Maria Wasiak powtórnie zapewniła dziś w Polskim Radiu, że wszystkie środki unijne na kolej zostaną wydane. Jednak niedawno Komisja Europejska przyznała, że wydano niewiele ponad połowę pieniędzy. Czy ta obietnica jest zatem możliwa do spełnienia?
Adrian Furgalski, przewodniczący Railway Business Forum powiedział na Kongresie Kolejowym, że w dziedzinie kolei kończąca się perspektywa na lata 2007-2013 nie została wykorzystana. Trzy miliardy złotych i aż 45 procent projektów zostało przesuniętych na kolejną perspektywę. Furgalski stwierdził, że niedawne obietnice minister Wasiak, że „kolej nie straci ani jednego euro", są niemożliwe do zrealizowania.
– Z przyznanych Polsce pieniędzy na inwestycje kolejowe na lata 2007-2013 udało się wydać tylko 61% – potwierdziła niedawno w odpowiedzi na interpelację europosła Tomasza Poręby unijna komisarz ds. rozwoju regionalnego Corina Cretu.
MIR: 103% programu
W odpowiedzi na stwierdzenie Adriana Furgalskiego Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju przysłało wyjaśnienia: – Procedurze fazowania poddanych zostało 9 z 85 projektów kolejowych realizowanych w latach 2007-2013. Mechanizm fazowania inwestycji infrastrukturalnych o dużym poziomie skomplikowania jest standardową procedurą dopuszczoną przez Komisję Europejską i wykorzystywaną przez wiele krajów UE. Należy podkreślić, że fazowanie projektów oznacza ich podział pomiędzy dwie perspektywy finansowe, nie zaś całkowite przesunięcie z perspektywy 2007-2013 do okresu programowania 2014-2020 – napisał rzecznik Piotr Popa.
Rzecznik dodaje, że środki UE uwolnione przez niektóre inwestycje kolejowe w wysokości ok. 15% zostały przeznaczone na inne inwestycje z sektora transportu szynowego, "polepszając tym samym sytuację finansową beneficjentów tych projektów". – Niezależnie od fazowania, założony w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 wskaźnik dotyczący budowy i modernizacji 1118 km linii kolejowych zostanie zrealizowany – zapewnił rzecznik. Szacuje, że w ramach POIiŚ 2007-2013 zostanie wybudowanych, zmodernizowanych albo zrewitalizowanych około 1154 km linii kolejowych. Oznacza to, że wskaźnik realizacji rzeczowej programu zostanie zrealizowany w ok. 103%.
Skąd przesunięcie w KPK?
Warto jednak zauważyć, że w KPK oprócz dziewięciu fazowanych projektów zapisano również aż 57 zadań z perspektywy 2007-2013, których finansowanie wykracza poza zakres WPIK i będą kończone po roku 2015 lub w programie zapisano refundacje wydatków z lat wcześniejszych. Ich wartość to w sumie 3,4 mld złotych. Zatem rozmiar przesunięcia środków dla w sumie 66 zadań z 85 projektów wyniósłby aż 77 procent zadań i aż pięć, a nie trzy miliardy złotych.
– Należy rozróżnić dwa programy KPK i POIiŚ. Fakt, że w KPK zostało wykazane wydatkowanie po 2015 r. w projektach realizowanych w POIiŚ 2007-2013 nie oznacza, że projekty te zostały przesunięte na perspektywę 2014-2020. W KPK w kwocie 3,4 mld znajdują się wydatki wg docelowych źródeł finansowania, a więc np. kwoty refundacji wydatków poniesionych przez PKP PLK do końca 2015 roku jeszcze w ramach POIiŚ 2007-2013 – tłumaczy rzecznik ministerstwa.
– W każdym z projektów finansowanie uwzględnione jest co najmniej z kilku źródeł: unijnego, budżetu państwa, kredytów, środków własnych. Rok 2015 jest granicznym tylko dla wydatkowania ze źródeł unijnych w perspektywie 2007-2013, dla pozostałych środków nie ma tego ograniczenia, a zatem projekty te nadal pozostają projektami z perspektywy 2007-2013 - dodaje.
Wasiak w Sygnałach Dnia: Kolej wyda wszystkie środki z UE
Maria Wasiak, ustępująca minister infrastruktury i rozwoju, zapewniła dziś w Polskim Radiu, że wszystkie środki są pokryte kontraktami, a nadkontraktacja o wartości 102% pozwala zapewnić, że wszystkie pieniądze na inwestycje w kolej uda się spożytkować.
Maria Wasiak tłumaczy, że 61% projektów jest na etapie zakończenia procesu certyfikacji, co oznacza, że zostały rozliczone. Z kolei zaawansowanie rzeczowe wynikające z realnych płatności to 85%. Pozostałe 15% projektów jest zaawansowanych wykonawczo i trwa oczekiwanie na faktury do rozliczeń.
– Należy odróżnić środki z UE przeznaczone na PKP PLK oraz na pozostałe projekty samorządowe oraz taborowe. W przypadku infrastruktury kolejowej, za którą odpowiadają PKP PLK, zaawansowanie wynosi 85%, a pozostałe 15% projektów jest w trakcie realizacji – wyjaśnia szefowa MIR.
Minister infrastruktury i rozwoju przypomina, że w skali wszystkich środków unijnych udało się osiągnąć nadkontraktację, która wynosi 102%. Oznacza to, że wszystkie środki unijne są pokryte kontraktami, ale część projektów wymaga zakończenia i rozliczenia. Minister chwaliła też w Polskim Radiu nowy program drogowy. Przeczytaj całość w portalu Rynekinfrastruktury.pl. Odniosła się też do kwestii zmian w statucie spółki i odwołania związkowców z Rady Nadzorczej PKP SA.
Czy Komisja pójdzie Polsce na rękę?
Mechanizm fazowania w innych krajach dotyczy inwestycji, które od początku uznano za zbyt skomplikowane do wykonania w ciągu unijnej siedmiolatki, a nie ratowania stosunkowo prostych inwestycji, z których wykonaniem nie wyrobił się beneficjent. Z punktu widzenia KE nie ma interesu w dalszym ułatwianiu Polsce wydawania środków. Stąd troska wielu ekspertów oraz „Rynku Kolejowego” o los środków unijnych wydaje się uzasadniony. Co na to MIR?
– Do KE zostały zgłoszone wnioski o zmianę, w rozumieniu "fazowania" na podstawie wytycznych KE dotyczących zamknięcia programów operacyjnych 2007-2013 (z 20 marca 2013 roku, zmienionych Decyzją KE z 30 kwietnia 2015 roku C(2015) 2771) co oznacza, ze KE uznała argumenty strony polskiej jako słuszne i uzasadnione dla tej procedury. Dowodem na to są pierwsze decyzje KE dla dwóch projektów, kolejne są przygotowane do podpisu - odpowiada rzecznik ministerstwa.
Zapisz się do newslettera:
