23 maja 2017 r. upływa 3-letni okres, w którym PKP Intercity miało możliwość zakupu kolejnych 10 elektrycznych zespołów trakcyjnych Dart. Do 20 pojazdów już wożących pasażerów nie dołączą jednak kolejne. Spółka właśnie przedstawiła swoje stanowisko w tej sprawie.
PKP Intercity tłumaczy, że „zamówienie uzupełniające zostało przewidziane w pierwotnej umowie, jednak z prawnego punktu widzenia nie jest to wystarczające do tego, aby PKP Intercity mógł z tej możliwości skorzystać. Prawo zamówień publicznych i regulacje unijne wymagają bowiem przy tym spełnienia określonych warunków.” Zarząd PKP Intercity w kolejnych punktach wyjaśnia, dlaczego pociągów nie kupi.
"Ściśle określone relacje" przeszkodą w zakupie 10 Dartów– Po pierwsze, nabycie nowych ezt powinno być związane z projektem, dla którego dokonano pierwotnych zakupów 20 ezt. W naszej ocenie takiego związku nie ma. Trzeba przypomnieć, że pierwotny przetarg jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach konkretnego projektu, a pojazdy te są przeznaczone do realizacji międzywojewódzkich przewozów pasażerskich na terenie Polski na ściśle określonych relacjach. Nowe pojazdy powinny być zatem wykorzystywane na tych trasach. Takiej potrzeby nie ma, ponieważ trasy te są w wystarczającym stopniu obsługiwane przez dotychczasowe pociągi nabyte od Pesy – wyjaśnia spółka, nie wspominając jednak o tym, że większość Dartów nie jeździ już lub nie będzie jeździła na przewidzianych dla nich trasach, w związku z otwarciem dworca Łódź Fabryczna i zaplanowanym na połowę czerwca początkiem bardzo dużej modernizacji linii kolejowej nr 7 z Warszawy do Lublina.
Konieczne "łączenie składów w większe"– Po drugie, PKP Intercity powinno wykazać, że ze względów technicznych związanych z ich użytkowaniem jedynie pojazdy Pesy mogą zaspokoić jej ewentualne oczekiwania. To oznaczałoby, że gdyby nawet dotychczas wykorzystywane pojazdy nie zapewniały wystarczającej obsługi wskazanych tras, dla osiągnięcia tego celu konieczne byłoby łączenie składów w większe. W takim bowiem przypadku można by mówić o spełnieniu warunku dotyczącego kompatybilności technicznej. Oznaczałoby to, że PKP Intercity nie mógłby np. zwiększyć częstotliwości kursowania pociągów, ponieważ w takiej sytuacji poza składami PesaDart na danej trasie mogłyby przecież kursować pociągi innych dostawców – ocenia zarząd PKP Intercity.
Kierujący spółką w oświadczeniu wyjaśniają, że możliwość realizacji zamówienia uzupełniającego na zakup nie oznacza automatycznie, że jest to prawnie dozwolone.
– Abstrahując od ekonomicznych przesłanek takiej decyzji, Prawo zamówień publicznych oraz prawo unijne wymagają w tym zakresie spełnienia określonych przesłanek. Te, w naszej ocenie, nie zostały zachowane. Pragniemy przypomnieć, że cały Projekt jest wspófinansowany ze środków unijnych, a wszelkie w nim nieprawidłowości mogłyby skutkować obowiązkiem zwrotu znacznych środków, co obciążałyby jedynie PKP Intercity – czytamy.
To nie opcja, to zamówienie uzupełniająceSpółka zwraca uwagę, że umowa z 2014 r., w ramach której zrealizowano dostawę 20 Dartów, nie przewiduje innej możliwości, która uprawniałaby przewoźnika do nabycia elektrycznych zespołów trakcyjnych od dostawcy bez przetargu. Umowa nie przewiduje np. tzw. prawa opcji, pozwalającego na zwiększenie zakresu pierwotnie udzielonego zamówienia na z góry przewidzianych i niepodlegających zmianie warunkach, w umowie zaś znajduje się jedynie zapis o możliwości skorzystania z zamówienia uzupełniającego, w stosunku do którego istnieją określone wątpliwości co do warunków jego spełnienia.
– Warto przy tym wskazać, że opcja nie jest instrumentem wprost przewidzianym w Prawie zamówień publicznych lub dyrektywach unijnych; co do jego zastosowania w tej konkretnej umowie, w momencie jej zawierania można było spotkać różne poglądy w doktrynie i orzecznictwie – czytamy w oświadczeniu.
Więcej ezt na razie nie będzie– 60 pojazdów ezt (…), które zostały wdrożone do eksploatacji w ramach poprzedniej fali inwestycji, to niewątpliwie symbol dokonujących się zmian na kolei. Jednak dominujący rodzaj taboru, wykorzystywany przez PKP Intercity, to składy zestawione z lokomotywy i wagonów, obsługujące kategorię TLK. Dla zagwarantowania ciągłości systemu utrzymania i zabezpieczenia wymaganej dostępności przewoźnik skupia obecnie swoje działania na modernizacji wagonów – komentuje zarząd, po czym dodaje, że wyremontowany i nowy tabor ma doprowadzić do tego, że zniknie kategoria TLK, na rzecz IC. Realizacja strategii taborowej na lata 2016-2020 ma pochłonąć 2,5 mld złotych. Nie ma w niej miejsca na kolejne elektryczne zespoły trakcyjne.
Stanowisko Pesy Bydgoszcz w sprawie braku realizacji zamówienia dodatkowego na 10 pociągów Dart publikujemy tutaj.