Kolej Plus. Wielki sukces Śląska i porażka Warmii i Mazur [ocena projektów]

Okazuje się, że spośród 34 projektów, które otrzymają państwowe dofinansowanie, najlepiej oceniono te, które wpłynęły od samorządów ze Śląska. Było ich też najwięcej, bo pierwotnie – aż 19, z czego 15 napisano pod egidą Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i tam są też lokalizowane.

Ostatecznie realizowanych będzie 6 projektów opracowanych przez GZM i proponowanych przez samorządy miejskie i gminne, oraz jeden projekt śląskiego urzędu marszałkowskiego (dotyczący odbudowy połączenia kolejowego z Jastrzębiem-Zdrojem, oceniony na 40 punktów, na 6 miejscu). Według oceniającej projekty PLK projekty GZM ze Śląska i Zagłębia są najlepiej przygotowane spośród wszystkich projektów i finansowanie mają w kieszeni (o wszystkich śląskich projektach zgłoszony do Kolej Plus pisaliśmy tutaj).

Trzy najlepsze propozycje

Najlepszą ocenę (73 pkt) i pierwsze miejsce zebrał projekt pod długą nazwą „Prace na liniach kolejowych nr 189 i 132 oraz budowa nowej łącznicy Kuźnica – Bytom Bobrek Wschodni w celu stworzenia nowego połączenia Ruda Chebzie – Bytom, w tym budowa nowych przystanków osobowych Ruda Orzegów i Bytom ul. Zabrzańska”

Drugi najlepiej oceniony projekt (60 pkt) to „Przygotowanie alternatywnego połączenia aglomeracyjnego Gliwice – Ruda Kochłowice – Katowice liniami kolejowymi nr 141 na odcinku Gliwice – Ruda Kochłowice, 165 na odcinku Ruda Kochłowice – Hajduki i 651 Hajduki – Gottwald”, a trzeci, formalnie złożony przez miasto Katowice (opracowany przez GZM), dotyczy stworzenia połączenia Tychy –
Katowice Murcki – Katowice Ligota przez linię kolejową 142. Oceniono go na 57 punktów.





Wielcy przegrani

Gdyby budżet objął tylko podstawową kwotę od państwa, udałoby się zrealizować tylko 17 projektów. Obecnie na liście jest ich 34. Projekty od miejsca 8 do 34 są słabo oceniane – od 30 do tylko 17 punktów. Co ciekawe, według tabeli udostępnionej przez PLK, na liście rezerwowej znajdują się projekty lepiej ocenione niż te z listy podstawowej, które przejdą do fazy realizacji. Np. budowa przystanku Zabrze Zaborze Północ oceniona została na 31 punktów, ale na liście podstawowej jej nie ma. Dlaczego tak się stało?

– Zgodnie z zasadami Programu Kolej + szczegółowo opisanymi w Wytycznych Naboru (9 par. 3 ust. 12) w pierwszej kolejności dofinansowanie uzyskują projekty liniowe. Dofinansowanie projektów punktowych, a więc budowy przystanku Zabrze Zaborze Północ, jest możliwe w przypadku, gdy budżet nie zostanie wyczerpany na projekty liniowe. Jeżeli w przyszłości będą środki, z których będzie można zrealizować projekty punktowe, to ich realizacja nastąpi wg kolejności przyznanych punktów – wyjaśnił Mirosław Siemieniec, rzecznik prasowy PKP PLK.

Na liście do realizacji na tę chwilę znajduje się 13 projektów, w tym jeden „projekt wstydu” – województwa warmińsko-mazurskiego, dotyczący rewitalizacji linii 223. Pomimo tego, że region wydał prawie milion złotych na studium dotyczące linii, z projektu nic nie będzie, chyba że ktoś wykorzysta ten dokument w dającej z trudem się określić przyszłości. Najpierw okazało się, że odbudowa pod auspicjami PLK będzie koszmarnie droga, a teraz, że samorządy nie dostarczyły odpowiednich dokumentów, aby odbudowę linii w ogóle brać pod uwagę.

– Zgodnie z wymaganiami II etapu (naboru – dop. red.) wniosek pozostał bez rozpatrzenia z uwagi na brak dokumentów, które nie zostały uzupełnione przez wnioskodawcę na wezwanie PKP PLK. Nie przekazano m.in. umowy o partnerstwie wraz z pełnomocnictwami partnerów udzielającymi liderowi umocowania do reprezentowania partnerów w sprawach zgłoszenia projektu do Programu oraz finansowania i realizacji projektu, a także dokumentów potwierdzających zabezpieczenie finansowania wymaganego wkładu Wnioskodawcy. W związku z powyższym, realizacja ww. projektu w ramach (…) Kolej + do 2028 r. nie jest możliwa – powiedział Andrzej Bittel, wiceminister infrastruktury w odpowiedzi na interpelację jednego z posłów.

Większy budżet od pierwotnie zakładanego

Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział w ubiegłym tygodniu, że budżet na Kolej Plus zwiększy się dwukrotnie – z 5,5 mld złotych do 11 mld złotych. Z tych pieniędzy będą mogły korzystać samorządy, które zgłosiły swoje projekty i zakwalifikowały się one do finalnej listy programu. 85% kosztów najważniejszych kosztów budowy będzie finansowanych właśnie z budżetu państwa, reszta – przez samorządy.