Budować metro czy rozbudować kolej aglomeracyjną? Ten dylemat jeszcze długo będzie towarzyszył włodarzom Krakowa. Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych lata wysiłki związane z transportem szynowym skupią się przede wszystkim na kolei. Ogromny potencjał infrastruktury kolejowej ma zostać wykorzystany poprzez modernizację torowisk i włączenie nowych lokalizacji do systemu kolei aglomeracyjnej.
Miasto Kraków i PKP Polskie Linie Kolejowe mają ambitne plany modernizacji i budowy nowych przystanków kolejowych w Krakowie. Trwające od kilku lat inwestycje, częściowo lub w całości zakończone, pozwoliły rozpocząć proces odbudowy potencjału kolei aglomeracyjnej. Dzięki wykorzystaniu linii kolejowych biegnących przez Kraków, możliwe stało się uruchomienie systemu Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej łączącej krakowskie lotnisko, Miechów i Sędziszów oraz Wieliczkę z krakowskim dworcem głównym, czyli ścisłym centrum miasta. Statystyki pokazują, że ten sposób poruszania się po aglomeracji zyskuje coraz większe grono zwolenników. Tylko na trasie z Wieliczki do Krakowa Głównego, według statystyk Kolei Małopolskich, dziennie podróżuje średnio 40 tys. pasażerów.
Budowy nowych przystanków kolejowych albo modernizacje istniejących, odbywają się w ramach inwestycji liniowych prowadzonych przez zarządcę państwowej sieci kolejowej, czyli PKP PLK. Przykładem takich projektów jest trasa do krakowskiego lotniska w Balicach, której przebudowa objęła budowę trzech dodatkowych przystanków: Kraków Młynówka, Kraków Zakliki i Kraków Olszanica oraz modernizację dwóch istniejących: Kraków Łobzów i Kraków Balice. Ten ostatni przystanek zmienił lokalizację i powstał w bezpośrednim sąsiedztwie terminalu lotniskowego, zmienił też nazwę na Kraków Lotnisko.
Linia E30
Kolejną tego typu inwestycją będzie modernizacja odcinka Kraków Główny Towarowy – Rudzice wraz z dobudową torów linii aglomeracyjnych na odcinku Kraków Główny – Kraków Płaszów – Kraków Bieżanów. Dzięki przebudowie powstaną dwa nowe przystanki, tj. Kraków Grzegórzki (w sąsiedztwie placu targowego) i Kraków Złocień. Miasto nie będzie partycypować w kosztach tych inwestycji. Przy os. Złocień powstaną dwa nowe jednokrawędziowe perony oraz zostanie przebudowany most nad rzeką Serafą, co umożliwi bezkolizyjne dojście do peronów. Miasto mogłoby zająć się rozbudową ciągów pieszych i rowerowych oraz dojazdem do przystanków, ale jak informuje Jan Machowski z Biura Prasowego Urzędu Miasta Krakowa, takich ustaleń jeszcze nie poczyniono.
Ale to nie wszystko. Przebudowa krakowskiej linii średnicowej zakłada również dobudowę dwóch krawędzi peronowych na przystanku Kraków Łobzów. Docelowo na przystanku w Łobzowie do dyspozycji podróżnych będą 2 perony dwukrawędziowe (dla linii do Balic i dla linii E30 w kier. Katowic ). Dorota Szalacha z Zespołu Prasowego PKP Polskich Linii Kolejowych tłumaczy, że po zakończeniu prowadzonej procedury przetargowej, podpisana zostanie umowa z wykonawcą na realizację przedsięwzięcia. Plany zakładają, że nastąpi to w pierwszym półroczu 2017 roku. Wartość inwestycji szacowana jest na ok. 1,7 mld zł.
Przebudowa magistrali E30 zmieni oblicze jeszcze innych, już istniejących przystanków, czyli Kraków Płaszów, Kraków Prokocim, Kraków Bieżanów, Węgrzce Wielkie, Kokotów. Te dwa ostatnie są istotne z punktu widzenia SKA na trasie z Krakowa do Tarnowa, której start zapowiadany jest na grudzień 2016 roku. Warto dodać, że przystanki te zostały wyremontowane w kontekście Światowych Dni Młodzieży. Wymieniono płyty peronowe, oświetlenie, wiaty. Uporządkowane zostało otoczenie wraz z dojazdem.
W ramach kolejnego projektu inwestycyjnego modernizacji linii kolejowej E30, na odcinku Kraków Mydlniki – Kraków Główny Towarowy, powstanie długo wyczekiwany przystanek Kraków Bronowice. Po rozstrzygnięciu przetargu i podpisaniu umowy z wykonawcą, które Polskie Linie Kolejowe planują w czwartym kwartale 2016 r., rozpocznie się realizacja prac.
– Przystanek Kraków Bronowice, według deklaracji PKP PLK, będzie zrealizowany do końca roku 2017 r. Miasto zamierza zbudować zintegrowany z przystankiem węzeł przesiadkowy w terminie do 2019 roku. Całość będzie gotowa przed zakończeniem prac modernizacyjnych na magistrali E30, które maja potrwać do roku 2020. W ramach węzła zamierzamy zbudować terminal autobusowy dla linii miejskich i aglomeracyjnych, parking P&R (nad terminalem) dla około 300 pojazdów (z możliwością późniejszej rozbudowy), przebudować węzeł drogowy ul. Bronowicka – ul. Armii Krajowej, w tym zmienić lokalizację przystanków tramwajowych w celu lepszej integracji z pozostałymi elementami węzła przesiadkowego – powiedział Jan Machowski.
Dorota Szalacha z PLK dodaje, że wraz z modernizacją magistrali E30 pomiędzy Krzeszowicami a Krakowem Mydlikami, przebudowany zostanie również przystanek Kraków Mydlniki Wapiennik. – Początkowe prace na tym odcinku już się rozpoczęły od lutego tego roku i w tej fazie obejmują usunięcie kolizji z linią kolejową, poprzez wycinkę drzew i przebudowę sieci podziemnych. Koszt prac inwestycyjnych na tym odcinku to ponad 352 milionów zł – powiedziała Dorota Szalacha.
Łącznica i linia 94
Obecnie realizowana jest budowa łącznicy kolejowej Kraków Zabłocie – Kraków Krzemionki, która będzie służyła kolei aglomeracyjnej i dalekobieżnej. Nowe tory usytuowane na dwóch estakadach pozwolą na wyeliminowanie konieczności zmiany kierunku jazdy pociągów kursujących np. z Krakowa do Skawiny, Oświęcimia p. Spytkowice, Wadowic, Bielska-Białej, Suchej Beskidzkiej, Żywca, Rabki-Zdrój i oczywiście Nowego Targu i Zakopanego. Obok estakad zmodernizowane będą dwa przystanki: Kraków Zabłocie i Kraków Krzemionki.
– Przystanki będą udostępnione podróżnym wraz z zakończeniem całej inwestycji, czyli w czwartym kwartale 2017 r. W ramach tej inwestycji wybudowany został też przystanek na linii nr 94 przy placu Przystanek na Krzemionkach. Koszt budowy łącznicy to blisko 258 mln zł brutto – powiedziała Dorota Szalacha.
PKP Polskie Linie Kolejowe niebawem rozpoczną remont linii kolejowej nr 94 Kraków Płaszów – Oświęcim na odcinkach Kraków Swoszowice – Spytkowice i Brzeźnica – Przeciszów. Kilka dni temu
pisaliśmy tutaj o przetargu na opracowanie stosownej dokumentacji i roboty budowlane. Kolej potwierdziła, że w latach 2018 – 2019, w ramach planowanych prac, przebudowany zostanie również przystanek Kraków Bonarka.
W ciągu tej linii znajduje się zaniedbany przystanek Kraków Swoszowice. Jego przebudową ma zająć się krakowski magistrat, w pełni finansując prace przygotowawcze i budowlane, które mają kosztować około 10 mln zł. Miasto już ogłosiło przetarg, który obejmuje przygotowanie projektu koncepcyjnego przebudowy przystanku (co najmniej 3 warianty rozwiązań) oraz: materiałów do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej wraz z uzyskaniem decyzji; uzyskanie decyzji lokalizacyjnej; opracowanie projektu budowlanego przystanku; materiałów do wniosku o pozwolenie na budowę wraz z uzyskaniem ostatecznej decyzji; materiałów przetargowych (program funkcjonalno-użytkowy, kosztorys inwestorski, specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót budowlanych) do przetargu w trybie zaprojektuj (projekty wykonawcze) i zbuduj.
Jan Machowski wylicza, co obejmuje zakres inwestycji. – Będzie to przede wszystkim przebudowa istniejącego peronu wyspowego. Wybudowany zostanie parkingu P&R wraz z dojazdami, bezkolizyjne dojścia do peronu, tunel lub kładka, parking dla rowerów i niezbędne ciągi piesze i rowerowe. Warto dodać, że zakres prac może ulec zmianie w zależności od rozwiązań, które zostaną zaproponowane w fazie koncepcyjnej. Miasto zamierza finansować całość inwestycji ze środków własnych oraz środków UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Zakładamy, że prace związane z samym przystankiem zamkniemy pod koniec 2018 roku – tłumaczy Jan Machowski.
Kolejarze zapowiadają również, że w ramach inwestycji na linii do Oświęcimia powstanie nowy przystanek Kraków Opatkowice, zlokalizowany w rejonie ul. Dębskiego oraz przebudowany zostanie przystanek Kraków Sidzina. Miasto poniesie koszty rozbudowy dojazdu do przystanku Opatkowice, czyli ul. Dębskiego. Według informacji z PKP PLK inwestycje te mają zostać ukończone do roku 2020.
Warto dodać, że trwa budowa przystanku Kraków Sanktuarium, położonego na linii nr 94. Całkowity koszt zadania wynosi 27 mln zł brutto. Władze Krakowa część kosztów przystanku pokryją ze środków Unii Europejskiej, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020. Więcej o tej inwestycji pisaliśmy
tutaj.
Prądnik Czerwony i os. Piastów
W ciągu najbliższych czterech lat miasto i kolej chcą wybudować jeszcze kilka innych przystanków. Mają powstać w okolicach Prądnika Czerwonego i Osiedla Piastów. Przygotowaniem i budową przystanku Kraków Prądnik Czerwony zajmie się magistrat. Do przystanku przy Os. Piastów ma zostać wydłużona linia tramwajowa, która obecnie kończy się na pętli tramwajowej o tej samej nazwie, zlokalizowanej na południe od planowanej lokalizacji nowego przystanku.
– Zarówno budowę węzła przesiadkowego w Bronowicach, jak również budowę przystanku Kraków Swoszowice i Kraków Prądnik Czerwony, miasto sfinansuje ze środków własnych i dotacji z Unii Europejskiej, bez partycypacji ze strony PKP Polskich Linii Kolejowych – powiedział Jan Machowski.
Istnieją również koncepcje wykorzystania linii kolejowej nr 95 Mydlniki - Podłęże, na potrzeby Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej. To tzw. towarowa obwodnica Krakowa, która stanowi alternatywne połączenie linii nr 133 Dąbrowa Górnicza Ząbkowice – Kraków Główny i linii nr 8 Warszawa – Kraków z linią nr 91 Kraków – Medyka, umożliwiając też dojazd do stacji towarowej Kraków Nowa Huta. W tym celu musiałyby zostać zmodernizowane istniejące przystanki Kraków Nowa Huta-Północ, Kraków Lubocza, Podgrabie-Wisła. Możliwe, że powstałyby nowe przystanki, np. Kościelniki, Wyciąże czy Przylasek Rusiecki.
Jak informowaliśmy w maju, PKP Polskie Linie Kolejowe już szykują się do remontu samej linii kolejowej. Pod koniec maja otwarto oferty w przetargu na poprawę parametrów odcinka Kościelniki – Podłęże. Więcej w tym temacie przeczytacie
tutaj.
Coraz więcej kolei w mieście
Jeśli plany kolejarzy i urzędników z krakowskiego magistratu zostaną zrealizowane, w ciągu najbliższych czterech – pięciu lat, Kraków może uzyskać aż siedem zupełnie nowych przystanków: Kraków Prądnik Czerwony, Kraków Os. Piastów, Kraków Bronowice, Kraków Sanktuarium, Kraków Grzegórzki, Kraków Złocień, Kraków Opatkowice. Zmodernizowanych/rozbudowanych może zostać dziesięć istniejących przystanków (część z nich przeszła remont, zostanie rozbudowana np. o nowy peron): Kraków Mydlniki Wapiennik, Kraków Mydlniki, Kraków Łobzów, Kraków Płaszów, Kraków Bieżanów, Kraków Prokocim, Kraków Zabłocie, Kraków Krzemionki, Kraków Bonarka, Kraków Swoszowice.