Zdaniem PKP Polskich Linii Kolejowych, jeśli UTK zaakceptuje projekt cennika PLK na okres obowiązywania rozkładu jazdy pociągów 2018/2019, zmaleją stawki jednostkowej opłaty podstawowej.
Na temat projektu zmiany stawek dostępu do infrastruktury będącej w zarządzie PKP PLK na łamach "RK" piszemy od kilku tygodni. Projekt został ostro skrytykowany przez dwóch dużych przewoźników regionalnych:
Koleje Dolnośląskie i
Koleje Mazowieckie, którzy wyliczyły, że nowe stawki PLK doprowadzą do wzrostu opłat za korzystanie z linii lokalnych. UTK wciąż czeka na opinie dotyczące cennika, a my dziś przedstawiamy stanowisko, które przesłały nam PKP Polskie Linie Kolejowe.
PLK: Stawka jednostkowa będzie mniejsza
– Według projektu cennika na 2018/19, przygotowanego przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., średnia stawka jednostkowa opłaty podstawowej za zrealizowany przejazd pociągu jest mniejsza o 4,7% od średniej stawki według obecnie obowiązującego cennika. Dla przewoźników osób spadek wynosi średnio 5,4%, a dla przewoźników rzeczy 4,8% – komentuje PKP PLK
Zmiana systemu ustalania opłat za korzystanie z infrastruktury kolejowej wynika ze zmiany rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 7 kwietnia 2017 r. w sprawie udostępniania infrastruktury kolejowej, które jest aktem wykonawczym ustawy o transporcie kolejowym zmienionej w wyniku implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/34/UE.
– Zgodnie z przepisami prawa, PKP Polskie Linie Kolejowe nie mogą dowolnie kształtować stawek jednostkowych np. w preferencyjny sposób ustalać stawek jednostkowych dla pociągów korzystających wyłącznie z określonej grupy linii np. linii lokalnych. W systemie ustalania opłat, nie ma parametru natężenia ruchu. Dotychczas ten parametr powodował, że linie o małym natężeniu przypisywane były do niższej kategorii linii, tym samym stawki dostępu były niższe, a dla linii o wyższym natężeniu parametr ten powodował zwiększenie stawki – czytamy w komunikacie PLK.
PLK porównuje się z DSDiK
PLK uważa, że ma niższe stawki za dostęp do infrastruktury kolejowej, niż stawki na liniach w zarządzie województw. – Na przykład w województwie dolnośląskim, przy uwzględnieniu parametrów technicznych linii kolejowej nr 326, obecnie obowiązujące stawki i stawki według projektu cennika 2018/2019 są w PLK niższe – ocenia i pokazuje wykres, w którym porównano cennik PKP PLK i Dolnośląskiej Służby Dróg i Kolei we Wrocławiu dla parametrów przykładowej linii Wrocław Zakrzów – Trzebnica nr 326.
Jakie są różnice między obecnym a planowanym cennikiem?
PLK przedstawiło zasady kalkulacji stawek jednostkowych opłaty za przejazd pociągu – dotychczasowe i według projektu cennika 2018/2019. Przedstawiono je na następujących elementach sposobu kalkulacji:
- Planowana praca eksploatacyjna. Obecnie wyliczana jest na podstawie wykonanej pracy w poprzednim roku i obserwowanych trendów w zamawianiu pracy eksploatacyjnej. Według projektu cennika 2018/2019 planowaną wielkość pracy eksploatacyjnej ustala się na podstawie wielkości odpowiedniej pracy eksploatacyjnej w ostatnim zakończonym rocznym rozkładzie jazdy pociągów z uwzględnieniem współczynnika zmienności pracy eksploatacyjnej, ustalonego jako iloraz liczby dni w rocznym rozkładzie jazdy pociągów, na który ustala się stawki, i liczby dni w ostatnim zakończonym rocznym rozkładzie jazdy pociągów.
- Kategoria odcinka. Obecnie określana z uwzględnieniem średniodobowego natężenia ruchu pociągów i dopuszczalnej prędkości technicznej uwzględniającej ograniczenia stałe. Według projektu cennika 2018/2019 zarządca definiuje kategorie linii kolejowych w zależności od parametrów, które w istotny sposób wpływają na koszty ich utrzymania i remontów. Zarządca może w szczególności zdefiniować kategorie linii w zależności od dopuszczalnej prędkości lub dopuszczalnego nacisku osi.
- Sposób ustalania stawki jednostkowej. Obecnie stawkę jednostkową ustala się jako sumę części stawki zależnej od kategorii linii kolejowej oraz części stawki zależnej od kategorii linii kolejowej i rodzaju pociągu.
Część stawki jednostkowej zależną od kategorii linii kolejowej i rodzaju pociągu ustala się jako sumę składnika związanego z rodzajem wykonywanych przewozów oraz składnika różnicującego część stawki w zależności od masy pociągu i kategorii linii kolejowej. Wartości części stawek oraz składników ustala się w taki sposób, aby stawka jednostkowa rosła wraz ze wzrostem kategorii linii kolejowej i masy pociągu. Według projektu cennika 2018/2019 stawkę jednostkową opłaty podstawowej ustala się jako sumę części stawki zależnej od kosztów bezpośrednich oraz części stawki związanej z rodzajem wykonywanych przewozów.
Część stawki zależną od kosztów bezpośrednich ustala się jako sumę części stawki zależnej od masy pociągu i kategorii linii kolejowych oraz części stawki zależnej od trakcji pociągu. Część stawki zależną od masy pociągu i kategorii linii kolejowych ustala się jako iloczyn średniej stawki zależnej od masy pociągu i kategorii linii kolejowych oraz: współczynnika różnicującego średnią stawkę w zależności od masy, współczynnika różnicującego średnią stawkę w zależności od kategorii.
- Sposób ustalania opłaty za przejazd pociągu. Obecnie oblicza się sumę iloczynów liczby zrealizowanych pociągokilometrów i stawki jednostkowej właściwej dla danej kategorii linii kolejowej i masy brutto pociągu. W projekcie cennika 2018/2019 opłata podstawowa jest sumą następujących składników:
1) sumą iloczynów przebiegów pociągu z daną masą brutto pociągu i części stawki zależnej od masy brutto pociągu ustalonej dla części trasy z niezmienioną masą brutto i średniej kategorii odcinków linii kolejowych ustalonej dla całej trasy pociągu;
2) iloczynu przebiegu pociągu prowadzonego trakcją elektryczną i części stawki zależnej od trakcji dla pociągów prowadzonych trakcją elektryczną;
3) iloczynu przebiegu pociągu i części stawki związanej z rodzajem wykonywanych przewozów.
PKP Intercity i Polregio nie komentuje, samorządowi przewoźnicy bardzo chętnie
PKP Intercity i Przewozy Regionalne odmówiły komentarza do informacji o proponowanych przez PKP PLK stawkach dostępu na rozkład jazdy 2018/2019.
– Obecnie analizujemy projekt nowego cennika opłat za korzystanie z infrastruktury PKP Polskich Linii Kolejowych, który miałby obowiązywać od 9 grudnia 2018 rok, na tym etapie nie możemy odnieść się do pytań – powiedział Dominik Lebda, rzecznik prasowy Przewozów Regionalnych. – Na obecnym etapie konsultacji proponowanych stawek dostępu nie komentujemy – powiedziała z kolei rzecznik spółki PKP Intercity, Agnieszka Serbeńska. Czekamy na opinie innych przewoźników.
Poprosiliśmy już Piotra Rachwalskiego, prezesa zarządu Kolei Dolnośląskich, o komentarz do danych porównawczych przedstawionych przez PKP PLK. To jego spółka korzysta z infrastrktury zarówno DSDiK jak i PLK.