Kolejne 7 mld zł dla PKP Intercity [aktualizacja]

Projektowana uchwała ma zapewnić zabezpieczenie środków w ramach umowy ramowej o świadczenie usług publicznych w zakresie międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich, która została zawarta między Ministerstwem Infrastruktury a PKP Intercity 31 grudnia 2020 r.

Z informacjami przedstawionymi na stronach Kancelarii Prezesa Rady Ministrów (KPRM) wynika, że przyczyną wdrożenia uchwały ma być niewystarczająca w celu zapewnienia oferty przewozowej na planowanym poziomie skala środków finansowych na lata 2024-2030. „W związku z bieżącymi wskaźnikami makroekonomicznymi szacunki z 2020 r. okazały się zbyt optymistyczne i nie odpowiadają aktualnemu zapotrzebowaniu na rekompensatę” – czytamy na stronach rządowych.

Kolejne niemal 7 mld dla PKP Intercity

„Trudna sytuacja gospodarcza, szok inflacyjny i energetyczny wywołany pandemią i wojną w Ukrainie spowodowały, że dotychczasowa szacowana kwota rekompensaty w ramach umowy ramowej nie pokrywa całkowitego deficytu generowanego przez międzywojewódzkie i międzynarodowe kolejowe przewozy pasażerskie uruchamiane na zasadach publicznego transportu zbiorowego”. Występuje zatem potrzeba aktualizacji umowy ramowej przez zwiększenie rekompensaty należnej PKP Intercity za realizację kolejowych przewozów pasażerskich w latach 2024–2030 o kwotę 6 815 268 tys. zł.

Jak podaje KPRM „kwota zwiększenia na 2024 r. wynosi 603 mln zł i zostanie uruchomiona z rezerwy celowej budżetu państwa na sfinansowanie zadań sektora kolejowego na podstawie ustaleń między Ministerstwem Infrastruktury i Ministerstwem Finansów”.

Ponad 29 mld łącznej rekompensaty dla PKP Intercity

W opisie istoty przyjmowanych rozwiązań możemy przeczytać, że projektowana uchwała zakłada „zwiększenie rekompensaty za realizację kolejowych przewozów pasażerskich należnej PKP Intercity z kwoty 21 091 224 tys. zł do kwoty 29 212 778 tys. zł, czyli o 8 121 554 tys. zł. W kwocie zwiększenia, tzn. 8 121 554 tys. zł, ujęte zostały kwoty wypłacone i zagwarantowane do wypłaty w latach 2021–2023 w wysokości 1 306 286 tys. zł. Natomiast wnioskowana kwota dodatkowych środków finansowych na lata 2024–2030 wynosi 6 815 268 tys. zł przy założeniu, że dodatkowe środki na 2024 r. w wysokości 603 mln zł zostaną wypłacone z rezerwy celowej budżetu państwa zgodnie z ustaleniami między Ministerstwem Infrastruktury i Ministerstwem Finansów”.

Jak zapewnia KPRM „zwiększenie dofinansowania międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich w latach 2024-2030 pozwoli na utrzymanie oraz poprawę dostępności komunikacyjnej regionów przez zapewnienie i rozwój siatki dalekobieżnych połączeń kolejowych łączących wszystkie regiony kraju, jak również minimalizację wykluczenia komunikacyjnego w transporcie kolejowym”.

Strona rządowa zapewnia także, że zwiększenie rekompensaty będzie gwarantowało pasażerom stabilność oferty przewozowej w zakresie międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich oraz poprawę jakości usług przewozowych wykonywanych nowym i zmodernizowanym taborem kolejowym, gdyż dodatkowe środki gwarantują realizację projektów inwestycyjnych.

Większa dotacja zamiast podwyżek cen biletów

Przypomnijmy, że na początku tego roku, po wielkiej burzy medialnej i parlamentarnej, PKP Intercity wycofało się z planowanych na 1 marca podwyżek cen biletów we wszystkich kategoriach pociągów - nawet teoretycznie niedotowanych. Było to możliwe dzięki ogromnym środkom, przekazanym z budżetu państwa w wysokości aż 625 mln zł. Wszystko wskazuje więc na to, że w spółce nie znaleziono zapowiadanych oszczędności, tylko przepisano znaczne (o ok. połowę) zwiększenie  dotacji przewozowej na kolejne lata.

Warto też dodać, że choć przewoźnik notuje w tym roku wyniki przewozowe, to przed wyborami udostępnił w promocji niespotykaną wcześniej pulę tanich biletów pasażerom. W dużym stopniu posiłkuje się też obecnie taborem użyczanym od zagranicznych przewoźników, głównie z Czech.

Komentarz PKP Intercity

Poniżej publikujemy w całości komentarz PKP Intercity nadesłany do redakcji dzisiaj wieczorem. Spółka wyjaśnia w nim przyczyny konieczności zwiększenia rekompensaty. 

Umowa ramowa o świadczeniu usług publicznych w zakresie międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich, została zawarta między Ministrem Infrastruktury a PKP Intercity S.A. 31 grudnia 2020 r. W tym czasie spółka doświadczała skutków pandemii koronawirusa. Kolejne lata przyniosły jednak wydarzenia, które pogłębiły wyzwania, z którymi musiał zmierzyć się przewoźnik. Rosyjska agresja na Ukrainę spowodowała kryzys energetyczny w całej Europie, który dotknął wszystkie gałęzie gospodarki, także transport. Bardzo duży wzrost cen energii w połączeniu z rekordową inflacją postawiły pod znakiem zapytania dalszy rozwój przewoźnika i zwiększanie dostępności do usług kolejowych dla obywateli.

Najistotniejszym czynnikiem są ceny energii trakcyjnej, który stanowi największy koszt spółki. Szacuje się, że w całym 2023 roku jej łączny koszt, nawet po uwzględnieniu aktualnej sytuacji na Towarowej Giełdzie Energii, wzrosną z 631 mln PLN do 1 174 mln PLN, czyli o ponad 86%. Każe to zakładać, że w połączeniu z rosnącą skalą przewozów, w 2030 różnica między kosztami zakładanymi w umowie ramowej a kosztami finalnymi może sięgnąć wartości bliskiej 784 mln PLN w 2030 r. Tym samym wzrost kosztów z tytułu samej tylko energii trakcyjnej wyniesie w latach 2023-2030 blisko 5,36 mld PLN. Kolejnym elementem wpływającym na aktualizuję kwoty rekompensaty była kwestia podwyżek stóp procentowych czy rosnące koszty realizacji inwestycji (wynagrodzenie podwykonawców, wzrost kosztów surowców i komponentów) czy koszty zatrudnienia.

Zwiększenie dofinansowania międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich w latach 2024–2030 pozwoli na utrzymanie oraz poprawę dostępności komunikacyjnej regionów. Warto podkreślić, że spółka do 2030 r. planuje zwiększyć roczne przewozy o blisko 30 mln pasażerów rocznie w porównaniu do 2022 roku. Docelowo cała flota przewoźnika będzie nowa lub zmodernizowana, co pozwoli na zwiększenie liczby uruchamianych dziennie pociągów w ramach umowy ramowej, ze średnio 326 dziennie do 545 pociągów w ciągu doby w 2030 roku, co stanowić będzie wzrost o 67%. Docelowa praca eksploatacyjna pociągów obsługiwanych przez PKP Intercity w ramach służby publicznej zwiększy się o ponad 65% względem stanu obecnego.

Spółka nie wynajmuje taboru od zagranicznych przewoźników. W dzierżawie posiada spalinowe zespoły trakcyjne od firmy SKPL Cargo, które przeznaczone są do obsługi połączenia relacji Kraków Główny – Zagórz i Zagórz – Kraków Główny. Ponadto przewoźnik dzierżawi 5 czeskich lokomotyw spalinowych serii 754, które obsługują m.in. relacje Szczecin Główny - Lublin Główny. Tabor, np. lokomotywy Vectron, wykorzystywane są w ramach wzajemnych porozumień granicznych między przewoźnikami, nie można więc mówić w tym przypadku o najmie czy dzierżawie pojazdów.

Ostatnia odsłona kampanii, w ramach której PKP Intercity udostępniło 1 milion biletów w niższych cenach, była naturalną kontynuacją akcji prowadzonych od 2022 roku, kiedy to na jesieni po raz pierwszy PKP Intercity udostępniło dużą pulę tańszych biletów. Kolejna kampania została przeprowadzona wiosną bieżącego roku. Działania te przeprowadzane są w miesiącach charakteryzujących się historycznie dużym spadkiem liczby pasażerów (okres po majówce do wakacji) oraz miesiąc październik. Warto podkreślić, że zgodnie z zapowiedzią z I kwartału bieżącego roku PKP Intercity dokonało oszczędności optymalizując zakres procesów inwestycyjnych i operacyjnych.