Linia 371: Pociągi historyczne Wolsztyn – Świętno coraz bliżej

Ruch pasażerski na linii 371 zawieszono w roku 1995. Odcinek Wolsztyn – Konotop był czynny w ruchu towarowym dłużej (do początku XXI wieku ruch obsługiwały tu parowozy z Wolsztyna). Zdegradowana do rangi przystanku dawna stacja Świętno leży 13,8 km od Wolsztyna. Plany Towarzystwa przewidują utworzenie tu kolei ściśle muzealnej, pozbawionej jakichkolwiek elementów nowoczesnych. – Chcielibyśmy utrzymać linię w klimacie lat 70.-80. – mówi prezes. Świętno ma być stają końcową, a zarazem punktem stycznym z rowerowymi szlakami turystycznymi. Jeden z nich prowadzi śladem linii 371 w województwie lubuskim, drugi – obok odbudowywanego właśnie toru do rzeki Obry i Wolsztyna.

Niedawno zakończył się pierwszy etap odbudowy ubytków torowych na odcinku Kębłowo – Świętno. Organizacja podkreśla, że było to możliwe dzięki pomocy ze strony zarządcy infrastruktury. Przedstawiciele Towarzystwa liczą na pozyskanie kolejnych materiałów staroużytecznych z linii, do których przebudowy przygotowuje się PKP PLK. Układaniem toru zajmują się społecznie członkowie organizacji.

Trudne początki

TPWP prowadzi prace na linii 371 od września 2007 r. Pierwszym rozpoczętym działaniem była renowacja pomostu z tarczą ostrzegawczą. Na większą skalę prace na szlaku rozpoczęły się jednak wiosną 2009 r.: udrożniono wtedy odcinek toru o długości kilkuset metrów w przekopie tuż za rozwidleniem linii 371 i linii 359 w Adamowie. – Ten bardzo mocno zarośnięty odcinek uniemożliwiał wjazd na dalszą część szlaku. Od momentu udrożnienia przekopu front robót  systematycznie przesuwał się w kierunku kolejnych stacji – wspomina prezes Towarzystwa Marcin Szymański. Podjęto też prace melioracyjne, dzięki którym torowisko przestało nadmiernie zarastać trzciną.

Prace przy usuwaniu roślinności były kontynuowane w kolejnych latach. Jak zaznacza prezes, od początku wykonywano wycinki tak, by tor miał skrajnię kolejową, a nie mniejszą „drezynową”. – Przyniosło to owoce w 2016 roku, gdy, organizując przejazd wagonu motorowego SN61, nie musieliśmy się już martwić o roślinność. Mogliśmy się skupić na innych czynnościach – mówi nasz rozmówca.

Współpracę z powiatem nowosolskim podjęto w roku 2010. W dwa lata później wspólnie z samorządem zorganizowano pierwszy wrześniowy piknik drezynowy na położonych w powiecie stacjach. Prowadzono też wspólne inspekcje szlaku, mające zapobiegać dającym się we znaki kradzieżom. Niestety, w 2015 r. władze powiatu definitywnie odeszły od koncepcji stworzenia kolei muzealnej, wysuwając w zamian pomysł budowy w śladzie torowiska drogi rowerowej. W efekcie TPWP zerwało współpracę z tym samorządem.

Świętno: dziś muzeum, jutro – znów czynna stacja

Pierwsze prace na stacji w Świętnie członkowie organizacji przeprowadzili w roku 2014. W rok później, po podpisaniu umowy z Gminą Wolsztyn w sprawie udostępnienia dawnej poczekalni na tej stacji, wykonano remont pomieszczenia. Urządzono w nim izbę muzealną, do której od 2016 r. trafiają kolejne eksponaty. Również w tym roku, po uzupełnieniu ubytków nawierzchni oraz wykonaniu oznakowania linii, po trasie Wolsztyn – Świętno przejechał pierwszy pociąg specjalny.

Wszystkie prace – opryskiwanie, patrole oraz prowadzenie izby – TPWP finansuje z własnych środków i z dotacji samorządowych. – Dotowane są również imprezy organizowane na linii – dodaje Szymański. Ważnym wsparciem były też wspomniane staroużyteczne materiały torowe do uzupełnienia ubytków, których pierwszą transzę przekazały w tym roku PKP PLK.

– Izba muzealna w Świętnie jest stale wzbogacana w nowe eksponaty – podkreśla prezes. Placówkę można odwiedzić po wcześniejszym umówieniu się drogą mailową (info@tpwp.pl), a także podczas imprez lokalnych. W ubiegłym i bieżącym roku, z powodu pandemii oraz obostrzeń wprowadzonych w celu jej przeciwdziałania, działalność izby musiała zostać ograniczona. – Mamy jednak nadzieję, że z biegiem czasu wszystko wróci do normalności, i że w dziesiątą rocznicę przerwania ciągłości linii uda nam się przywrócić przejezdność. Jeśli tak się stanie, w końcu pojawi się możliwość wykonania pamiątkowej fotografii wolsztyńskiego parowozu na tle zabytkowej stacji w Świętnie – podsumowuje prezes Towarzystwa.

PKP PLK i samorządy pomagają

– Od początku naszej działalności na linii towarzyszy nam pozytywny klimat. Nie osiągnęlibyśmy tyle, gdybyśmy nie mieli wokół siebie przychylnych ludzi. Mam tu na myśli głównie pracowników spółki PKP PLK różnych szczebli – przyznaje nasz rozmówca. Drugim kluczowym dla przedsięwzięcia podmiotem jest wolsztyńska parowozownia. – Dotychczas nie było najmniejszego problemu z rezerwacją terminów i taboru na potrzeby naszych pociągów. Pomimo trudnej sytuacji taborowej parowozownia zawsze starała się wywiązać ze zleceń. Również dzięki pozytywnemu nastawieniu drużyn parowozowych nie musimy się martwić o powodzenie naszych pociągów – chwali współpracę prezes TPWP. Ważną rolę odgrywają też samorządy: doroczne pociągi „Pod parą na festyn jesienny” są dotowane przez gminę Wolsztyn, a w tym roku – także przez wielkopolski Urząd Marszałkowski.

Działania na rzecz odbudowy linii można wesprzeć nie tylko finansowo. W sobotę 13 listopada na stacji w Świętnie mają odbyć się przedzimowe porządki. Wszyscy chętni będą mogli wspomóc w nich członków Towarzystwa, a przy okazji – zwiedzić izbę muzealną. Szczegóły zostaną wkrótce podane na profilu TPWP na Facebooku.