:45. Poza sezonem rozkład jazdy przewiduje 5 kursów wykonywanych w dwugodzinnym takcie od 8:35 do 16:40. Bilety na przejazd można kupić na stacjach i u konduktora w pociągu. Obowiązuje taryfa strefowa. Przejazd w jedną stronę w całej relacji (3 strefy) kosztuje 12 euro. Podróż tam i z powrotem to koszt 18 euro. Do stacji początkowej wąskotorówki – Bad Doberan można dojechać w ciągu kilkunastu minut pociągami regionalnymi DB Regio z Rostocku. Stacje kolei normalno i wąskotorowej są styczne, co umożliwia szybkie i dogodne przesiadki.