Rok Wojciecha Balczuna w Ukrzaliznyci. Czy nadal będzie kierował firmą?

– Zarząd państwowego przedsiębiorstwa ma spore problemy z reorganizacją oddziałów regionalnych, z przestarzałym taborem odmawiającym posłuszeństwa i opóźnieniami w naprawie szlaków kolejowych – taki komunikat płynie ze strony internetowej Ministerstwa Infrastruktury Ukrainy. Na portalu można też przeczytać stanowisko Wołodymyra Omeliana, szefa tego resortu, wobec Wojciecha Balczuna i zarządu UZ. Omelian krytykuje to, co dzieje się w regionalnych oddziałach firmy, m.in. w regionie odeskim, który boryka się z brakiem taboru i licznymi jego awariami.

– Problemy UZ są wiecznie te same: niesprawne wagony i lokomotywy. To smutny fakt, z którym nie zamierzam dyskutować. Problemy w UZ wymagają decyzji personalnych, które podjąć może Rada Ministrów. Zarząd, niestety, nie poradził sobie z niektórymi problemami i zmiany w kierownictwie powinny być podjęte już dawno, mam nadzieję, że dojdzie do nich w kwietniu – powiedział Omelian.

Omelian osobistym przeciwnikiem Balczuna

Dlaczego w kwietniu? 12 kwietnia minął rok od kiedy Wojciech Balczun został wybrany na prezesa Kolei Ukraińskich, a formalnie kieruje on firmą od 6 czerwca. Roczny kontrakt właśnie się kończy i decyzja o jego przedłużeniu zależy od niego samego oraz od premiera Wołodymyra Hrojsmana. - Mam pozytywny sygnał od Pana Premiera, że chce kontynuować współpracę ze mną - mówi w rozmowie z „Rynkiem Kolejowym” Wojciech Balczun.

– Na szczęście to nie Wołodymyr Omelian decyduje o moim losie. Ministerstwo Infrastruktury, którym on kieruje, inaczej niż w Polsce, nie jest odpowiedzialne za kolej. UZ podlegają tu pod Ministerstwo Gospodarki, dlatego to, co mówi minister Omelian niespecjalnie mnie interesuje – dodaje Balczun. – Krytykuje mnie on zresztą od pierwszych tygodni mojej działalności, często poprzez rozmaite media. Ja nie mam zbyt wiele czasu na zajmowanie się PR-em, interesuje mnie skuteczne działanie na rzecz Kolei Ukraińskich – dodał.

Wojciech Balczun ocenił swoje zadanie w UZ jako „bardzo trudne”. – Wiedziałem, że będzie ciężko, choć nie miałem świadomości, że aż tak. Nie spodziewałem się na przykład, że spotkam się z otwartym sabotażem mojej pracy. Mimo wszystko chcę nadal pracować na Ukrainie, mam nadzieję, że będzie chciał tego także pan premier Hrojsman – powiedział.

Koleje Ukraińskie zaczęły oszczędzać

– Dzięki organizacji przetargów na zakup paliwa i części udało nam się obniżyć koszt zakupu tych strategicznych dla kolei materiałów. Okazało się, że nowe wagony możemy kupować o 40% taniej niż dotychczas. Za 2016 rok udało nam się wygenerować zysk w wysokości ponad 300 mln hrywien, co poczytuję sobie za sukces – dodał Bałczun. – Do tej pory w wielu oddziałach regionalnych panował sposób działania na "tu i teraz", bez oglądania się na przyszłe konsekwencje finansowe. Z kolei decyzje poprzednich zarządów grzęzły w gąszczu biurokracji lub podejmowane były z miesięcznymi opóźnieniami. To udało się zmienić – ocenił.

Przed byłym prezesem PKP Cargo jeszcze jedno bardzo trudne zadanie. W najbliższych tygodniach, po 3-miesięcznym konkursie wyłonieni zostaną regionalni dyrektorzy oddziałów UZ. Można się spodziewać, że wybory wywołają sporo kontrowersji, mimo że UZ po raz pierwszy przeprowadziły tak transparentne działania personalne.

Balczun ma swoich zwolenników

Warto zaznaczyć, że oprócz adwersarzy Wojciech Balczun ma też licznych zwolenników. Aleksandr Kawa, ukraiński ekspert zajmujący się transportem, docenił starania Wojciecha Balczuna w sferze optymalizacji wykorzystania taboru pasażerskiego, zauważa on poprawę w funkcjonowaniu UZ, a także to, że rozpoczął się odkładany przez lata program modernizacji taboru.

– Bez dopływu rządowych pieniędzy na odnowę taboru sytuacji nie uda się jednak odmienić diametralnie. Cały ukraiński przemysł ciężki jest niedoinwestowany, a za kwotę, którą rząd przeznaczana na jego subsydiowanie, a która powinna znaleźć się w dyspozycji zarządu Ukraińskich Kolei, można by w cztery lata wymienić niemal cały park dalekobieżnych wagonów pasażerskich, a za kolejne trzy doprowadzono by do tego, że Ukraińcy do pracy i szkół dojeżdżaliby wyłącznie nowymi podmiejskimi pociągami – powiedział. Kawa dodał, że przychody z biletów pokrywają jedynie od 8 do 15% funkcjonowania transportu podmiejskiego i do 30% przewozów dalekobieżnych, nie licząc połączeń ekspresowych.

Cargo dopłaca do pociągów pasażerskich

– Na Ukrainie model finansowania transportu kolejowego jest taki jak dawniej w Polsce. Straty z tytułu wykonywania przewozów pasażerskich są więc uzupełniane dochodami z transportu towarów. Na razie to się nie zmieni, ale żeby poprawić sytuację w przewozach pasażerskich należałoby podwyższyć taryfy na przewozy towarowe – powiedział Wojciech Bałczun.

Tymczasem 13 kwietnia Wojciech Balczun pochwalił się rezultatami przetargu na 38 wagonów „kupe”, czyli sypialnych podwyższonej klasy. Wykona je Kriukiwska Fabryka Wagonów za 875 milionów hrywien, czyli, w przeliczeniu, 129 mln zł, co daje 2,8 mln zł za wagon.

– Oczekujemy od wykonawcy prac ich terminowego zakończenia. Zaznaczyliśmy, że 38 wagonów ma być gotowych do końca roku i będziemy tego wymagać – powiedział Balczun.