Na linii kolejowej 142 powstał nowy przystanek osobowy, na którym jednak w najbliższych latach nikt nie planuje zatrzymywać pociągów. Stan ten zmieni się dopiero po ukończeniu inwestycji z programu Kolej Plus, planowanym na rok 2029. Nawet wówczas problemem będzie jednak oddalenie od budynków osiedla.
Przystanek stał się tematem materiału w „Wydarzeniach” Polsatu. Według wypowiadającego się w nim rzecznika Kolei Śląskich Tomasza Musioła nikt nie uzgadniał z przewoźnikiem obsługi nowo wybudowanego obiektu, a zatrzymywanie na nim pociągów byłoby dziś „nieefektywne”. Oznacza to, że żadne pociągi w najbliższym czasie nie zatrzymają się w Murckach (trasą nie jest zainteresowane ani Polregio, ani PKP Intercity). Inne zarzuty postawione przez dziennikarzy telewizyjnych to oddalenie obiektu od jakichkolwiek zabudowań (otacza go głównie las, a do najbliższych domów jest ok. 750 m) oraz brak parkingu. Skrytykowano także działania katowickich władz miejskich, które zainwestowały w oświetlenie prowadzącej do przystanku ścieżki (samorząd tłumaczy, że potrzebę taką zgłaszali pracownicy pobliskiej hurtowni, docierający nią do pracy).
Inwestycje na raty
Sytuacja linii 142, na której wybudowano przystanek, jest skomplikowana. Po zawieszeniu przewozów pasażerskich w 1994 r. linia zaczęła podupadać, czego wyrazem była stopniowa likwidacja kolejnych elementów infrastruktury (sama stacja przestała istnieć w roku 2012). W latach 2018-2020
wymieniono jednak torowisko całej linii, ale bez infrastruktury pasażerskiej. Ta ostatnia powstała w ramach
osobnej inwestycji, wchodzącej w skład „programu przystankowego”. Właśnie lokalizacja przystanku Katowice Murcki w rejonie dawnej stacji o tej samej nazwie (choć nieco na południowy wschód od niej) może częściowo tłumaczyć jego niekorzystne położenie. Oprócz niego na linii przybyły trzy inne przystanki: Podlesie Saska, Kostuchna oraz Ochojec.
Dalsza rozbudowa linii będzie miała związek z programem „Kolej Plus”. Prace mają polegać z jednej strony na naprawie toru po często występujących
szkodach górniczych, z drugiej – na budowie
bezkolizyjnych skrzyżowań z drogami, modernizacji sieci trakcyjnej i urządzeń sterowania, budowie systemu dynamicznej informacji pasażerskiej oraz na zwiększeniu przepustowości poprzez utworzenie dodatkowych miejsc krzyżowania pociągów. Jedno z nich zaplanowano właśnie w Murckach.
Pociągi będą, ale… za ponad 5 lat
Linia 142 ma być alternatywnym wobec równoległego (i krótszego) odcinka magistrali 139 połączeniem aglomeracyjnym Tychy – Katowice Murcki – Katowice Ligota. Po zakończeniu inwestycji, planowanym na rok 2029, mieszkańcy południowych dzielnic Katowic zyskają dzięki niej dostęp do transportu kolejowego. Zwraca na to uwagę cytowany w materiale Polsatu prezes zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR Adrian Furgalski. – Linia już na stałe będzie obsługiwała południowe osiedla Katowic – przekonuje.
Przejazd nową, alternatywną trasą Tychy – Katowice ma trwać 29 minut. Jej obsługa zostanie najprawdopodobniej zlecona przez Urząd Marszałkowski Kolejom Śląskim. Linia może być też trasą objazdową podczas prac torowych lub zatrzymań na równoległym odcinku głównej magistrali.
Trwa projektowanie. Czy będzie parking?
W sierpniu ubiegłego roku zarządca infrastruktury podpisał umowę na zaprojektowanie inwestycji. Wartość umowy z konsorcjum Mosty Katowice – Arcadis wynosi 6,8 mln zł netto (8 352 930 zł brutto). Roboty budowlane powinny rozpocząć się w roku 2026. Cała inwestycja, wraz z pracami budowlanymi, ma kosztować ponad 142 mln zł.
Największym problemem związanym z przystankiem wydaje się więc nie samo jego istnienie, lecz brak koordynacji między inwestycjami dwóch państwowych programów: przystankowego i Kolei Plus. Efektem będzie blisko sześcioletnia przerwa między budową obiektu a obsłużeniem pierwszych pasażerów w regularnym ruchu. Do tego dochodzi niefortunne położenie (choć z analizy map wynika, że trudno byłoby znacząco przybliżyć go do osiedla Murcki). Problem ten można byłoby częściowo zniwelować, przenosząc przystanek autobusowy „Murcki Dworzec PKP” w sąsiedztwo nowego peronu (obecnie autobusy zatrzymują się na placu przed starym dworcem), a także budując parking „Parkuj i Jedź”.
* * *
Już po publikacji tekstu ustosunkował się do niego zarządca infrastruktury. Poniżej stanowisko PKP PLK:
"Lokalizacja przystanków: Katowice Ochojec, Katowice Murcki, Katowice Kostuchna, Katowice Podlesie Dąbrowa na linii kolejowej 142 została zaproponowana przez wnioskodawcę – Miasto Katowice w ramach „Rządowego programu budowy lub modernizacji przystanków kolejowych na lata 2021–2025”. Przed przystąpieniem do realizacji została zmieniona lokalizacja przystanku Katowice Murcki na wniosek wnioskodawcy w kierunku przystanku Katowice Kostuchna.
Prace przy budowie peronów zostały zakończone w listopadzie 2023 r. Warunkiem budowy przystanków, zgodnie z założeniami tzw. Programu Przystankowego było m.in. zadeklarowanie przez organizatorów regionalnych przewozów pasażerskich na linii nr 142, tj. przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, że po wybudowaniu przystanków będą codziennie uruchamiane co najmniej 4 pary pociągów.
Podróżni mogliby korzystać z obiektów od nowego rozkładu jazdy pociągów 2023/2024, obowiązującego od grudnia 2023 r. Przewoźnik otrzymał informację o zakończeniu prac i możliwości udostępnienia przystanków podróżnym. W listopadzie 2023 r. Miasto Katowice zwróciło się z wnioskiem o zaakceptowanie możliwych do realizacji połączeń. Wniosek został zaakceptowany przez PLK SA. Do tej pory nie wpłynął jednak wniosek przewoźnika dotyczący realizacji tych połączeń.
PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. wybudowały przystanki, dzięki którym zwiększy się dostęp do kolei dla mieszkańców południowych dzielnic Katowic. Perony na przystankach Katowice Ochojec, Katowice Murcki, Katowice Kostuchna i Katowice Podlesie Dąbrowa są dostosowane do obsługi wszystkich podróżnych, wyposażone w wiaty, ławki, oświetlenie i tablice informacyjne. Wartość czterech zadań realizowanych w ramach programu przystankowego w Katowicach to łącznie ponad 9 mln zł netto. Do końca 2025 r. przy przystankach zostaną wybudowane parkingi dla podróżnych."