Choć inwestycje postulowane przez uczestników konsultacji Krajowego Programu Kolejowego przeważnie byłyby zasadne, większość z nich nie znalazła się na liście podstawowej projektu dokumentu. Ministerstwo Infrastruktury tłumaczy to względami finansowymi, które jednak nie ograniczają w tak dużym stopniu planów inwestycji drogowych.
Podczas konsultacji (21 kwietnia – 31 maja br.) do organizatorów wpłynęły 2402 formularze. Zdecydowaną większość (2328) złożyły osoby prywatne. Samorządy i podległe im jednostki przesłały 57 arkuszy, stowarzyszenia – 7, instytucje i spółki branżowe – 8, a pozostałe podmioty – 2. Większość formularzy zawierała po jednej uwadze, choć można było wpisywać więcej postulatów. Część uwag powtarzała się w formularzach nadesłanych przez różne podmioty.
Uczestnicy konsultacji najczęściej wnioskowali o dopisanie kolejnych pozycji do listy zadań oraz o przesuwanie inwestycji z listy rezerwowej na podstawową. Największą liczbę formularzy przesłano w sprawie prac na linii 281 między Gnieznem a Chojnicami: autorzy uwag domagali się rozszerzenia zakresu zadania (m. in. o elektryfikację linii) oraz przesunięcia go z listy rezerwowej na podstawową, co jednak nie jest możliwe z powodu braku finansowania i niewystarczająco wysokiego priorytetu. Wiele było też postulatów natury systemowej – dotyczyły one np. lepszej koordynacji z CPK i inwestycjami towarzyszącymi. Zdarzały się też wnioski o... utrzymanie wysokiego priorytetu dla poszczególnych inwestycji (np. dla modernizacji linii 97 na odcinku Żywiec – Sucha Beskidzka).
– Konsultacje publiczne Programu potwierdziły, że istniejące potrzeby inwestycyjne w zakresie budowy i modernizacji infrastruktury kolejowej znaczne przekraczają możliwości ich finansowania – stwierdza Ministerstwo Infrastruktury. Ograniczenia dotyczą zarówno środków unijnych, jak i krajowych. Autorzy raportu przyznają jednak, że wiele spośród zgłaszanych inwestycji dotyczy połączeń ważnych dla spójności terytorialnej kraju.
Jak już pisaliśmy, budżet planowanego KPK wynosi 80 mld (w zakresie unijnej perspektywy budżetowej 2021-27 – tylko nieznacznie więcej, niż wartość poprzedniego budżetu KPK (po nowelizacjach), i kilkakrotnie
mniej, niż wartość krajowego Programu Budowy Dróg na podobny okres (294 mld zł).
Wychodząc naprzeciw uwagom, podwyższono priorytet dla modernizacji linii 8 na odcinku Skarżysko-Kamienna – Kielce – Kozłów, dla której już dziś toczą się prace przygotowawcze. Inny uwzględniony wniosek dotyczy rozbudowy linii 131 między Nową Wsią Wielką a Inowrocławiem do 4 torów, co pozwoli oddzielić tam ruch pasażerski od towarowego. Częściowo uwzględniono niektóre postulaty dotyczące inwestycji o charakterze regionalnym (np. elektryfikacja linii Reda – Hel oraz Lębork – Łeba czy dokończenie modernizacji linii 207 na odcinku Gardeja – Grudziądz), zastrzegając, że ostateczne decyzje w tej sprawie należą do marszałków województw.