Budowa europejskiego toru od Lwowa do granicy z Polską jeszcze w 2024?

– Budowa odcinka linii kolejowej o rozstawie 1435 mm z Mościsk do Skniłowa (nieco oddalona od centrum dzielnica Lwowa) rozpocznie się w tym roku. Stacja Skniłów stanie się międzynarodowym węzłem kolejowym. Wybraliśmy tą lokalizację, aby uniknąć przeciążenia głównej stacji lwowskiej, przez którą kursuje większość pociągów krajowych – powiedział Oleksandr Kubrakow, wicepremier ds. Odbudowy Ukrainy.

Wciąż brakuje 50% środków na budowę

Na odcinku od Mościsk do Skniłowa konieczna jest przebudowa 72,9 km toru o szerokości 1520 mm na tor o szerokości 1435 mm. Nie wiemy, czy projekt zakłada przebudowę jednego toru na splot torowy, czy też dobudowę kolejnego, właśnie o rozstawie 1435 mm. Niestety, wygląda na to, że Ukraińcy wciąż nie mają kompletu środków na tą inwestycję, chociaż jej projekt gotowy jest od dawna. Przyznał to szef Kolei Ukraińskich.

– Ukrainie nie udało się pozyskać dodatkowych środków w ramach unijnego programu „Łącząc Europę” (CEF) od granicy państwowej z Polską do Lwowa. Amerykańska Agencja USAID bada możliwość sfinansowania 50% kosztów projektu (pisaliśmy o tym tutaj). Organizacja ta potwierdziła przydział środków, ale obecnie zapoznaje się jeszcze z dokumentacją projektową – powiedział Jewhen Laszczenko, prezes Ukrzaliznyci. Nie jest wykluczone, że pozostałe pieniądze Koleje Ukraińskie pozyskają z innych źródeł, nie jest wykluczona kooperacja prywatna (zbudowany prywatnymi rękami terminal w Mościskach, przy obecnym końcu toru 1435 mm, okazuje się bardzo zyskowny).

Tor doprowadzony do Skniłowa ma umożliwić bezpośrednie kursowanie pociągów w relacji od Przemyśla do Lwowa, bez konieczności zmiany rozstawu kół. Pociągi towarowe i pasażerskie z zachodu Europu i Polski można by wysyłać bez konieczności przekładania frachtu lub przesiadek na granicy. W Skniłowie poza stacją pasażerską ma powstać terminal przeładunkowy.

Warto przypomnieć, że w październiku rozmawialiśmy z prezesem Kolei Ukraińskich na temat innych ważnych projektów transgranicznych.

Komentarz Wiktora Hałczyńskiego

O komentarz do sprawy poprosiliśmy Wiktora Hałczyńskego, ekonomistę, dziennikarza i v-ce prezesa Stowarzyszenia Linia 102. 

"Budowa toru 1435 mm z Mościsk do Skniłowa miała wystartować kilka lat temu i powinna, zdaniem administracji, wystartować w 2024 roku. Ale można mieć co do tego wątpliwości, bo nie ma jeszcze kompletu środków na tą inwestycję. W przypadku budowy tej trasy jej głównym atutem będzie integracja Lwowa (Skniłowa) z zachodnio-europejskim systemem kolejowy. Wtedy zarówno pociągi pasażerskie jak i towarowe z Polski i innych krajów UE nie musiałyby tracić czasu na przeładunek lub zmianę wózków. To powinno znacząco przyspieszyć import i eksport towarów oraz umożliwić szybki dojazd do Lwowa koleją pasażerów.

Jedną z przyczyn odrzucenia przez organy unijne wniosku o dofinansowanie projektu może być brak systematycznego dialogu z Polską. To stwarza wysokie ryzyko, że nowo wybudowany tor może powtórzyć "syndrom linii 102". Na czym on polega?

W lutym 2024 minął rok od uroczystego otwarcia toru 1435 mm od Przemyśla przez Niżankowice, Chyrów do Zagórza. Nie pojechał nią jednak żaden pociąg. Obecnie, w związku z niepewnością dotyczącą bezpieczeństwa ładunku tranzytowego na terenie Polski, w wyniku nieuprawnionego otwarcia wagonów do jakiego doszło w ostatnich dniach, jest mało prawdopodobne aby istniejące kolejowe przejścia graniczne były szeroko wykorzystywane. Moim zdaniem budowa toru europejskiego na Ukrainie ma sens dopiero po zagospodarowaniu istniejących tras granicznych 1435mm.

Należy jednak podkreślić, że są też dobre wieści z naszej granicy. Koleje Ukraińskie i pasażerowie bardzo się cieszą, że możliwa będzie kontynuacja projektu połączenia Lwów – Warszawa – Lwów przez Rawę Ruską ze znacznie lepszym taborem po stronie polskiej. Czekamy z niecierpliwością na wprowadzenie do ruchu SD85."