„Tata nie chciał, żebym bawiła się kolejkami”

Martyn Janduła, „Rynek Kolejowy”: Opowiedz, jak się czujesz, jako pierwsza kobieta maszynista w PKP Intercity?

Aleksandra Płusa, pierwsza kobieta maszynista w PKP Intercity: Niewątpliwie jestem dumna, że się tutaj znalazłam, że udało mi się przejść cały okres szkoleniowy i zdać egzaminy, które były bardzo ciężkie. Jestem dumna i szczęśliwa, że to mi się udało.

Jak wyglądał cały proces, żeby zasiąść za sterami pociągu?

Zaczęło się od kursów teoretycznych, również wizyt w warsztacie, gdzie trzeba było poznać tabor od podstaw. Później przyszła pora na wstępne egzaminy w połowie kursu. Potem zaczęły się jazdy pod okiem instruktora.

Mogłabyś określić, jak długo to trwało?

Około osiemnastu miesięcy.

Czyli kiedy zgłosiłaś się do PKP Intercity?

Równo dwa lata temu.

Jak wyglądał ten dzień?

Byłam bardzo szczęśliwa, gdy podniosłam telefon i usłyszałam, że jestem zaproszona na rozmowę kwalifikacyjną. Na rozmowę przyjechałam prosto do ośrodka w Warszawie. Byłam zadowolona, że nie jestem sama, bo dojrzałam, że w poczekalni siedzą dwie kobiety, po czym się okazało, że one są tylko osobami towarzyszącymi i niestety, na rozmowie kwalifikacyjnej byłam jedyną kobietą. Później, jak już zaczęłam kurs, dowiedziałam się od instruktorów, że byłam także jedyną kobietą, która złożyła podanie o pracę.

Zawsze chciałaś zostać maszynistą, czy to tylko przypadek?

Nie jest to przypadek, ponieważ tata jest maszynistą od 35 lat i już od dzieciaka podpatrywałam jego pracę, jak ona wygląda oraz podziwiałam to, co robił tata. Wydaje mi się to naturalne, że dzieci idą trochę w ślady rodziców. Tylko płeć się trochę lekko nie zgadza, bo to kobieta zdecydowała się na ten zawód, ale się udało.

Rozumiem, że w przeszłości pewnie często bawiłaś się kolejkami?

Tata bardzo nie chciał tego i kombinował, jak mi tutaj te kolejki z rąk wyciągnąć. Wolał żebym jednak bawiła się lalkami. Zdaję sobie sprawę, że to jest bardzo odpowiedzialny i ciężki zawód. Po prostu starał się o mnie zatroszczyć, chciał żebym miała ciepłą posadę w biurze przy biurku, do tego regularne godziny pracy. Jak to każdy ojciec, chciał dobrze dla swojej córki, ale postawiłam na swoim i jestem tutaj gdzie jestem. Jest dumny.

Czy masz tę świadomość, że torujesz drogę innym paniom?

Mam taką nadzieję, że kobiet w zawodzie będzie więcej. Trochę brakuje mi koleżanek na tym stanowisku, bo jestem jedyna. Mam nadzieję, że chociaż ta moja droga, którą przeszłam, w jakikolwiek sposób chociaż odrobinę pomoże i doda odwagi innym kobietom, bo to trzeba mieć odwagę, żeby po prostu tutaj się znaleźć.

Mam nadzieję, że pomagają Ci mężczyźni po fachu?

W stu procentach pomagają. Na początku troszeczkę żartowali, czy sobie poradzę. Jednak w momencie, kiedy zobaczyli, że mam wiedzę, determinację oraz predyspozycje, to zaakceptowali mnie jako równego sobie i nie patrzą już na to czy jestem kobietą czy mężczyzną.

Wszyscy chcą wiedzieć czy będziesz prowadziła nasze słynne Pendolino?

Pendolino nie prowadzę ze względu na to, że pochodzę z Łodzi. Moim gniazdem jest więc sekcja Łódź, gdzie Pendolino nie jeździ. Pociągi te nie zahaczają o Łódź. Miejmy nadzieję, że kiedyś to się zmieni. Może zawędruje tam Pendolino i wtedy będę miała przyjemność i możliwość nauki tego taboru i prowadzenia go.

Czyli możesz prowadzisz pociągi każdego typu?

Tak, mam uprawnienia na trakcję spalinową i elektryczną. Jeżeli chodzi o trakcję elektryczną, to również na klasyczne elektrowozy i nowoczesne elektryczne zespoły trakcyjne.

Przyznałaś się, że masz prawo jazdy na samochód. Jak zatem wygląda różnica w kierowaniu tymi dwoma środkami lokomocji?

Tabor kolejowy i samochody mają wspólną rzecz – jest nią kierownica. Nie służy ona wprawdzie do tego samego, ale jest. Tak całkiem serio, to różnice są. Jest kompletnie inna forma skupienia i inna podzielność uwagi. W samochodzie pracujemy nogami, a tutaj pracujemy rękoma. Dlatego trzeba czasami się przestawić. Tak naprawdę, to trzeba być pewnym i czuć, że zna się tabor, bo jak człowiek czegoś nie wie, to się boi. Ja po tych 18 miesiącach szkolenia jestem pewna i wiem co robię w pojeździe, więc nie ma dla mnie różnicy, czy to jest samochód czy pociąg.

A obalisz mit, że kobiety gorzej prowadzą? Jak to wygląda na kolei?

Trudno jest mi obalać jakikolwiek mity. Jestem niestety sama. Jak na razie sobie radzę i to całkiem dobrze, bez żadnych incydentów. Myślę, że ten stereotyp już chyba dawno upadł. Kobiety pracują w różnych zawodach i poradzą przeróżne pojazdy w Polsce, nie tylko pociągi. Już dawno udowodniły, że ten stereotyp, że kobieta nie może siadać za kółkiem, bo się po prostu nie nadaje, już dawno upadł.

Znasz może koleżanki w swoim fachu z innych spółek kolejowych, np. Przewozów Regionalnych?

Osobiście się nie spotkałyśmy, ale drogą internetową miałam możliwość odbycia rozmowy. Myślę, że cieszą się, że w każdej spółce kolejowej pojawiają się kobiety. Przy każdej okazji mówię i podkreślam, że ja nie jestem pierwszą kobietą maszynistą ogólnie w Polsce, tylko, że jestem kobietą w spółce PKP Intercity.

Czy dostałaś jakieś rady od koleżanek maszynistów?

Nie dać się facetom i pokazać im, że jednak kobieta też potrafi.