Od kilku lat łagodzone są wymogi w zakresie ochrony przed hałasem. W tym kierunku zmierzała również jedna z ubiegłorocznych nowelizacji przepisów prawa ochrony środowiska, która ogranicza ochronę przed hałasem do obszarów faktycznie zagospodarowanych. Czy zmiany te przełożą się na niższe koszty i krótszy czas realizacji inwestycji?
Hałas na terenach kolejowych
Bez wątpienia ruch pojazdów jest jednym z podstawowych źródeł hałasu w środowisku. Mimo że transport kolejowy jest oceniany jako najmniej uciążliwy dla ludzkiego ucha, poruszające się składy mogą być negatywnie odbierane zwłaszcza przez zamieszkujących tereny w pobliżu „dróg żelaznych”. W przepisach prawa określono, że ochrona przed hałasem polega na zapewnieniu jak najlepszego stanu akustycznego środowiska, w szczególności poprzez utrzymanie poziomu hałasu poniżej dopuszczalnego lub co najmniej na tym poziomie, a w przypadku przekroczenia norm należy zmniejszać jego poziom do co najmniej dopuszczalnego. Poziomy dopuszczalne określone zostały dla wybranych obszarów podlegających ochronie akustycznej. Są to m.in. tereny zabudowy mieszkaniowej, przeznaczone do wypoczynku i rekreacji, szkoły, przedszkola i wiele innych. Podmioty emitujące hałas, w tym zarządcy dróg kolejowych, zobowiązani są do podejmowania działań w kierunku ograniczenia emisji hałasu.
– Działające w strukturach PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Laboratorium Akustyczne na bieżąco prowadzi optymalizację stosowanych rozwiązań przeciwhałasowych na poszczególnych projektach, w tym analizuje m.in. skuteczność zabudowanych ekranów – informuje „Rynek Kolejowy” Łukasz Kwasiborski z Wydziału prasowego Centrali PKP PLK.
W ramach napraw czy prac o charakterze utrzymaniowych do ograniczania emisji hałasu przyczyniają się remonty torowisk, szlifowanie szyn i stosowanie smarownic torowych. Większe nakłady na ochronę przed hałasem ponoszone są w trakcie modernizacji, gdzie zarządca narodowej sieci linii kolejowych dla uzyskania korzystnych rozstrzygnięć administracyjnych musi zapewnić przestrzeganie standardów jakości środowiska.
Zmiany w prawie
Należy jednak odnotować, że od kilku lat postępuje proces łagodzenia przepisów dotyczących ochrony przed hałasem. W 2012 r. podniesione zostały wartości dopuszczalne dla hałasu emitowanego od dróg i linii kolejowych, które i tak były łagodniejsze od norm, jakie muszą przestrzegać np. zakłady przemysłowe i obiekty usługowe. Kolejna nowelizacja, która weszła w życie w ubiegłym roku określiła, że zabezpieczać przed hałasem należy jedynie faktycznie istniejące i pełniące swoją funkcję obszary i obiekty. Wcześniej wartości dopuszczalne dotyczy terenów przeznaczonych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, niezależnie od tego, czy np. na danym obszarze znajdowała się zabudowa podlegająca ochronie, a tereny przeznaczone pod wypoczynek pełniły swoje funkcje. Dlatego mogło się tak zdarzyć, że ekrany akustyczne chroniły pola, które zgodnie z zamiarem planistów w przyszłości miały zostać zabudowane pod mieszkalnictwo.
– Dzięki wprowadzonym zmianom w prawie, dotyczącym podniesienia wartości dopuszczalnych poziomów hałasu emitowanego od dróg i linii kolejowych, PLK mogą w bardziej racjonalny sposób projektować zabezpieczenia akustyczne w postaci ekranów w miejscach, które są prawnie chronione pod względem akustycznym – wyjaśnia Kwasiborski.
Zmiany przepisów dotyczą również budynków zlokalizowanych na granicy przyległego pasa gruntu w rozumieniu ustawy o transporcie kolejowym. Obecnie ochrona przed hałasem takich obiektów polega na stosowaniu rozwiązań technicznych zapewniających właściwe warunki akustyczne w budynkach. Zatem w przypadkach, kiedy między elewacją budynku chronionego a pasem gruntu drogi kolejowej nie występuje wolna przestrzeń, można podejmować ograniczone działania w zakresie ochrony przed hałasem.
Zmiany bez wpływu na realizacje projektów
Jak wynika z wyjaśnień przedstawiciela zarządcy infrastruktury kolejowej, złagodzenie przepisów ochrony środowiska nie wpłynie na czasu przygotowania i realizacji inwestycji.
– Wprowadzone zmiany legislacyjne nie spowodują skrócenia czasu przygotowania i realizacji inwestycji, gdyż wykonanie niezbędnej analizy akustycznej w ramach dokumentacji środowiskowej wymaga identycznego nakładu czasowego. Konieczne jest wykonanie pomiarów hałasu oraz zaprojektowanie ewentualnych zabezpieczeń akustycznych. Opracowanie akustyczne jest częścią dokumentacji niezbędnej do uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, a procedura pozyskania tej decyzji jest niezależna od poziomów dopuszczalnych hałasu w środowisku i ma określony terminarz opiniowania przez organy ochrony środowiska, zapewnia się także udział społeczeństwa w procedurze – kończy Kwasiborski.