SA102 i SA104 wpisane do rejestru zabytków

Wyprodukowane w latach 90. polskie autobusy szynowe, które stacjonują obecnie w Chojnicach, nie zostaną pocięte na złom. Jak poinformowało nas bowiem Stowarzyszenie Miłośników Kolei w Jaworzynie Śląskiej, pojazdy SA104/SA122-001 i SA102-001 zostały wpisane do rejestru zabytków, co przekreśla możliwość ich fizycznej likwidacji. Starania organizacji o zachowanie pojedynczych sztuk krótkich serii prototypowych szynobusów trwały ok. półtora roku.

Zabytkiem stał się egzemplarz w najlepszym stanie technicznym

– Na początku 2016 r. Stowarzyszenie Miłośników Kolei w Jaworzynie Śląskiej wystąpiło do spółki Przewozy Regionalne z propozycją zachowania do celów muzealnych dwóch pojazdów serii SA104/122 oraz SA101 [lub] SA102. PR nie były tym zainteresowane, wówczas zdecydowaliśmy się [więc] na próbę ich ochrony poprzez wpis do rejestru zabytków, co spotkało się [początkowo] z odmową i brakiem zainteresowania ze strony służb konserwatorskich. W międzyczasie spółka PR próbowała sprzedać pojazdy na złom – mówi Łukasz Romaniecki, prezes SMK Jaworzyna Śląska [próby sprzedaży SA104 miały miejsce w 2015 r. – przyp. kf].

Ostatecznie jednak w tym roku wszczęte zostało postępowanie prowadzone przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku, które zakończyło się na początku września wpisem do rejestru. – Podczas wizji lokalnej w Sekcji Chojnickiej spółki Przewozy Regionalne, w której uczestniczył przedstawiciel naszej organizacji, do zachowania wybrany został pojazd SA102-002, ponieważ jest on w najlepszym stanie technicznym i wizualnym – ocenia Łukasz Romaniecki. SA104-001 to jedyny wyprodukowany egzemplarz serii.

PR nie podjęły decyzji ws. wykorzystania pojazdów

SMK chciałoby, by oba autobusy szynowe trafiły do będącego w fazie organizacji muzeum tworzonego przez stowarzyszenie na bocznicy Jaworzyna Śląska – Pastuchów. Stacjonuje tam już inny pojazd z podobnego okresu – SN81-004, który przed zmianą właściciela użytkowany był w łódzkim oddziale PR. – Spółka Przewozy Regionalne nie podjęła jeszcze decyzji co do przeznaczenia wspomnianych pojazdów – stwierdza jednak Dominik Lebda, specjalista ds. public relations w Biurze Zarządu i Rozwoju Kadr Przewozów Regionalnych. Przedstawiciel przewoźnika potwierdził natomiast fakt wpisu SA104-001 i SA102-002 do rejestru zabytków.

Autobus szynowy SA102-002 to przedstawiciel rodziny pojazdów ZNTK 207M. Na przełomie lat 80. i 90. ówczesne PKP planowało zamówienie olbrzymiej partii lekkich wagonów tego typu w celu obsługi linii o mniejszych potokach podróżnych. Ostatecznie zamiast 220 sztuk poznańskie Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego wyprodukowały tylko sześć – trzy dwuczłonowe (SA101) i trzy trójczłonowe (SA102). Podobną genezę powstania ma pojazd SA104-001 (Kolzam 208M). To rozwinięcie konstrukcyjne niezbyt udanego modelu SN81, który również został stworzony w zakładach w Raciborzu. W związku z trudną sytuacją gospodarczą lat 90. kolej zamówiła tylko jeden egzemplarz serii – wyprodukowany w 1995 r.