Jak się zmieniły kursy i egzaminy dla osób ubiegających się o licencję maszynisty po zmianie ustawy o transporcie kolejowym? Jak do nowych uregulowań podchodzą przewoźnicy? Na te i inne pytania w rozmowie z RK odpowiada Janusz Czarnocki, prezes zarządu spółki CS Szkolenie i Doradztwo, która wraz z Wydawnictwem Rynek Kolejowy jest współorganizatorem konferencji „Przygotowanie kadr dla polskiego rynku kolejowego”.
Rynek Kolejowy: Spółka CS jest pierwszym podmiotem gospodarczym, który po zmianie ustawy o transporcie kolejowym, uzyskał uprawnienia do szkolenia i egzaminowania osób ubiegających się o licencje maszynisty i świadectwo maszynisty. Czy spółka już rozpoczęła szkolenia nowych kandydatów na stanowisko maszynisty?
Janusz Czarnocki, prezes zarządu CS Szkolenie i Doradztwo: W dniu 7 listopada w naszej filii we Wrocławiu rozpocznie się pierwszy kurs na licencje maszynisty. W szkoleniu uczestniczyć będą głównie pracownicy Kolei Wielkopolskich czyli jednego z przewoźników, którzy niedawno rozpoczęli swoją działalność. Kurs na licencje maszynisty trwa 267 godzin szkoleniowych i obejmuje 220 godzin wykładów oraz 47 ćwiczeń i zajęć praktycznych, w tym 4 godziny ćwiczeń na symulatorze jazdy lokomotywy EP09. Kurs na licencję maszynisty zakończy się egzaminem, a pozytywny jego wynik da podstawę do wydania „Świadectwa zdania egzaminu maszynisty” i składania do UTK wniosku o wydanie licencji maszynisty. Przewidujemy, iż pierwsze osoby będą mogły otrzymać licencje maszynisty pod koniec grudnia br. Nie oznacza to jednak, iż osoby te będą mogły pracować na stanowisku maszynisty.
A jak do nowych uregulowań w zakresie licencji maszynisty i świadectwa maszynisty podchodzą inni przewoźnicy i zarządcy infrastruktury? Czy jest zainteresowanie szkoleniami?
Informację o wpisie na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i egzaminowania na licencje maszynisty i świadectwo maszynisty, Spółka CS przekazała wszystkim przewoźnikom i zarządcom infrastruktury. Mamy kilka zapytań o organizację szkoleń, ale nie mogę powiedzieć, iż jest duże zainteresowanie. Mamy zgłoszenia na kurs osób, które chciałyby same sfinansować swoje szkolenie, traktując ten kurs jako inwestycję na przyszłość.
Czy w sytuacji, gdy wielu podmiotom grozi „luka pokoleniowa” nie jest dziwne małe zainteresowanie szkoleniem maszynistów według nowych przepisów. Jaka jest Pana zdaniem tego przyczyna?
Myślę, że przyczyn jest kilka. W chwili obecnej dotychczasowe przepisy w zakresie szkoleń maszynistów obowiązywać będą do 2017 roku (a w zasadzie po wprowadzeniu nowych uregulowań nawet do 2018 roku). W takiej sytuacji spółki przewozowe szkolą pomocników maszynistów wg starych uregulowań. Szkolenie te są w chwili obecnej trochę tańsze niż szkolenie na licencje maszynisty, ale nie należy zapominać, iż w 2017 roku wszyscy maszyniści będą musieli posiadać licencje i świadectwo maszynisty (czyli koszty tych szkoleń będą musieli ponieść w przyszłości). Najwięksi przewoźnicy i zarządcy infrastruktury przygotowują wnioski o wpis na listę podmiotów uprawnionych do szkolenia i egzaminowania na licencje i świadectwo maszynisty. W momencie, gdy uzyskają taki wpis, będą mogli rozpocząć szkolenia, ale będą musieli skorzystać ze szkoleń na symulatorze lokomotywy w CS (lub ponieść dodatkowe koszta na zakup własnego symulatora). Należy tu przypomnieć, iż ramowy program szkolenia na licencje maszynisty wprowadza obowiązek 4 godzin szkolenia na symulatorze. Myślę także, iż inną przyczyną – chyba najważniejszą – jest brak wewnętrznych uregulowań przewoźników kolejowych i zarządców infrastruktury w zakresie szkoleń i egzaminów na świadectwo maszynisty. Z jednej strony na szczeblu ministerialnym trwają prace nad zmianami w rozporządzeniu o świadectwie maszynisty (dla określenia minimalnego czasu szkolenia i przygotowania zawodowego). Z drugiej strony należy pamiętać, iż zgodnie z ustawą o transporcie kolejowym - przewoźnicy kolejowi i zarządcy infrastruktury kolejowej ustanawiają procedury wydawania świadectw maszynisty, będące częścią ich systemu zarządzania bezpieczeństwem. System zarządzania bezpieczeństwem podlega zatwierdzeniu przez UTK. Według mojej wiedzy, żaden z przewoźników kolejowych i zarządców infrastruktury nie opracował jeszcze nowych uregulowań w tym zakresie.
Wspomniał Pan o nowych uregulowaniach prawnych. Czy nie uważa Pan, że nowe uregulowania wprowadziły dużo zamieszania?
Nie chciałbym się w tym zakresie wypowiadać, bo znacznie więcej mogą tu powiedzieć przedstawiciele przewoźników i zarządców infrastruktury. Nie mam też podstaw do interpretacji wydanych przepisów. Fakt, iż trwają prace nad zmianami niektórych przepisów świadczy jednoznacznie, że nie wszystkie zapisy są wystarczające. Gdyby zestawić ze sobą wiele aktów prawnych, to można mieć wątpliwości czy wszystko zostało jednoznacznie uregulowane. Mam wątpliwości, czy po zmianie ustawy o transporcie kolejowym nowi przewoźnicy mogą stosować postanowienia starych przepisów dotyczących maszynistów, czy maszyniści zatrudniani przez nowych przewoźników przy przyjęciu do pracy w nowej firmie winny przechodzić badania kontrolne, czy badania wstępne (jak stanowi kodeks Pracy). Pytań i wątpliwości jest wiele. Z tego też powodu zdecydowaliśmy się wspólnie Rynkiem Kolejowym w dniu 15 listopada br zorganizować konferencję dotyczącą kształcenia maszynistów. Myślę, że udział przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury, Urzędu Transportu Kolejowego, firm szkoleniowych i przewoźników pozwoli na wymianę poglądów, wyjaśnienia problemów i wątpliwości. Zapraszam do udziału w konferencji.
Konferencja „Przygotowanie zawodowe kadr dla polskiego rynku kolejowego” organizowana przez Wydawnictwo Rynek Kolejowy oraz spółkę CS szkolenie i Doradztwo odbędzie się w dniu 15 listopada 2011 roku w Centrum Konferencyjno-Szkoleniowym przy ul. T. Edisona 2 w Warszawie. Serdecznie zapraszamy. Szczegółowy program konferencji znajduje się tutaj.