Łódź Kaliska: Czy da się uprościć oznaczenia torów? [AKTUALIZACJA]

Zakończona w grudniu 2022 r. przebudowa stacji Łódź Kaliska doprowadziła do znaczącej zmiany układu peronów. Ich liczba zmniejszyła się wprawdzie z 6 do 5, jednak perony położone na wschód od budynku dworcowego (nr 4 i 5) stały się peronami przelotowymi, przez które pociągi mogą przejeżdżać w obu kierunkach (przed przebudową położone przy nich tory były zakończone ślepo, co dawało możliwość odjazdu tylko na północ, w stronę Zgierza). Na naszych łamach opisywaliśmy kilka lat temu kontrowersje związane z numeracją peronów, wynikające z wyspowego położenia dworca.

Okazało się jednak, że po zakończeniu inwestycji krytyczne głosy w sprawie oznaczeń nie ucichły. W ostatnich dniach dużą popularność w mediach społecznościowych zdobył post Stowarzyszenia Ekonomiki Transportu ze zdjęciem tablicy informacyjnej na peronie piątym. Widzimy na nim, że dwa z dziesięciu istniejących na stacji Łódź Kaliska torów przy krawędziach peronowych oznaczono numerami… trzycyfrowymi.

"Nowa" Łódź Kaliska.
"Nowy" peron 5.
Tor 152, tor 154...
No nie dało się tego zrobić po ludzku.
Trzeba było po kolejowemu... ? ? ? pic.twitter.com/4dkAz2y7Sf

— Stowarzyszenie Ekonomiki Transportu (@BiuroSET) March 17, 2025

„Kolejologia stosowana”

Część komentujących stwierdziła, że kwestia, na którą miał zwrócić uwagę post, jest bez znaczenia. Czy słusznie? – Numeracja torów „po kolejowemu”, czyli numery torów przy peronach idące w dziesiątki, a nawet setki, to oczywiście nie jest największy problem polskiej kolei – zastrzega w rozmowie z Rynkiem Kolejowym prezes Stowarzyszenia Paweł Rydzyński. Zwraca jednak uwagę, że to, co logiczne i zrozumiałe dla pracowników kolei, takich jak dyżurny ruchu czy rewident, nie musi być takie dla przeciętnego, niezorientowanego w „kolejologii stosowanej” pasażera.

– Spróbujmy sobie wyobrazić, że taka numeracja: 1, 3, 51, 53, 161, 163 i tak dalej, występuje na lotniskach. Albo w węzłach przesiadkowych komunikacji miejskiej. Albo w kasach w markecie – wysuwa analogię. – Naprawdę korona nikomu by z głowy nie spadła, gdyby system numeracji torów „dla pasażera” był inny niż wewnętrzne przepisy kolejowe. Przytaczany często w takiej sytuacji argument o bezpieczeństwie jest, delikatnie mówiąc, naciągany – ocenia nasz rozmówca.

Za granicą oznaczenia bywają prostsze

Ciekawe światło na sprawę rzuca opublikowany w Magazynie Koleo artykuł Macieja Wójcika. Jak w nim czytamy, podwójna numeracja (zarówno peronów, jak i położonych przy nich torów) w informacji pasażerskiej nie jest rozwiązaniem typowym w skali Europy. – W Wielkiej Brytanii, Belgii, Holandii czy Niemczech numeruje się jedynie krawędzie peronowe (…) Gdyby przełożyć to na polskie warunki – przy obecnym peronie pierwszym znajdowałyby się tory 1 i 2, przy drugim – 3 i 4, itd. W efekcie informacje o peronie, a co za tym idzie – również podwójne numeracje przestałyby być potrzebne – wyjaśnia autor tekstu.

Na razie jednak w Polsce numeracja torów stacyjnych jest pochodną numeracji torów szlakowych. Tory na przedłużeniu szlakowych torów nr 1 i 2 na ogół zachowują te numery także na stacji (chyba że mowa o węźle, w którym omawiana linia styka się z inną, ważniejszą). – Kolejne numery nieparzyste (3, 5, 7 itd.) nadawane są torom znajdującym się po stronie toru pierwszego. Numery parzyste – po stronie toru drugiego – tłumaczy Wójcik. Jeśli duża stacja składa się z kilku grup torów, każdej z nich jest przyporządkowany osobny zakres numerów. – Taka numeracja torów wprowadzona jest przede wszystkim z uwagi na potrzeby organizacji ruchu pociągów – podsumowuje dziennikarz Koleo.

AKTUALIZACJA

Pytania w tej sprawie wysłaliśmy też do PKP PLK. Spytaliśmy, czy regulacje spółki dopuszczają nadawanie torom przy peronach, w uzasadnionych przypadkach, numerów łatwiejszych do zapamiętania przez pasażerów, niż te, które wynikają z wewnętrznych dokumentów PKP PLK, czy jest rozważane takie przenumerowanie torów przy peronie 5 na stacji Łódź Kaliska (nr 152 i 154) – i czy w sprawie oznaczenia tych torów PKP PLK otrzymywały wnioski lub skargi od pasażerów. Odpowiedź otrzymaliśmy już po publikacji tekstu:

"Podstawową informacją o miejscu odjazdu pociągu przekazywaną pasażerom jest numer peronu. Na stacji Łódź Kaliska są to numery jednocyfrowe, których odczytanie i zapamiętanie nie stanowi problemu dla pasażerów.

Dodatkowo do dyspozycji pasażerów jest system komunikatów głosowych oraz system dynamicznej informacji pasażerskiej (SDIP) zaprojektowany tak, aby na bieżąco dostarczać pasażerom aktualne i dokładne dane o ruchu pociągów, co ułatwia podróżowanie. Na wyświetlaczach peronowych oraz za pośrednictwem megafonów prezentowane są niezbędne informacje o pociągach, w tym czas odjazdu i przyjazdu danego składu oraz informacje o opóźnieniach.

Zasady numeracji torów na liniach kolejowych reguluje instrukcja PLK SA dot. prowadzenia ruchu kolejowego, zgodnie z którą tory stacyjne znajdujące się po prawej stronie toru głównego zasadniczego nr 1 (pierwszego) patrząc od początku linii ku jej końcowi, określa się kolejnymi liczbami nieparzystymi, a tory stacyjne znajdujące się po lewej stronie toru głównego zasadniczego nr 1 (pierwszego) kolejnymi liczbami parzystymi. Dla każdej grupy torów przeznacza się osobną dziesiątkę lub setkę liczb. Poszczególne grupy torów na stacji Łódź Kaliska przypisane są do zbiegających się na tej stacji linii kolejowych nr 14, 15 i 25. W związku z tym na tej stacji tory przypisane do linii nr 14, położone przy peronach nr 1, 2, 3, oznaczone są numerami 1, 2, 3, 4, 6, 8, a tory przypisane do linii nr 25, położone przy peronach nr 4 i 5 oznaczone są numerami 151, 152, 154.

Zasady te zapewniają sprawne i bezpieczne zarządzanie pociągami oraz pracami utrzymaniowo-remontowymi na stacji.

Dotychczas nie otrzymywaliśmy skarg dotyczących tego zagadnienia [tzn. numeracji torów na stacji Łódź Kaliska - przyp. RK]."