Pendolino na nowych trasach

W niedzielę 13 grudnia zaczął obowiązywać nowy rozkład jazdy na polskiej sieci kolejowej. Szczegółowo relacjonowaliśmy go przez całą niedzielę tutaj. Obok wjazdu pociągów Flirt i opóźnień w dostawach składów Dart, niemniej ważnym elementem oferty PKP Intercity jest rozwój siatki połączeń EIP realizowanych składami Pendolino.

Od 13 grudnia pociągi te kursują na kolejnych trasach: Rzeszów – Dębica – Kraków Płaszów – Kraków Główny (Warszawa/Gdynia), Bielsko-Biała – Pszczyna – Tychy – Katowice (Warszawa/Gdynia), Gliwice – Zabrze – Katowice (Warszawa/Gdynia).

Włączenie powyższych relacji do sieci połączeń EIP stanowi niejako powrót do kształtu oferty połączeń ekspresowych PKP IC sprzed lat. Miasta takie jak Rzeszów, Bielsko-Biała czy Gliwice były już obsługiwane pociągami ekspresowymi w latach ubiegłych (Bielsko-Biała i Gliwice w zasadzie bez przerw, Rzeszów z kilkuletnim zawieszeniem oferty połączeń ekspresowych).

Gdzie następnie?

Czy to docelowy kształt siatki połączeń EIP? Niekoniecznie. Władze PKP Intercity kilkukrotnie potwierdzały wolę rozszerzenia niektórych relacji Pendolino o kolejne miasta takie jak Słupsk i Kołobrzeg oraz Wałbrzych i Jelenią Górę. Pisaliśmy o tym między innymi tutaj. Decydujące w tej kwestii są kwestie formalne związane z Centrum Unijnych Projektów Transportowych, ponieważ projekt zakupu składów ED250 był współfinansowany ze środków Unii Europejskiej. Zgoda organów unijnych jest wymagana przy np. rozszerzeniu relacji Pendolino o kolejne miasta.

W PKP Intercity pojawiają się również nieoficjalne koncepcje obsługi połączeniami EIP Zakopanego. W tym przypadku jest to jednak pomysł o korzyściach nieoczywistych, uzależniony m.in. od możliwości technicznych trasy Kraków – Zakopane. Modernizacja trasy jest zapisana w dokumentach strategicznych, ale jako rezerwowa, stąd kompleksowy remont jest niepewny. Korzyścią dla pasażerów i przewoźników będzie budowa łącznic kolejowych w Krakowie Krzemionkach i Suchej Beskidzkiej (informacje o tych inwestycjach znajdują się tutaj i tutaj). Ich ukończenie dałoby zysk czasowy na poziomie 25-30 minut (dla połączeń dalekobieżnych lokomotywa+wagony), niezwykle istotny w kontekście konkurencyjności oferty z kierunku np. Warszawy czy Gdyni, zwłaszcza w segmencie EIP. Radykalne skrócenie czasu podróży z Krakowa do stolicy Podhala nie jest jednak tak prawdopodobne (w przewidywalnej perspektywie czasowej) jak w przypadku np. Jeleniej Góry, gdzie prace modernizacyjne trwały i planowane są kolejne. Perspektywa urzeczywistnienia takiego pomysłu, z uwagi na uwarunkowania rynkowe i taborowe (obiegi Pendolino) wydaje się odległa.

Wracając do miast objętych połączeniami EIP w tym roku, warto przypomnieć, iż w przeszłości Rzeszów obsługiwany był składem ekspresowym „Małopolska”, który kursował do Przemyśla. Było to połączenie cieszące się dość dużą popularnością, w związku z czym w kolejnych latach funkcjonowania połączeń EIP warto dokonać analizy rozszerzenia relacji z Gdynia – Rzeszów o Przemyśl. Kończące się prace modernizacyjne prowadzone przez PKP Polskie Linie Kolejowe pomiędzy Krakowem i Rzeszowem oraz Przemyślem będą skutkowały sukcesywnym skracaniem czasów podróży z Podkarpacia i Małopolski w kierunku stolicy i wybrzeża.

Sprawy rozkładowe 

Niemniej istotnym elementem oferty EIP, obok rozbudowanej siatki połączeń, jest komplementarność z rozkładami jazdy przewoźników regionalnych. Z tym na polskiej kolei jest spory problem, zwłaszcza w odniesieniu do połączeń odjeżdżających ze stacji docelowych o wczesnych godzinach porannych lub docierających do celu w późnych godzinach wieczornych. Za przykład może posłużyć Rzeszów, z którego EIP odjeżdża o 5:43, a połączenie powrotne kończy bieg na tej stacji osiemnaście minut po północy.

Takie godziny kursowania praktycznie do zera sprowadzają szansę na współpracę przewoźników regionalnych w kwestii skomunikować swoich połączeń z EIP. Jest to spowodowane tym, że ostatnie połączenia regionalne ze stacji takich jak Rzeszów odjeżdżają sporo wcześniej przed przyjazdem Pendolino. Podobna sytuacja dotyczyłaby Jeleniej Góry, w przypadku której odjazd Pendolino planowany jest przed godziną piątą rano a przyjazd połączenia powrotnego w okolicach północy. Jedyną szansą na dojazd do „punktu” początkowego relacji EIP jest skorzystanie z własnego samochodu. Poprawa sytuacji skomunikowań może nastąpić z postępem prac remontowych. Skrócenie czasu przejazdu pociągów w naturalny sposób wpłynie na to, że np. ostatnie połączenia EIP będą docierały do stacji końcowych wcześniej, a pierwsze składy odjadą później. 

Dobre czasy przejazdu, które uzyskają kursy EIP w nowym rozkładzie są o tyle godne podkreślenia, że jak już informowaliśmy, jeszcze przez długi czas nie przybędzie odcinków z dozwoloną prędkością 200 km/h. Obecnie jest to możliwe tylko na ok. 80 kilometrach Centralnej Magistrali Kolejowej. Prędkość na kolejnych odcinkach na CMK zostanie podniesiona prawdopodobnie za dwa lata, a kiedy uda się to na odcinku Warszawa – Gdańsk – jeszcze nie wiadomo. Skrócenie czasu przejazdu możliwe jest zatem tylko dzięki zakończeniu bieżących inwestycji oraz optymalizacji parametrów technicznych infrastruktury.

Czasy przejazdów na nowych trasach wyglądają następująco: Warszawa Centralna – Gliwice 2:47, Warszawa Centralna – Bielsko-Biała 3:15, Warszawa Centralna – Rzeszów Główny 4:23.

Zmiany w usługach

Korzystne zmiany w usługach „wpisanych” w cenę biletu objęły pasażerów pierwszej klasy, którzy będą otrzymywali od PKP Intercity bogatszy niż wcześniej poczęstunek. Informacje na ten temat można znaleźć tutaj. Nowością dla pasażerów „jedynki” jest codzienna prasa, opieka stewarda czy posiłek w cenie biletu serwowany na porcelanowej zastawie. Dla pasażerów drugiej klasy pozostaje poczęstunek w postaci ciepłego lub zimnego napoju (kawa, herbata, sok, woda).

Kolejnym krokiem wpływającym na komfort podróży pasażerów EIP mają być tak zwane „Strefy ciszy”. Będzie to specjalnie wydzielony i oznaczony przedział objęty zakazem lub sugestią przeniesienia rozmów telefonicznych/osobistych poza obszar takiego przedziału czy powstrzymanie się od korzystania z hałaśliwych urządzeń mobilnych. Więcej o tym projekcie pisaliśmy w tym artykule.

Czego brakuje pasażerom?

Pasażerom Pendolino wciąż dokucza brak WiFi i zasięgu GSM. To swego rodzaju „mini absurd", że klienci PKP Intercity wybierający połączenia popularyzowane jako najbardziej komfortowe i prestiżowe, na ich pokładzie mają bardzo duże problemy z pracą on-line czy zasięgiem telefonii komórkowej. Jak informowaliśmy tutaj, na lepsze warunki dla telefonii komórkowej i mobilnego Internetu w pociągach ED250 przyjdzie jeszcze poczekać kilka miesięcy, ponieważ PKP Intercity zmieniło sposób uruchomienia usługi. Trudne negocjacje pomiędzy PKP Intercity a producentem składów, firmą Alstom oraz dystrybutorem Internetu, firmą T-Mobile (ten podmiot wygrał przetarg na usługę Wi-Fi w wybranych pociągach PKP Intercity), wpływają na opóźnienie uruchomienia Wi-Fi w składach Pendolino. Produkcja tych pociągów nie obejmowała instalacji pokładowego Internetu, stąd jakakolwiek ingerencja w konstrukcje pociągów, np. na potrzeby montażu anten (objętych umową serwisową), musi zostać zaakceptowana przez producenta.

Jednym z aspektów, na który zwracają uwagę pasażerowie Pendolino jest brak specjalnie wydzielonych miejsc parkingowych w pobliżu dworców kolejowych dla pasażerów z biletami na – choćby pierwszą klasę – połączenia EIP. PKP Intercity zlikwidowało również Strefy VIP, z których mogli skorzystać pasażerowie 1. klasy wszystkich pociągów. Taki krok uszczuplił wartość oferty EIP lansowanej jako najbardziej prestiżowej na polskich torach. Niemniej jednak PKP Intercity nie wyklucza dalszej rozbudowy oferty EIP m.in. poprzez podjęcie współpracy np. z firmami oferującymi przewozy taksówką. W ramach biletu na połączenie EIP pasażer mógłby zamówić taksówkę. PKP Intercity nie wyklucza również, że rozbuduje ofertę autobusową pełniącą funkcję dowozową do punktów obsługiwanych połączeniami kolejowymi tego przewoźnika. O tych pomysłach pisaliśmy już w październiku w tej publikacji. 

Inny istotny element oferty EIP to usługi gastronomiczne. Jedyną możliwością zamówienia posiłku jest osobista wizyta w wagonie Wars, skorzystanie z aplikacji mobilnej lub przekazanie prośby do obsługi pokładowej. Każda z tych opcji jest dość kłopotliwa. Przy dużej ilości pasażerów albo znaczącej liczbie zamówień personel Wars może nie zdążyć z przyjęciem i realizacją wszystkich zleceń. Opcja z aplikacją jest ograniczona ze względu na jej dostępność tylko na wybrane systemy operacyjne oraz słaby zasięg Internetu wewnątrz Pendolino. W związku z tym, korzystając z doświadczeń czeskich przewoźników, warto rozważyć wprowadzenie możliwości zamówienia posiłku do wskazanego miejsca i na konkretną godzinę już w trakcie zakupu biletu poprzez internetowy system rezerwacji. 

Kolejną usługą, która może objąć składy Pendolino, ma być oferta Rail & Fly, oparta o współpracę PKP Intercity i przewoźników lotniczych. Idea takiego rozwiązania polega m.in. na sprzedaży biletów lotniczo-kolejowych przez przewoźnika lotniczego bądź/i gwarancji współpracy na wypadek nieprzewidzianych sytuacji typu odwołany lub opóźniony lot krajowy. Pasażer z biletem lotniczym na odwołany lot np. z Krakowa do Warszawy mógłby wówczas skorzystać z oferty połączeń EIP na tej samej trasie bez dodatkowych opłat. Osoba chcąca zakupić bilet lotniczy Warszawa – Chicago mogłaby w ramach Rail&Fly na etapie rezerwacji lotu międzynarodowego, wykupić opcję dojazdu do Warszawy połączeniem PKP Intercity np. połączeniem EIC lub EIP. Przeszkodą w tej kwestii jest lokalizacja lotniska Warszawa Okęcie uniemożliwiająca obsługę połączeń dalekobieżnych z kierunku np. Krakowa. 

Dobrym przykładem w tej kwestii są niemieckie koleje i przewoźnicy lotniczy działający w Niemczech, którzy szeroko reklamują dostępną tam usługę Rail & Fly. Umożliwia ona dojazd ze wszystkich dworców i przystanków do lotnisk. Jeszcze dalej idzie współpraca Lufthansy i DB – wybrane pociągi są oznaczone numerem lotu, a przewoźnik lotniczy uwzględnia je w systemie rezerwacji. O Rail & Fly w Niemczech pisaliśmy tutaj.

Taryfa

Jedną z dźwigni popularności połączeń EIP jest oferta Super Promo, w ramach której można nabyć bilety w promocyjnej cenie na wszystkich odcinkach objętych pociągami Pendolino. Zanim PKP Intercity rozszerzyło tę znaną ofertę o nowe relacje EIP i EIC, ceny biletów na niektórych odcinkach nie zachęcały do podróży. W tym artykule opisywaliśmy m.in. pociąg EIC z Wrocławia do Legnicy. Niedawno PKP Intercity rozbudowało jednak SP o rozszerzone relacje Express InterCity Premium, o czym szerzej pisaliśmy tutaj. Dzięki temu połączenia charakteryzuje większa dostępność cenowa (SuperPromo łączy się z ulgami), co przekłada się np. na zadowalającą frekwencję w mniej popularnych godzinach kursowania niektórych EIP.

Wiele wątpliwości budzą poziomy cenowe SuperPromo na trasach, które Pendolino rozpoczęło obsługiwać 13 grudnia 2015 roku. Pojawiają się komentarze o dość wygórowanej cenie EIP z Bielska-Biełej do Katowic czy z Gliwic i Zabrza do Katowic. Niezbyt racjonalny wydaje się też rozkład jazdy ostatnich połączeń PKP Intercity na trasie Kraków – Rzeszów. Pociąg EIP z Gdyni odjeżdża z Krakowa do Rzeszowa o godzinie 22:17, czyli tylko cztery minuty przed pociągiem InterCity kursującym na tej samej trasie do Przemyśla. Różnica w czasie podróży wynosi jedenaście minut przy różnicy cenowej sięgającej około 30 zł (bez oferty SuperPromo). Na tę chwilę pula SP na nowych trasach wydaje się jednak znacząca.

Nasz korespondent Dominik podróżował wczoraj pierwszym połączeniem Express InterCity Premium z Gdyni do Rzeszowa na odcinku od Krakowa Głównego. Wybór tej relacji związany był m.in. z wieloma czynnikami, które wpłynęły na uruchomienie EIP do/z stolicy woj. podkarpackiego. Kończy się modernizacja trasy Kraków – Rzeszów na odcinku od podkrakowskich Rudzic, co wpłynęło na radykalne skrócenie czasu przejazdu pociągów w odniesieniu do rozkładów jazdy z ostatnich czterech-pięciu lat. Dzięki pracom modernizacyjnym, o których szerzej napiszemy w najbliższych dniach, pociąg EIP z Krakowa do Rzeszowa jedzie dwie godziny, do Warszawy 4:22, do Gdańska 7:23. W kolejnych latach, po podniesieniu prędkości ze 120 km/h do 160km/h, i powyżej 160km/h na CMK, czas podróży skróci się o dodatkowe minuty.

Relacja ta jest również najdłuższą nową trasą, którą od 13 grudnia rozpoczęło obsługiwać Pendolino. Poranne połączenie EIP do Gdyni w prognozie frekwencji przygotowywanej przez PKP Intercity, jako jedyne zostało oznaczone z frekwencją sięgającą 50-80 procent. Pierwszym Pendolino z Rzeszowa do Krakowa podróżowało około 85 pasażerów, w Krakowie frekwencja sięgnęła 95%. 

EIP do Rzeszowa to symboliczny powrót do oferty połączeń ekspresowych, która jeszcze kilka lat temu obejmowała nie tylko to miasto, ale również Przemyśl. Bielsko-Biała i Gliwice dostęp do oferty ekspresów posiadały praktycznie nieustannie.