Wygląda na to, że Mazowsze będzie realizować wszystkie cztery projekty, które zakwalifikowano do programu Kolej Plus. Samorząd wsparł dziesiątkami milionów złotych nowe linie kolejowe do Kozienic i Przasnysza, które na razie powstaną tylko na papierze. Szczególnie wybrana dla tej drugiej trasa, omijająca miasta, wciąż budzi kontrowersje.
Przypomnijmy, że w województwie mazowieckim
zakwalifikowano cztery inwestycje, dotyczące infrastruktury kolejowej w ramach Programu Kolej Plus. Łączna wartość dofinansowania w województwie mazowieckim wyniesie ponad 1 mld, przy czym łączna wartość projektów to 1,2 mld zł. Wcześniej samorząd województwa
w dość kuriozalnych okolicznościach wycofał dwa projekty, przekreślając m.in. szansę na odtworzenie ciągu od Siedlec do Ostrołęki.
Przygotowania nowych linii kolejowych z dofinansowaniem województwaDwa z czterech mazowieckich projektów, które przeszły sito programu Kolej Plus, dotyczą budowy nowych linii kolejowych. To
budowa nowej linii kolejowej od Zegrza do Przasnysza oraz
do Kozienic. Przygotowały je samorządy lokalne (odpowiednio: Serocka i Kozienic), a nie województwo, które zgłosiło
ostatecznie dwa projekty rewitalizacyjne. Jednak mimo, że nowe linie kolejowe, na razie nie zostaną zbudowane (brakuje na to i czasu i pieniędzy), a wnioski do Kolej Plus (przynajmniej w przypadku linii do Serocka) ograniczono do prac przygotowawczych i wykupu gruntów, dalsze prace nie mogły się odbyć bez finansowania wojewódzkiego.
Wczoraj (7 czerwca) radni sejmiku województwa zdecydowali – 24,5 mln zł z budżetu Mazowsza pomoże w budowie linii kolejowej Zegrze – Przasnysz. Przyznana kwota stanowi ponad połowę wkładu własnego, jaki muszą zagwarantować samorządy w ramach programu Kolej Plus. Podczas posiedzenia sejmiku radni przyznali także dofinansowanie wkładu własnego dla projektu linii Kozienice – Dobieszyn, który będzie realizowany przez gminę Kozienice. Samorząd województwa przeznaczył na ten cel 45 mln zł, czyli ponad 90 proc. wkładu własnego.
Informacja urzędu marszałkowskiego sugeruje (choć czekamy jeszcze na oficjalne potwierdzenie w tej sprawie), że wszystkie cztery projekty będą realizowane. W przypadku linii Zegrze – Przasnysz, potrzebny jest jeszcze aneksu do umowy o partnerstwie z 21 listopada 2021 roku; zostanie on zawarty najwcześniej 22 czerwca. Potem planowana jest umowa z PKP PLK.
Wszyscy myślą o pociągach w 2028 roku. To nierealne
Co ciekawe, informacja prasowa samorządu województwa skupia się wyłącznie na tej pierwszej linii kolejowej, pomijając kozienicki projekt – mimo przyznania nań dwukrotnie wyższego dofinansowania. Błędnie podano też, że całkowity koszt inwestycji szacowany jest na 1,7 mld zł, w tym blisko 1,5 mld to roboty budowlane, bo według Wstępnego Studium Planistyczno-Prognostycznego będzie to (w najtańszym wariancie) aż 1,84 mld zł (2,12 mld zł po uwzględnieniu waloryzacji).
Opracowanie wstępnego studium planistyczno-prognostycznego samorząd Mazowsza wsparł już kwotą blisko 679 tys. zł z budżetu województwa oraz zadeklarował obsługę przewozową na poziomie min. 14 par pociągów na dobę (a nie, jak napisano w komunikacie - 4 par - przyp. JM) przez 5 lat. Jak mówi cytowany w komunikacie marszałek Adam Struzik, to projekt o olbrzymim znaczeniu dla rozwoju społeczno-gospodarczego województwa. – Dostęp do zrównoważonego i dostępnego transportu bez wątpienia napędzi rozwój północnego Mazowsza. Mamy jednak świadomość, że jest to duża i kosztowna inwestycja, a zabezpieczenie całego wkładu własnego byłoby zbyt dużym obciążeniem dla budżetów naszych partnerów. Dlatego zdecydowaliśmy się pokryć ponad połowę kosztów projektu – podkreśla marszałek.
O linii do Przasnysza dyskutowano w ubiegłym tygodniu na sejmikowej komisji rozwoju gospodarczego, infrastruktury i przeciwdziałania bezrobociu. W relacji z komisji
przewodnicząca Anna Brzezińska zapowiada start połączeń w 2028 roku. Podobnie zresztą zrobił członek komisji Łukasz Kudlicki (PiS),
zapowiadając na swoim Facebooku otwarcie linii w 2028 roku. To oczywiście zupełnie nierealne, bo ani budowa linii kolejowych w takim tempie nie jest możliwa, ani nie obejmuje tego program Kolej Plus w tym etapie.
Potwierdza to Jakub Szymański z Urzędu Miasta i Gminy w Serocku, które jest liderem projektu. – W zakres projektu wchodzą kolejne etapy projektowania i uzyskanie pozwolenia na budowę, razem z wykupem nieruchomości i to uwzględnia założony budżet. Do zrobienia jest koncepcja programowo-przestrzenna, gdzie dopracujemy końcowy wariant inwestycji, i dokumentacja projektowa – wyjaśnia, dodając, że Kolej+ nie obejmie swoim finansowaniem robót budowlanych, bo tych i tak nie da się zakończyć w terminie do 2028 roku. – Według założeń naszych, jak i PLK będą one finansowane już z kolejnych dostępnych źródeł. Dziś nie zakładamy żadnego konkretnego udziału samorządów w kosztach budowy infrastruktury. Z drugiej strony wiemy, że roboty będzie trzeba rozpocząć w ciągu 3 lat od uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. Będziemy wspólnie z PLK pracować nad przyszłym finansowaniem części inwestycyjnej projektu – zapowiada.
Nowa linia kolejowa poza miastamiKuriozalnych wypowiedzi radnych sejmiku jest zresztą więcej. – (...) wobec wieloletnich zaniedbań państwowych spółek kolejowych w zakresie lokalnych szlaków kolejowych, to właśnie samorządy potrafią się zjednoczyć przy realizacji nawet dużych projektów infrastrukturalnych. Nasza cierpliwość po prostu się skończyła i jesteśmy gotowi po raz kolejny wykonać pracę za rząd. Po drugie olbrzymie dofinansowanie tej inwestycji z budżetu województwa mazowieckiego jest dowodem, że sejmik województwa konsekwentnie realizuje zrównoważony rozwój regionu. Ponadto tajemnicą poliszynela na rynku kolejowym w Polsce jest fakt, że rządowe projekty kolejowe są bardzo opóźnione, część z nich nie ma się szans zakończyć do końca obecnej, a nawet przyszłej perspektywy finansowej Unii Europejskiej, co daje szansę samorządom na pozyskanie większego dofinansowania – mówi Krzysztof Strzałkowski, przewodniczący klubu radnych Koalicji Obywatelskiej w sejmiku Mazowsza cytowany w komunikacie. A przecież Program Kolej Plus został uruchomiony właśnie przez rząd, który sfinansuje jego realizację w aż 85 procentach. Z kolei województwo mazowieckie nie zbudowało dotąd żadnej linii kolejowej, nawet zapowiadanej od lat linii do Modlina i dalej Płocka.
Nie ustają kontrowersje związane z
bardzo niskim wskaźnikiem efektywności ekonomicznej budowy linii Serock – Przasnysz oraz jej przebiegiem poza miastami, co może
skutecznie zniechęcić mieszkańców do korzystania z nowej kolei. Jakub Szymański z Urzędu Miasta i Gminy w Serocku broni jednak rekomendowanego wariantu W2 (
mapę można zobaczyć tutaj), podkreślając, że z jednej strony nie zakłada on największej ingerencji w substancję poszczególnych miast, ale z drugiej stacje są znacznie bliżej niż w skrajnym wariancie W3. Samorządowcy obawiają się, że dalsze przysunięcie kolei do centrów i związana z tym zbyt duża liczba planowanych wyburzeń czy przesiedleń "wykolei" projekt.
Jak tłumaczySzymański, lokalizacje stacji będą impulsem do rozwoju zabudowy w planach zagospodarowania. – Perspektywa pojawienia się połączenia za 10 lat pozwala założyć, że ta zabudowa w określonym kierunku zwyczajnie dojedzie. Miasta takie jak Serock i Pułtusk z przyczyn geografii mogą rozwijać się tylko w kierunku zachodnim. W tej sytuacji proponujemy ustalenie rezerwy terenowej na pierwszym (w miarę) dostępnym korytarzu – tłumaczy, dodając, że każde zbliżenie to silna ingerencja w obszary zabudowy, co "wymaga szczególnej ostrożności i rozwagi".
Ostatecznie wprowadzenie kolei w centra miast (np. w Serocku w oś ulic Warszawska – Pułtuska) nie zostało skonkretyzowane jako propozycja we Wstępnym Studium Planistyczno-Prognostycznym, więc można założyć, że nie będzie to realizowane. – Te propozycje, które znalazły się w studium, to próba wypracowania kompromisu między efektywnością połączenia a kosztami społecznymi, które lokalna społeczność musi ponieść – podsumowuje Szymański.
Przeczytaj:
Zapisz się do newslettera:
