Jak będzie można zostać maszynistą po 2023 roku?

– Chcemy wzmocnić kompetencje w zakresie monitorowania czasu pracy maszynistów, wzmocnić je także w obszarze kontroli nad nabywaniem i monitorowaniem uprawnień poprzez wprowadzenie państwowych egzaminów na licencje i świadectwo maszynisty. Docelowo to prezes UTK będzie miał własnych egzaminatorów, którzy będą przeprowadzali egzaminy na licencję i świadectwo – powiedział Piotr Combik.

W ośrodkach szkolenia, które obecnie prowadzą szkolenia i egzaminy, nadal pozostaną okresowe sprawdziany wiedzy maszynistów. Ośrodek szkolenia nadal będzie weryfikował znajomość obsługi typu konkretnego pojazdu kolejowego.

Nowością podczas egzaminu będzie jazda na symulatorze. Podczas tego egzaminu, w tzw. uniwersalnej kabinie, egzaminowany będzie miał do czynienia z katalogiem zadań niebezpiecznych. Podczas jazdy praktycznej na pojeździe w kabinie będzie, tak jak dzisiaj: dwóch egzaminatorów. Natomiast jeden z nich zatrudniony będzie przez prezesa UTK, drugi zaś, z ośrodka szkolenia, będzie odpowiedzialny za znajomość typu pojazdu kolejowego. Rolą egzaminatora z UTK będzie obserwacja, czy kandydat będzie mógł być maszynistą, określi on poziom jego samodzielności konieczny do prowadzenia pojazdów w pojedynkę.

Centralny system zbierze dane

Ważnym elementem zmian będzie wprowadzenie Centralnego Rejestru Maszynistów i Prowadzących Pojazdy Kolejowe. Znajdzie się w nim moduł kwalifikacji i moduł czasu pracy. W tym pierwszym znajdą się dane o orzeczeniach lekarskich od pierwszego spotkania z lekarzem medycyny pracy. Znajdzie się w nim także raport o odbyciu szkolenia na licencję maszynisty.

– Kandydat na maszynistę będzie samodzielnie umawiał się przez system na egzamin na licencję. Będzie on kosztował 100 zł. Kandydat będzie zdawał test komputerowy. Od razu otrzyma wynik. W wypadku, jeśli będzie on pozytywny, nie trzeba będzie składać wniosku o wydanie licencji.

Rolą przewoźnika będzie kierowanie przyszłego maszynisty na egzamin na świadectwo. Szkoleniem w tym zakresie zajmie się ośrodek szkolenia. UTK otrzyma informację do systemu o rozpoczęciu szkoleniu, a także informację, że osoba przeszła weryfikację na typ pojazdu kolejowego. Później prowadzony będzie wewnętrzny sprawdzian wiedzy i umiejętności. Po nim będzie miał miejsce sprawdzian umiejętności prowadzony na komputerze, jazda na symulatorze i egzamin ruchowy. Ważne: egzamin państwowy na świadectwo maszynisty odbędzie się na pociągu relacyjnym, tak jak obecnie.

Lepsza wiedza o maszyniście także u pracodawcy

Wszystkie elementy szkolenia będą raportowane do systemu. Tym samym UTK będzie miał podgląd na wszystkie elementy szkolenia. Podgląd do systemu będą mieli także pracodawcy. Ma to umożliwić zarządzanie ryzykiem wspólnym, bowiem znajdą się tam też informacje o czasie pracy maszynistów. To pomoże wykluczyć patologie.

– Przewoźnik będzie mógł dzięki temu lepiej zarządzać ryzykiem, znając ramy pracy pracownika. Sankcji jednak nie będzie aż do czasu wprowadzenia nowej ustawy o czasie pracy maszynistów – powiedział Piotr Combik.

Zmiany w przepisach będą miały miejsce 1 stycznia 2023. Aktualnie trwają prace nad nowelizacją ustawy o transporcie kolejowym. W lutym ma zostać opublikowana do wglądu nowa wersja ustawy, uwzględniająca ponad 200 stron uwag, które pochodzą głównie od pracodawców kolejowych.