Zawarta Umowa Partnerstwa zobowiązuje Polskę do podziału środków unijnych na okres 2014-2020 w proporcji 40:60. Plany swoje, a rzeczywistość swoje. 40% na kolej to marzenie w wielu regionach.
Kolej miała mieć więcej
Pierwotnie Komisja Europejska zakładała podział środków 60:40 z korzyścią dla kolei. Po negocjacjach uzgodniono podział 50:50. Ostatnia runda negocjacji przypadła na moment po objęciu przez minister Bieńkowską fotela wicepremiera i superministra. Minister Infrastuktury i Rozwoju zażądała podziału pieniędzy w stosunku 40:60 i swego dopięła. Centrum Zrównoważonego Transportu przypomina, że pomysłem Elżbiety Bieńkowskiej była inicjatywa przeniesienia funduszy unijnych z kolei na drogi kilka lat temu.
Drogi górą niemal wszędzie
Kwoty, jakie są określone w Umowie Partnerstwa, dotyczą łącznych wydatków ze środków unijnych we wszystkich programach operacyjnych. CZT porównało, jak kształtują się proporcje w Regionalnych Programach Operacyjnych dla wszystkich województw.
Tylko 5 województw zaplanowało fundusze zgodnie z podziałem zgodnym z Umową Partnerską. Pomorskie podzieliło po równo środki na drogi i kolej. Nieco mniej, 43% przyznało koei Wielkopolskie, a Dolnośląskie podzieliło pieniądze w sposób w pełni zgodny z Umową – 40:60. Zachodniopomorskie i Podkarpackie przyznały kolei odpowiednio 37 i 36 proc. funduszy.
Mazowsze: kolei damy… 0!
Pozostałe regiony przyznały kolei około 20 proc. pieniędzy. Najmniej – Mazowsze. Dokładnie zero procent. Województwo argumentuje to faktem, że już osiągnęło poziom średniej unijnej PKB na mieszkańca i przeszło do innego filara polityki spójności. Pieniądze w tym przypadku mają być przeznaczane na innowacje, nie nadrabianie zaległości infrastrukturalnych. Zarząd Mazowsza stwierdził, że środków do podziału jest mniej.
Centrum Zrównoważonego Transportu porównało podział środków w wartościach bezwzględnych. Mazowsze na drogi przeznaczyło wszystkie unijne pieniądze i jednocześnie najwięcej ze wszystkich regionów – 437 mln euro. Centrum wątpi w fakt, że części z tych funduszy nie można było przyznać kolei.
Ostateczny kształt Regionalnych Programów Operacyjnych przesądzi się we wrześniu.