Sprawdzamy pomysły Zjednoczonej Lewicy, PSL, Nowoczesnej, KORWiN, Kukiz’15 i Razem. To już ostatni tekst z naszego cyklu wyborczego (linki do tekstów z odpowiedziami kandydatów na poszczególne pytania z naszych ankiet wyborczych, które publikowaliśmy od wtorku do czwartku, znajdują się na końcu artykułu).
Przed południem opublikowaliśmy główne założenia programów PO i PiS w zakresie transportu i infrastruktury [TUTAJ]. Teraz publikujemy przemyślenia pozostałych partii, które mają szansę znaleźć się w Sejmie. O północy zaczyna się cisza wyborcza, głosowanie w niedzielę w godz. 7-21.
Zjednoczona Lewica: Infrastruktura ma pomóc zlikwidować podział na Polskę „A” i „B”
ZL w programie opowiada się za zrównoważonym rozwojem. Jednym z narzędzi ma być budowa infrastruktury, która połączy nie tylko największe metropolie, ale również miasta średniej wielkości. W programie znalazły się także zapowiedzi nowoczesnej kolei i dróg, a wszystko to w celu zapobiegnięcia dalszemu podziałowi na Polskę A i Polskę B.
Partia zapewnia o rozwoju sieci połączeń kolejowych – obejmującym również miasta powiatowe. Politycy obiecują zwiększenie nakładów finansowych na modernizacje istniejących oraz budowę nowych i odbudowę zamkniętych linii kolejowych w Polsce, a także wspierać tworzenie infrastruktury do transportu intermodalnego. Partia ta deklaruje jednoznacznie negatywne stanowisko względem prywatyzacji spółek PKP, jak Energetyka i Intercity.
Jednym z pomysłów ZL jest likwidacja bramek na autostradach oraz wprowadzenie elektronicznego systemu poboru opłat. Partia chce także kontynuować program budowy dróg krajowych i autostrad, przy jednoczesnym wsparciu remontów dróg lokalnych. Przy budowie i remontach dróg zapowiada także tworzenie ciągów rowerowych i pieszych, również pomiędzy miejscowościami.
W sektorze energetyki ZL podkreśla, że polska energetyka powinna opierać się na dwóch filarach: odnawialnych źródłach energii i energetyce węglowej. Zapowiedziano powstanie ministerstwa ds. energii. Partia zaznacza, że węgiel jest gwarancją bezpieczeństwa energetycznego kraju, dlatego sektor wykorzystujący ten surowiec musi być unowocześniany.
Lewica sprzeciwia się ponadto budowie w kraju elektrowni atomowej. W programie zapowiedziano oparcie polskiego miksu energetycznego na efektywności energetycznej energii odnawialnej i energii z paliw kopalnych (węgiel, ropa, gaz). Jednocześnie podkreśla się, że należy dążyć do redukcji CO2, niemniej z zachowaniem konkurencyjności polskiej gospodarki. Ponadto w przepisach zamówień publicznych wprowadzony ma być obowiązek stosowania klauzul proekologicznych.
PSL: Kontynuacja programu z ośmioletniej koalicji
PSL w swojej deklaracji wyborczej niewiele miejsca poświęca programowi dotyczącemu transportu. Partia czyni za to duże podsumowanie swoich dotychczasowych osiągnięć, pochodzących z ostatnich ośmiu lat, kiedy to współrządziła krajem z Platformą Obywatelską.
PSL podkreśla, że rządy koalicyjne doprowadziły do rozbudowy infrastruktury cywilizacyjnej Polski, w tym dróg, autostrad i szlaków kolejowych. I na tym właściwie kończy się wątek transportowy w deklaracji wyborczej PSL. Nadmienić jednak należy, że Polskie Stronnictwo Ludowe przyczyniło się do przyjęcia Programu Budowy Dróg Krajowych do roku 2023 oraz Krajowego Programu Kolejowego, obejmujący okres również do roku 2023. W ramach tego drugiego, zaplanowano wydanie 67,5 mld zł na inwestycje w infrastrukturę kolejową. Inwestycje obejmują jednak głównie modernizacje. W planie nie ma miejsca na budowę linii kolei dużych prędkości. Na liście podstawowej nie znalazł się też ani jeden projekt budowy linii konwencjonalnej.
Jeśli chodzi o Program Budowy Dróg Krajowych, to obejmuje on inwestycje warte łącznie około 100 mld zł. Ma on pozwolić na wybudowanie blisko 60 obwodnic miast, kontynuację budowy sieci autostradowej oraz budowę dróg ekspresowych.
W deklaracji wyborczej PSL podkreśla istotę bezpieczeństwa energetycznego Polski, z uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii. W programie czytamy m.in., że prace nad odnawialnymi źródłami energii znalazły już swój wyraz w ustawodawstwie, ale nie są do końca wypracowane instrumenty wsparcia. Zdaniem PSL, zbyt wolno powstaje polityka w zakresie energii i bezpieczeństwa energetycznego na forum Unii, a dodatkowo zbyt rygorystyczne wymogi klimatyczne wpływają na wzrost kosztów energii, co przekłada się na zmniejszenie konkurencyjności polskiego przemysłu i wzrost kosztów utrzymania gospodarstw domowych.
Kukiz’15: Trzeba wypowiedzieć pakiet klimatyczny
Program Komitetu Wyborczego Wyborców „Kukiz’15”, nazwany „Strategią zmiany”, nie posiada postulatów związanych z transportem publicznym, infrastrukturą drogową i kolejową czy rozwojem polskich portów. Odnosi się w jednak do polskiej energetyki, a dokładnie do kwestii najnowszego europejskiego pakietu klimatycznego. Zdaniem Komitetu „Kukiz’15” europejska polityka klimatyczna uderza przede wszystkim w opartą na węglu polską energetykę.
– Według bardzo ostrożnych szacunków ekspertów od energetyki najnowszy europejski pakiet klimatyczny oznacza, że ceny energii dla Polaków wzrosną przynajmniej o 30%. Gdyby Polska miała zredukować emisje CO2 zgodnie z pakietem klimatycznym, to musiałaby do 2030 r. zamknąć wszystkie elektrownie węgla brunatnego, 90% elektrowni węgla kamiennego i zastąpić je elektrowniami gazowymi – czytamy w „Strategii zmian”.
Ruch Kukiza zaznacza, że jeśli uzyska wpływ na rząd, to natychmiast wypowie jednostronnie pakiet klimatyczny, co ma uratować gospodarkę rynkową oraz nie doprowadzić do znacznego spowolnienia wzrostu gospodarczego Polski, zniszczenia polskiego przemysłu i radykalnej podwyżki cen energii.
KORWiN: Sprywatyzować majątek PKP
Koalicja Odnowy Rzeczypospolitej Wolność i Nadzieja zapowiada radykalne zmiany w funkcjonowaniu państwa. Postuluje m.in., aby struktura rządu obejmowała tylko sześć ministerstw. Jedynie w okresie przejściowym, związanym z członkostwem w Unii Europejskiej i obecnej konstytucji, funkcjonowałyby o dwa resorty więcej. Wśród tych dwóch dodatkowych ministerstw jest ministerstwo polityki gospodarczej, obejmujące swoimi kompetencjami m.in. takie działy administracji rządowej jak transport, rozwój regionalny czy energetyka.
W zakresie infrastruktury transportowej partia opowiada się za tym, aby korytarze transportowe na osi północ-południe (zarówno drogowe, kolejowe, jak i żeglugi śródlądowej), które umożliwiają rozwój portów morskich w Szczecinie-Świnoujściu, Gdańsku, Gdyni i Elblągu, powinny być priorytetem polityki transportowej państwa. KORWiN opowiada się za dokończeniem procesu budowy podstawowej sieci dróg ekspresowych i autostrad oraz opracowaniem jak najbardziej efektywnego ekonomicznie modelu utrzymania infrastruktury drogowej z wykorzystaniem kapitału prywatnego.
Kilka punktów programu poświęcone jest transportowi kolejowemu. Rynek komercyjnych kolejowych przewozów pasażerskich powinien być otwarty, a finansowanie przewozów należy znieść. Należy rozwiązać Grupę PKP, a jej spółki oraz majątek PKP – sprywatyzować. Rynek przewozów regionalnych należy zdemonopolizować przez podział spółki Przewozy Regionalne i stworzenie warunków do długofalowego rozwoju przewoźników realizujących kontrakty na poziomie aglomeracji lub województwa (przez zawieranie umów wieloletnich na przewozy pasażerskie). KORWiN stwierdza również, że należy dokończyć proces prywatyzacji firm świadczących usługi zbiorowego transportu samochodowego i zapewnić warunki dla rozwoju rynku.
Jeśli chodzi o energetykę, to partia KORWiN uważa, że kluczowym zadaniem państwa jest odejście od pakietu energetyczno-klimatycznego w obecnym zakresie lub też pokrywanie kosztów jego funkcjonowania ze środków unijnych. Złoża węgla powinny być chronione przez zablokowaniem dostępu do nich. Dotacje do górnictwa powinny zostać zlikwidowane, a kopalnie sprywatyzowane.
Nowoczesna: brak programu transportowego
Choć podróże po Polsce R-busem (pojazd marki Mercedes Travegeo) i spotkania z wyborcami to pomysł Nowoczesnej na ostatni etap kampanii wyborczej, w programie tej partii próżno szukać punktów związanych z transportem czy infrastrukturą.
Na czele założonej w 2015 roku partii stoi ekonomista Ryszard Petru, który jeden dzień w 2014 roku pełnił funkcję przewodniczącego rady nadzorczej PKP SA. Ryszard Petru złożył rezygnację i nie ujawnił oficjalnie powodów swojej decyzji.
„Program Nowoczesnej współtworzyli obywatele. To oni, a nie politycy są najlepszymi ekspertami – bo wiedzą, jak naprawdę żyje się w Polsce, czego brakuje i co trzeba zmienić” – czytamy w kierunkach programu partii, które można znaleźć na stronie internetowej Nowoczesnej.
Patria przekonuje, że 14 563 osób podczas spontanicznych spotkań w całej Polsce wzięło udział w konsultacjach programowych. Priorytety nowej partii na polskiej scenie politycznej to: „sprawne państwo dla obywateli”, „wolność gospodarcza przede wszystkim”, „kreatywność – napęd rozwoju”, „edukacja, która daje dobry start”, „uzdrowić ochronę zdrowia”, „stabilna i obywatelska (polityka społeczna)” oraz „zastrzyk nowej energii dla Europy”.
W rozwinięciu opisu priorytetów programowych można znaleźć informację, że „deregulacja zawodów, rynku energetyki, transportu czy telekomunikacji w perspektywie 5 lat może przyczynić się do wzrostu polskie gospodarki o ok. 9 procent”. To jedyna wzmianka o transporcie czy rozwoju infrastruktury w programie Nowoczesnej.
Razem: Transport publiczny obowiązkowo do każdej wsi
Partia Razem jako jedyna posiada oddzielny program transportowy – „Zrównoważony Transport”. Opiera się on na filarach:
1) Odwrócenie preferencji z transportu samochodowego na kolejowy i regionalny autobusowy,
2) „Koniec podziału na Polskę A i B” (jedno z haseł partii), tu preferencja dla kolei regionalnej i aglomeracyjnej kosztem KDP, wsparcie dróg gminnych kosztem dróg A i S,
3) Bezpieczeństwo niechronionych uczestników ruchu.
Najważniejsze i najobszerniejsze postulaty partia przedstawia w kwestii transportu zbiorowego:
• Należy uruchomić wyszukiwarkę połączeń wszystkich rozkładowych środków transportu publicznego,
• Wprowadzić zalecaną przez KE proporcję 60/40 (kolej/drogi) we wszystkich wydatkach państwa,
• Dzięki dofinansowaniu PKP PLK mocno zmniejszyć i docelowo zlikwidować stawki dostępu dla przewoźników (z wyjątkiem towarowych oraz pasażerskich komercyjnych).
Partia zakłada rozbudowanie sieci kolejowej. Dalekosiężnym celem jest linia kolejowa prowadząca do każdego miasta powiatowego. Linia „Y” jest projektem drugiego priorytetu, do realizacji po dofinansowaniu procesów inwestycyjnych na liniach aglomeracyjnych i regionalnych. W długiej perspektywie, zdaniem Partii Razem, należy wprowadzić system zasilania prądem przemiennym. Razem nie chce prywatyzować infrastruktury (wyraża sprzeciw wobec prywatyzacji PKP Energetyka).
Razem chce dążyć do przywrócenia narodowego przewoźnika pasażerskiego: spółki PKP Przewozy Pasażerskie, powstałej w pierwszej kolejności na bazie PR i PKP IC, także negocjując z samorządami integrację ich spółek. Razem chce utrzymać system zamawiania przewozów przez samorządy, lecz wprowadzając minimalne parametry bazowe. Dopuszcza bez ograniczeń konkurencję w przewozach komercyjnych. Chce odbudować połączenia transgraniczne.
Zamierza promować tworzenie przez samorządy zintegrowanych systemów transportowych (ZST), nagradzając te z nich, które stworzą ZST o określonych parametrach, wyższymi udziałami w podatkach PIT i CIT. Chce odbudować regionalną komunikację autobusową w oparciu o system zamówień przewozów przez samorządy. Chce wprowadzić obowiązek utrzymywania określonej liczby kursów do każdej wsi sołeckiej.
Różnice pomiędzy programami a odpowiedziami kandydatów
Znaleźliśmy jedną istotną różnicę pomiędzy przeanalizowanymi powyżej programami, a odpowiedziami kandydatów w naszej ankiecie wyborczej. W przypadku Zjednoczonej Lewicy, według programu, partia chce kontynuować Program Budowy Dróg Krajowych, przy jednoczesnym wsparciu remontów dróg lokalnych. W ankiecie PBDK nazywają elementem kampanii wyborczej (tak ocenili Barbara Nowacka, Joanna Senyszyn i Piotr Szumlewicz). Poza tym, odpowiedzi kandydatów pokrywają się z zapisami programów.
* * *
* * *
Zapraszamy również do lektury wcześniejszych naszych artykułów „wyborczych”, które publikowaliśmy na portalach Rynek-Kolejowy.pl, RynekInfrastruktury.pl i Transport-Publiczny.pl. Zapraszamy do zapoznania się z opiniami kandydatów na temat:
• Pożądanej proporcji podziału środków UE na kolej i drogi (TUTAJ);
• Rozdzielenia MIR na mniejsze resorty (TUTAJ);
• Odkorkowania centrów miast (TUTAJ);
• Budowy Kolei Dużych Prędkości (TUTAJ);
• Budowy Centralnego Portu Lotniczego (TUTAJ);
• Ustawy metropolitalnej (TUTAJ);
• Programu Budowy Dróg Krajowych (TUTAJ);
• Konkurencji w kolejowych przewozach pasażerskich (TUTAJ);
• Przyszłości polskiej energetyki (TUTAJ).
Zapisz się do newslettera:
