Podróż pociągiem Polonez z Polski do Rosji nielegalna?

Białoruś i Rosja tworzą jedną unię celną. Na granicy między tymi krajami nie ma stałych punktów kontroli granicznej. Do tej pory obywatele państw trzecich mogli swobodnie przejeżdżać tą drogą – wystarczyła białoruska wiza tranzytowa, deklaracja wypełniona na granicy polsko-białoruskiej, która była podbijana przez białoruskie służby graniczne.

Niedawno jednak Rosja zmieniła interpretację przepisów wjazdowych, uznając granicę z Białorusią jako wewnętrzną – natomiast zgodnie z przepisami obywatele państw trzecich muszą przekraczać przejścia o charakterze międzynarodowym. Te wyznaczone są na granicy Ukrainy, Łotwy i Estonii z Rosją. Osoby udające się tranzytem przez Białoruś mogą napotkać problemy. „W związku ze stanowiskiem strony rosyjskiej dotyczącym nieuregulowanego statusu prawnego przejść granicznych między Federacją Rosyjską a Republiką Białorusi i coraz częstszymi trudnościami lub uniemożliwianiem obywatelom państwa trzecich, w tym obywatelom RP, przekraczania granicy białorusko-rosyjskiej w obydwu kierunkach, nie jest wskazane udawanie się do Rosji od strony Białorusi przez przejścia lądowe (dot. w szczególności jazdy samochodem na polskiej rejestracji)” – informuje na swojej stronie Ministerstwo Spraw Zagranicznych.

Ograniczenia, choć głównie wymierzone w przewozy kołowe, mają też przełożenie na przejazdy pociągiem, które kursują właśnie przez Białoruś. W tej chwili PKP Intercity uruchamia jedną parę pociągów 11011/11012 Polonez. Skład wyrusza z Warszawy Centralnej o 18:50, by dotrzeć do Moskwy Białoruskiej o 16:20 następnego dnia. W drogę powrotną skład wyrusza o 16:15, by wjechać na Warszawę Centralną o 8:55. – Odnotowano dwa przypadki przesłuchań polskich obywateli udających się do Rosji pociągiem „Polonez”, którym postawiono zarzut nielegalnego przekroczenia granicy białorusko-rosyjskiej. W obu przypadkach Ambasada RP podjęła stosowną interwencję w rosyjskim MSZ – poinformowało nas biuro prasowe Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Spółka PKP Intercity nie odpowiedziała wprost na szereg naszych pytań dotyczących trudności z wjazdem do Rosji ani tego, czy zamierza uwzględnić nową interpretację przepisów w rozkładzie bądź trasie pociągu. – Pociągi jadące do Moskwy przejeżdżają przez międzynarodowe przejście graniczne Terespol/Brześć (między Polską a Białorusią – red.). PKP Intercity odpowiada za przewóz pasażerów w kraju oraz za granicą. W pociągach przewoźnika drużyny konduktorskie odpowiedzialne są m.in. za sprawdzanie biletów. Za odprawę graniczną odpowiedzialne są służby celne – odpisało lakonicznie biuro prasowe PKP Intercity.

Groźne są również loty tranzytem przez Mińsk. Połączenia między Mińskiem a miastami Federacji Rosyjskiej są traktowane jako loty wewnątrzkrajowe, w związku z czym w Mińsku pasażerowie nie przechodzą odprawy paszportowej. Podróżni w paszportach i na kartach migracyjnych nie otrzymują więc stempli wjazdowych. „Brak adnotacji rosyjskich służb granicznych w paszportach i na kartach migracyjnych może być podstawą do nałożenia grzywny za nielegalne przekroczenie granicy i naruszenie przepisów migracyjnych” – informuje na swoich stronach MSZ.

– Należy podkreślić, że problem przemieszczania się tranzytem przez Białoruś do Rosji był wielokrotnie sygnalizowany przez polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych podczas spotkań dwustronnych, a także na forum polsko-białoruskiej Komisji ds. współpracy transgranicznej oraz w rozmowach ze stroną rosyjską. Strona polska podniosła ten temat także na szczeblu europejskim – informują nas przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych.